Dwa listy do Żanny Kormanowej w sprawach służbowych.

11.01.1949 r. / Warszawa – List w sprawie planowanych przez Wydział Kultury KC PZPR odczytów dla wybranych ośrodków inteligencji artystycznej, naukowej, technicznej, nauczycieli, lekarzy, itd. Prosi Kormanową o wygłoszenie referatu na temat: 1) Humanizm socjalistyczny, 2) Perspektywy rozwoju kulturalnego na tle 6-letniego planu gospodarczego. Na marginesie jest adnotacja Kormanowej, że odpisała prosząc o temat z historii.

Dwa listy do Żanny Kormanowej, w sprawach naukowych i prywatnych.

14 sierpnia 1955 r., Warszawa. Autorka przesłała Kormanowej materiały, które zebrała przy pomocy Dziemborskiej z muzykologii. W liście poinformowała o swoim wyjeździe na studia do Moskwy. Wszelkie formalności dotyczące wyjazdu były już wypełnione, Irena potrzebowała jedynie pomocy Kormanowej w kwestii wyboru tematu prowadzonych tam badań. Przed wyjazdem do Związku Radzieckiego wybierała się na dwa tygodnie do Zakopanego. Na zakończenie życzyła adresatce udanego urlopu.

Kartka pocztowa, której autorka gratuluje Kormanowej zaszczytnego wyróżnienia orderem. Poinformowała ją również, że pracowała wówczas nad biografią Juliana Rydygiera i prosiła ją o krytyczną ocenę tej pracy. Większość materiałów archiwalnych czerpała z Zakładu Historii Partii Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, tam też planowała złożyć gotową pracę. Prosiła o zaproponowanie terminu spotkania w celu omówienia kilku istotnych zagadnień.

List w sprawach naukowych. Autorka otrzymała wiadomość Kormanowej tuż przed wyjazdem na urlop do Krakowa. Przeprowadziła pierwszą kwerendę bibliograficzną, ale było to utrudnione z powodu zamkniętych bibliotek i archiwów. Sądziła, że rozumie uwagi Kormanowej w kwestii ikonograficznego opracowania podręcznika i obiecała, że postara się je zrealizować. Największe trudności sprawiało jej zdobycie fotografii mieszkań robotniczych, chciała zastąpić je rysunkami Michała Andriolliego, Franciszka Kostrzewskiego, czy Henryka Pilattiego.

Autorka pisze do Żanny Kormanowej, ponieważ nie mogła się do niej dodzwonić. Ministerstwo Oświaty zobowiązało ją, aby przedstawiła Kormanowej do przejrzenia czytanki jej autorstwa z prośbą o ewentualne poprawki (teksty załączone do listu). Ponadto przekazuje prośbę od Anny Milskiej, o odesłanie jej opowiadań o Kochanowskim i innych dla kl. VII.  Przeprasza, że obarcza ja tymi sprawami, choć wie, jak bardzo Żanna jest zajęta. O spotkaniu z nią nawet nie marzy, ale prosi chociaż o kilka słów. Dalej pisze o swoim małym synku, jest z niego bardzo dumna.

Irena Pietrzak-Pawłowska urodziła się 5.04.1909 r. w rodzinie rzemieślniczej: ojciec – Antoni Lewandowski, matka – Ludwika z d. Bejzia. Po ukończeniu Gimnazjum Ogólnokształcącego, typu humanistycznego, rozpoczęła studia na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Równocześnie pracowała jako instruktorka oświatowa w świetlicach robotniczych. W 1931 r uzyskała tytuł magistra filozofii UW. Następnie ukończyła kurs archiwalny przy Archiwum Akt Dawnych i po przerwie, spowodowanej chorobą, podjęła pracę w 1936 r.

Autorka obszernie opisuje swoje dzieciństwo oraz relacje rodzinne. Podkreśla, że pisze o przeszłości z perspektywy „starej bolszewiczki”.

Listy do Żanny Kormanowej pisane przez Jadwigę i Aleksandra Marxon. W listach wyraźnie oddzielone są części pisane przez Jadwigę (podpis: Ja) i Aleksandra (podpis: Olek). Korespondencja dotyczy wyłącznie spraw prywatnych, głównie rodzinnych i zdrowotnych. Wynika z niej, że państwo Marxon należą do rodziny Kormanowej i są w podobnym do niej wieku. Olek do czasu przejścia na emeryturę w końcu lat 60-tych kierował wielkimi budowami, był m.in. budowniczym mostu Tancarville u ujścia Sekwany (oddany do użytku w lipcu 1959 r.).

Wanda Moszczeńska w listach do Żanny Kormanowej zajmowała się głównie sprawami służbowymi. W korespondencji z kwietnia 1949 r. z Warszawy autorka prosiła Kormanową o spotkanie w celu omówienia akcji upowszechniania wiedzy historycznej przy PTK. W liście z dnia 18 lipca 1957 r. z Warszawy autorka napisała, że wybiera się na wakacje na wieś. Przesłała Kormanowej adres, pod którym miała być dostępna. Przy okazji podziękowała jej za trud przeczytania przesłanego przez nią skryptu i za uwagi.

Listy do Haliny Martin w sprawie tłumaczenia jej tekstów. Anna Corless tłumaczyła na język angielski opowiadania Martinowej dotyczące ruchu oporu w okupowanej przez Niemców Polsce. Tłumaczka wysyłała kolejne partie tekstu prosząc o uwagi i sprostowanie ewentualnych nieścisłości. Czasem omawiała fragmenty, które nastręczyły jej trudności. Corless była bardzo przejęta tą pracą i zależało jej na jak najlepszym jej wykonaniu. Chciała także wiedzieć jaka była reakcja wydawcy. W listach poruszano również kwestie rozliczeń finansowych.