Relacja Marii Haliny Zapaśnikówny z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja dotyczy wydarzeń z początku listopada 1931 r.; związana jest z sytuacją, jaka miała miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W owym czasie, wśród społeczności studenckiej, istniał wyraźny podział na „studentów Żydów” oraz „studentów chrześcijan”. Doprowadziło to do zamieszek na terenie Uniwersytetu oraz do zajść o charakterze antysemickim. 

Zapaśnikówna rozpoczyna swoją relację od informacji, iż powodem „zaognienia” się sytuacji pomiędzy „studentami chrześcijanami” a „studentami Żydami” była niechęć ze strony tych drugich do wnoszenia dodatkowych opłat prosektoryjnych. Autorka nie precyzuje jednak, o jakie opłaty chodziło, jaka była ich wysokość, ani kto zarządził ich nałożenie. Wspomina, że mniej więcej w tym czasie „niedługo zaczęły się rozchodzić pogłoski, że Żydzi preparują zwłoki noworodków chrześcijańskich”. W związku z tymi pogłoskami 9 listopada, w godzinach rannych, zostało zwołane zebranie „studentów chrześcijańskich” w sali ćwiczeń chemicznych. Jak wspomina Zapaśnikówna, spotkanie nie dotyczyło jednak opłat, lecz kwestii pracy na preparatach „chrześcijańskich”. Autorka informuje o licznych przemówieniach, nie podaje natomiast żadnego nazwiska osób przemawiających. Relacjonuje, iż w trakcie spotkania zadecydowano, by zapytać o preparaty kierownika Zakładu Anatomii Opisowej, prof. Michała Reichera. Gdy natomiast odpowiedzi nie uda się uzyskać, postanowiono o zablokowaniu pracowni dla „studentów Żydów”. Zaznacza jednak, że owo „niedopuszczenie” miało odbywać się „spokojnie, bez żadnych gwałtów, co wszyscy mówcy podkreślali”. 
W skład zebranej delegacji weszła również Zapaśnikówna. Autorka wspomina, że jej wybór został umotywowany chęcią, by wśród zebranych znalazła się choć jedna kobieta. Informuje też, że sama przemawiała w trakcie spotkania „w tym samym duchu, co inni mówcy”. 

Tego samego dnia, około godziny 15, delegacja udała się do kierownika Zakładu Anatomii Opisowej z zaplanowanym pytaniem. Otrzymali oni odpowiedź, iż studenci nie mają prawa ingerować w rozdzielanie preparatów i nie można udzielać im informacji na ten temat. Zapytany przez studentów o miejsce, w którym mogą zasięgnąć informacji, prof. Reicher poinformował ich, że może uczynić to jedynie rektor. Ponadto kierownik Zakładu poprosił, by delegacja nie zakłócała porządku wykładów. Otrzymał od delegatów i delegatki „przyrzeczenie w tym względzie”. Po opuszczeniu przez grupę studentów prosektorium okazało się – jak relacjonuje autorka – że na ulicy znajduje się już grupa „studentów żydowskich”, która na widok delegatów zaczęła wznosić „wrogie okrzyki”. Zgodnie z dalszą relacją Zapaśnikówny uformowany został pochód i udano się w kierunki rektoratu. Autorka poinformowała protokolanta, że nie może zdradzić z czyjej inicjatywy przemarsz uformował się. Wspomina jednak, że zaraz za pochodem „studentów Polaków” szedł pochód „studentów Żydów”. Oba zgromadzenia oddzielone były kordonem policji. Brama Uniwersytetu została zamknięta z zalecenia sekretarza rektoratu, więc po dotarciu na miejsce delegacja rozproszyła się. Sama autorka po niedługim czasie udała się do domu. Relację Zapaśnikówny kończy wzmianka, iż ta nie należy do żadnego stowarzyszenia ideowego w ramach Uniwersytetu ani poza nim.