publikacje

Wróć do listy

Z dymem pożarów

Tekst wspomnień składa się z pięciu rozdziałów. Pierwszy nosi tytuł My home is my castle i rozpoczyna się od opisu wędrówki autorki przez Śródmieście tuż po wybuchu powstania warszawskiego.

publikacje

Wróć do listy

Noc nad Warszawą (wiersze)

Natalia Turowicka przesłała cztery wiersze na konkurs pt. „Warszawa moich wspomnień”, ogłoszony przez tygodnik „Stolica” w 1947 r. Pierwszy z nich, Noc nad Warszawą, powstał w styczniu 1941 r. Kolejny, zatytułowany Pierwsza kaźń (z października 1943), przedstawia egzekucję dwudziestu Polaków rozstrzelanych na terenie Śródmieścia. Wiersz Barykada (niedatowany) w swoim przekazie stanowi nawoływanie do kontynuacji powstańczych walk. Ostatni utwór, Miastu mojemu (grudzień 1944), opisuje Warszawę zniszczoną na skutek działań wojennych.

publikacje

Wróć do listy

Opowiadanie „Z pod znaku Kotwicy” Hanny Sarnowskiej

Hanna Sarnowska wysłała swoje opowiadanie na konkurs pt. „Warszawa moich wspomnień", ogłoszony przez tygodnik „Stolica”. Autorka nadała wspomnieniom formę utworu fabularnego, wprowadzając do tekstu dialogi dynamizujące akcję. Zgodnie z opisem grupa przyjaciół działających w konspiracji podczas powstania warszawskiego przygotowuje się do ryzykownego przejęcia ważnych dokumentów. W zakończeniu historii pojawia się u bohaterów obawa przed ewentualnymi represjami, które mogłyby im grozić za ten czyn.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z roku 1945-1946

 Autorka opisuje zrujnowaną w wyniku działań wojennych Warszawę. Opisuje wędrówkę ulicami miasta, które do niedawna jeszcze tętniło życiem. Obawia się, że może nie zobaczyć żadnego żywego człowieka. Kieruje się do domu swoich znajomych i tam odkrywa z radością, że oni też przeżyli wojnę. W Warszawie brakuje bieżącej wody, gazu i prądu. Autorka podejmuje pracę w Biurze Odbudowy Stolicy: „Nie wiedziałam co mi każą robić, nie spytałam ile mi będą za to płacić, nie wątpiłam ani przez chwilę, że mogę być pożyteczna”.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia sanitariuszki

Wspomnienia Ewy Sleszyńskiej rozpoczynają się od przypomnienia trudności związanych z zapisaniem się na kurs sanitariuszek Polskiego Czerwonego Krzyża. Autorka zapisuje, że jej bratu udaje się dopisać ją do listy uczestniczek. Po zakończeniu szkolenia (29 sierpnia) kobieta otrzymuje legitymację sanitariuszki i przydział do punktu medycznego na warszawskim Marymoncie. Ewa, w swoich notatkach, narzeka na niewłaściwą organizację pracy i braki w zaopatrzeniu medycznym, które uniemożliwiają działanie placówki.

publikacje

Wróć do listy

Ze wspomnień o moim ojcu Stanisławie Grabskim

Stanisława Grabska wspomina, że wybuch II wojny światowej zastał jej rodzinę we Lwowie. Ojciec autorki przeczuwał klęskę ze względu na słabe przygotowanie polskiej armii. Do wyjazdu z kraju namawiał Stanisława Grabskiego jego asystent Wojciech Bem, który specjalnie w tym celu wrócił z Rumunii. Grabski nie chciał jednak wyjeżdżać, a przewidując swoje aresztowanie, prosił córkę, aby zaopiekowała się rodziną. Po pewnym czasie ojciec autorki został aresztowany, przewieziony do Moskwy, oskarżony o działania kontrrewolucyjne i skazany na pobyt w obozie.

publikacje

Wróć do listy

Saga rodu Tołłoczków herbu Pobóg

Autorka rozpoczyna dzieje rodziny Tołłoczków od charakterystyki swojej babki Karoliny z Jaskłowskich Tołłoczkowej. Babka była córką powstańca styczniowego, o którego ułaskawienie i anulowanie konfiskaty majątku zabiegała u wileńskiego generała-gubernatora Michaiła Murawjowa. W czasie powstania, po uwięzieniu ojca i męża, była emisariuszką. Została aresztowana i osadzona w Cytadeli Warszawskiej. Po zakończeniu powstaniu jej mąż wrócił do domu. Urodzili się ich pierwsi synowie.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik z Powstania Warszawskiego

Dokument w postaci terminarza na rok 1944 zawiera krótkie, nieregularne wpisy dotyczące rozmaitych tematów. Od stycznia do końca lipca przeważają notatki o sytuacji finansowej autorki. Zapisuje ona kwoty, które zarobiła lub pożyczyła, oraz wydatki na odzież wraz z cenami poszczególnych rzeczy. Pojawiają się wiadomości o wizytach składanych różnym osobom, również adnotacje o wysyłanych i otrzymywanych paczkach. Od sierpnia autorka umieszcza dłuższe fragmenty odnoszące się do epizodów powstania warszawskiego, które spędza na Żoliborzu z matką.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z czasu wojny 1939–1945

Tekst rozpoczyna opis podróży z Warszawy do rodzinnego majątku na Litwie, którą autorka odbyła pociągiem w sierpniu 1939 r. Autorka pożegnała się z mężem i wraz z półrocznym synkiem udała się do Cytowian. Po wybuchu wojny dwór rodzinny stał się miejscem, w którym chronili się uciekinierzy. Autorka spędzała czas wolny zajmując się synem Joachimem i robiąc na drutach odzież dla internowanych. Odkąd mąż Zofii pozostał w Teheranie, próbował załatwić rodzinie wizy, co nie było łatwe ze względu na przepisy ograniczające ruchy uciekinierów wojennych.

publikacje

Wróć do listy

Migawki z życia

Zasób zawiera krótkie, oddzielnie tytułowane opowieści z życia autorki. Krystyna Sarwińska-Ligęza pisze o niechcianych zalotach kuracjusza w sanatorium w Dusznikach, charakteryzuje spacerowiczów w Ogrodzie Saskim w Warszawie. Przedstawia historię swojej koleżanki z sierocińca, Marysi Czarneckiej, która wyszła za mąż za niezaradnego nauczyciela, potajemnie kochała się w księdzu i próbowała popełnić samobójstwo. Po latach okazało się, że Marysia przystąpiła do zboru Świadków Jehowy.

Strony