publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Janiny Rydzek

Janina Rydzek wspomina w pamiętniku, że nie mieszka w rodzinnej wsi od 1945 r., ale bardzo mile ją wspomina i odwiedza przy każdej okazji. Przedstawia wiejskie życie z perspektywy dziecka jako sielankę: zachwyca się wschodem słońca i poranną rosą w trawie. Podczas zabawy z innymi dziećmi we wróżenie dowiaduje się, że przypadnie jej los nauczycielki, po powrocie do domu dzieli się tą wiadomością z rodzicami, lecz oni stwierdzają, że nie będzie to możliwe. „Chwila ta była przełomową chwilą mego życia. Mimo dziecinnych lat i wątłego wyglądu stałam się osobą dorosłą” – zanotowała.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Krystyny Grudzińskiej

Pamiętnik konkursowy Krystyny Grudzińskiej skupia się na wspomnieniach z dzieciństwa i dorastania, dotyczy trudnych relacji rodzinnych. Autorka pisze, że gdy miała dziesięć lat, jej rodzice rozwiedli się, ona została z matką, a jej siostra z ojcem. Jako nastolatka przebywała w domu dziecka. Kiedy pisała swój pamiętnik, jej rodzice żyli i mieszkali w tym samym mieście, co ona. Ważnym wątkiem zapisków jest niechęć do rodziców („gdybym mogła, zabiłabym matkę i ojca”).

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Marii Stangel

Maria Stangel wspomina lata dzieciństwa w zamożnej rodzinie. Mieszkała w dużym domu z ogrodem. W 1924 r. wyjechała z Lwowa, co oznaczało dla niej traumatyczne rozstanie z ukochaną nianią. Zapiski dotyczące czasów szkolnych są obszerne. Mówią o gimnazjum najpierw w Katowicach, później Chorzowie, konflikcie z nauczycielką niemieckiego, o wakacyjnych wyjazdach w góry i nad morze. Diarystka opowiada o swojej fascynacji teatrem: „Gdy miałam jedenaście czy dwanaście lat  teatr był już częścią mego życia. Chodziłam po dwadzieścia razy na sztuki, na które pozwalała mi mama.

publikacje

Wróć do listy

Starsza pani wspomina

Hanna Zarębska ujmuje swoje wspomnienia w formę opowiadań poświęconym ważnym dla niej problemom i wydarzeniom oraz różnym etapom jej życia. Opowiadania ułożone są chronologicznie.

publikacje

Wróć do listy

Spuścizna

We wspomnieniach Trzaskowska opisuje swoje dzieciństwo na Kresach, zajęcia i zabawy (czynnością często przez nią wykonywaną jest przeglądanie zdjęć zesłanych na Syberię powstańców 1863 r., co kształtuje jej wrażliwość patriotyczną i historyczną), życie codzienne w dworze, służbę, kreśli sylwetki członków rodziny (ojca, ciotki – Anieli Ściłłównej), opowiada historię dworu.

publikacje

Wróć do listy

Moje lwowskie wspomnienia

Dokument zawiera wspomnienia Eleonory Bogusz z dzieciństwa, które spędziła we Lwowie, wychowywana przez dziadków, z rzadka odwiedzając rodziców w rodzinnym Zabłotowie. Autorka opisuje swą rodzinę, spacery z dziadkiem, lwowski dom, w którym mieszkała – jego lokalizację, rozkład, wystrój czy nawet funkcje poszczególnych pokojów: „[…] na prawo był pokój babki, siedzącej przeważnie na ceratowej kanapie, bawiącej się czasem z dziećmi w domino. Wygrywający dostawał łyżeczkę miałkiego cukru”.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Anieli Jakubowskiej

Alina Jakubowska przedstawiła skrócone dzieje swoje i swojej rodziny: dzieciństwo spędzone na wsi, wywózkę na Syberię w 1940 r. i życie po powrocie z zesłania w 1946 r. aż do początku lat 90. XX w., kiedy spisała wspomnienia. Poruszyła w nich różne wątki dotyczące warunków życia i pracy w kolejnych miejscach zamieszkania, relacji pomiędzy przesiedleńcami pochodzącymi z różnych stron. Po powrocie do Polski rodzina osiedliła się na Dolnym Śląsku we wsi Jaszkowa Górna (okolice Kłodzka). Po ślubie Jakubowska zamieszkała z mężem w Marcinowie (później przeprowadzili się do Ołdrzychowic).

publikacje

Wróć do listy

Nie wybiera się sobie ani daty

Wspomnienia Barbary Jokiel są faktograficznym, zwięzłym i jednocześnie pełnym interesujących szczegółów zapisem dotyczącym wczesnego dzieciństwa autorki, które przypadło na II wojnę światową i lata powojenne. Pamięć tych lat, ukazana z perspektywy małego dziecka, jest jednocześnie spisaną historią losów rodziny autorki, w której Jokiel po latach opisuje m.in. okupację Wilna, wrażenia i warunki podróży przesiedleńczej na zachód w 1946 r. oraz nowe życie w Szczecinie.

publikacje

Wróć do listy

W pamięci dziecka

Wspomnienia Hanny Jarodzkiej obejmujące okres sprzed okupacji aż do czasów powojennych. Jako dziecko mieszkała z rodzicami w Koninie; szczęśliwe dzieciństwo przerwał wybuch II wojny światowej. Okupację spędziła na wsi. Po wojnie rodzina osiadła we Wrocławiu. Autorka wspomina losy rodziny na tle wydarzeń historycznych: wojny, zjednoczenia Niemiec, stanu wojennego. Autorka zachowała dystans wobec przedstawianych wydarzeń, starając się oddać przeszłość dokładnie tak, jak ją zapamiętała.

publikacje

Wróć do listy

Repatrianci – relacja Olgi Lickindorf

Wspomnienia Olgi Lickindorf z sześcioletniego zesłania na Syberię są przejmującym zapisem przeżyć małych dzieci, które jedynie dzięki zaradności i heroizmowi swej matki przetrwały warunki zsyłki. Zapiski zawierają opis realiów podróży, przybycia i egzystencji w Barnaule po wcieleniu ojca autorki do wojska. Lickindorf opisuje nieprzerwane starania matki, która imała się różnych sposobów, żeby wykarmić czwórkę małych dzieci – nauczyła się m.in. wróżyć z kart i w ten sposób zarabiała. Autorka wspomina ogromny, ciągły głód, choroby i klimat, który dodatkowo utrudniał życie zesłańcom.

Strony