Notatki biograficzne Krystyny Łomackiej-Ciszkowskiej

Krystyna Łomacka-Ciszkowska opowiada o swoich perypetiach związanych z szykanami władzy ludowej ze względu na działalność przedwojenną i konspiracyjną ojca. Autorka nie wdaje się w szczegóły jego pracy, wiadomo jednak, że ukończył prawo. Czasem grywał na organach w kościele św. Jakuba w Wilnie. Pierwsze lata życia spędziła na Wileńszczyźnie. Mieszkali w Wilnie w służbowym mieszkaniu. Wakacje spędzali w na ich działce w Kolonii Magistrackiej. Początek wojny autorka pamięta niedokładnie, jedynie ostrzeliwanie Wilna i dłuższe lub krótsze nieobecności ojca. Z kolejnych lat wspomina, że wiedzieli o konspiracyjnym zaangażowaniu ojca, ale nie znali szczegółów. Pamięta jednak gazetki podziemne, które przynosił do domu. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do miasta w lipcu 1944 r. ojciec zaczął się ukrywać. Na przełomie 1944/1945 r. rodzice planowali wyjazd do Polski, ale ojciec nie zdążył – 4 lutego 1945 r. został aresztowany przez NKWD. Matka z trójką dzieci (oprócz Krystyny i jej brata Jerzego mieszkała z nimi przez całą wojnę ich cioteczna siostra, Danuta Pietraszewska) ukrywała się do czasu wyjazdu. W tym czasie mieszkali w Wilnie u Leokadii Pawłowiczowej, nauczycielki muzyki. Wyjechali z Wilna czwartym transportem. Matka zadecydowała, żeby wysiąść w Białymstoku, bo bliżej Wilna. Podróż trwała pięć dni w pozycji stojącej lub siedzącej. Pierwszą noc w Białymstoku spędzili w sali noclegowej Państwowego Urzędu Repatriacyjnego. Potem matka znalazła małe mieszkanko (pokój z kuchnią) bez wygód, w którym mieszkali do 1950 roku.

Po przyjeździe do Białegostoku autorka podjęła naukę w pierwszej klasie gimnazjum (w czasie wojny uczyła się na tajnych kompletach). W 1946 r. wstąpiła do ZHP, ale niedługo potem organizacja została rozwiązana. Zainteresowała się więc lotnictwem. W 1949 r. podjęła szkolenie szybowcowe i bardzo zaangażowała się w ten sport. W 1950 r. zdała maturę i egzaminy na medycynę, na powstałej właśnie Akademii Medycznej w Białymstoku. Ale po wakacjach okazało się, że została skreślona z listy studentów. Powodem była przeszłość jej ojca. Koleżanka namówiła ją na studia w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej, ale po roku przerwała te studia i ponownie zdawała na medycynę. Została przyjęta. Jednak na II roku jej kłopoty się powtórzyły. Kilkakrotnie była wzywana przez Komisję Dyscyplinarną Akademii Medycznej, w wyniku czego została usunięta z uczelni, podobnie jak jej koleżanka Lucyna Pogonowska. Następnie 16 kwietnia 1953 r. zwołano zebranie członków Związku Młodzieży Polskiej (do organizacji została zapisana automatycznie, jako członkini Aeroklubu), na którym odbyło się gremialne potępienie wroga ludu. Jednak dzięki poparciu koleżanek i kolegów władzom organizacji nie udało się usunąć jej z ZMP. Autorka odwoływała się do wszelkich instytucji o przywrócenie na studia. Dopiero w czerwcu pozwolono jej na odrobienie zaległych zajęć i egzaminów. Równolegle ze sprawą na uczelni została zawieszona w prawach pilota szybowcowego. Dopiero we wrześniu 1956 r. ją odwieszono. W 1957 r. zrobiła dyplom i zaczęła szukać pracy. Przeniosła się do Warszawy, gdzie pracowała jako lekarka. Po kilku latach ubiegała się o pracę w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej. Szef Służby Zdrowia Dowództwa Wojsk Lotniczych powiedział, że przyda im się w instytucie latający neurolog (była już wówczas pilotem samolotowym), ale gdy przyznała się, że jej stryj mieszka w USA, o pracy nie mogło być już mowy.