publikacje

Wróć do listy

O instytucjach kulturalnych w Galicji; Uniwersytet Chłopski Polski

Publikacja składa się z kilku powiązanych ze sobą tekstów. Pierwszą część tworzy szkic referatu Marceliny Kulikowskiej wygłoszonego na wiecu w sprawie oświaty w marcu 1907 r. W artykule autorka mówi o założonym w 1898 r. Uniwersytecie Ludowym w Galicji. Pisze o demokratyzacji nauki, o inspirowaniu się szkolnictwem duńskim (i edukacją według teorii Mikołaja Grundtviga), o popularnych w Anglii i Stanach Zjednoczonych wykładach otwartych. Następnie podejmuje temat popularyzatorskich wykładów w Galicji, pisze o już przeprowadzonych odczytach i o adresatach wykładów, ponadto utyskuje na warunki Uniwersytetu, wymienia elementy, które należałoby polepszyć (przestronne sale, laboratoria, bufet). Do tej części publikacji dołączony jest wycinek z gazety o zorganizowanym przez Ludwika Krzywickiego odczycie na temat szkolnictwa, na którym oprócz Kulikowskiej wystąpiły Zofia Daszyńska-Golińska i Kazimiera Bujwidowa. Kolejny tekst to krótki szkic Wykład o opinii publicznej; dołączony jest do niego list do redakcji z prośbą o opublikowanie obu tekstów. Następny artykuł to długi szkic Uniwersytet Chłopski Polski – wiele tez tego tekstu jest powtórzonych za szkicem o Uniwersytecie Ludowym. Jednak Kulikowska kładzie tym razem większy nacisk na przedstawienie celu chłopskiego uniwersytetu, którym ma być uświadamianie narodowe. Program uniwersytetu miałby dotyczyć przede wszystkim historii, geografii i literatury polskiej oraz historii i polityki krajów zaborczych. Ważne dla Kulikowskiej jest także umieszczenie uniwersytetu w okolicach Krakowa oraz zebranie w nim utalentowanych dzieci ze wszystkich zaborów. Publicystka sporo miejsca poświęca na przytoczenie krytyki, z która spotyka się Uniwersytet Ludowy, polemizuje z zarzutami, że Uniwersytet jest żydowski, zbyt mało narodowy i zbyt socjalistyczny. Na końcu zbioru rękopisów dołączono: broszurę Uniwersytetu Ludowego z napisanym ołówkiem na stronie tytułowej wierszem; sprawozdanie z działalności Uniwersytetu za rok 1903/1904, w którym znajduje się artykuł o życiu i śmierci Bronisława Urbanowicza; treść odczytu Odona Bujwida o oświacie pozaszkolnej oraz sprawozdanie z działalności różnych galicyjskich oddziałów Uniwersytetu – z wyszczególnieniem prelegentów oraz tytułów wygłoszonych wykładów.

 

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Kraków
Opis fizyczny: 
154 s.
Postać: 
synkretyczna
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1907
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
7386 II
Uwagi: 
Artykuły pisane czarnym atramentem na gładkich stronach, pismo czytelne, dużo skreśleń i nadpisań.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
szkolnictwo, nauka, uniwersytet, demokratyzacja nauki, Galicja, nauczycielstwo, kobiety nauczycielki, szkolnictwo ludowe, socjalizm
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1904 do 1907
Nośnik informacji: 
papier
strona www
Gatunek: 
inne