publikacje

Wróć do listy

Dziewczęce lata. Wspomnienia z lat szkolnych w Kijowie przed I wojną światową

We wspomnieniach autorka przenosi się do czasów sprzed pierwszej wojny światowej, do lat szkolnych, które spędziła na pensji w Kijowie, uczęszczając do polskiej szkoły. Polskie Gimnazjum Żeńskie w Kijowie Wacławy Peretjatkowicz było pierwszą w tym mieście szkołą średnią dla Polek i ewenementem – Peretjatkowicz udało się uzyskać zgodę na jego powstanie i obecność języka polskiego w nauczaniu (jako nadobowiązkowego). Levittoux-Szymańska szczegółowo opisuje zarówno samo funkcjonowanie szkoły (rozkład zajęć, lekcje, grono nauczycielskie i innych pracowników) oraz rolę, jaką placówka odgrywała w polskim życiu kulturalnym Kijowa. Autorka zwraca uwagę na niezwykłą atmosferę panującą w gimnazjum, którą szkoła zawdzięczała osobie Peretjatkowicz, zwanej Przełożoną. Ukazuje też wysiłki i działania, jakie Przełożona podejmowała na rzecz krzewienia polskości i patriotyzmu w ramach zapewnianej Polkom edukacji, oraz trudności, z jakimi musiała się mierzyć. Konieczność działania w konspiracji, jakiej nieraz wymagała nauka – zwłaszcza tajnych przedmiotów (m.in. historii i literatury polskiej) – była dla dziewcząt okazją do przeżycia ciekawej przygody, zapewniającej dreszczyk emocji. Oprócz opisów poświęconych szkole dokument jest też interesującą relacją z beztroskich i radosnych lat dorastania. Informacje dotyczące życia szkolnego przeplatają się z barwnymi opisami osobistych przeżyć nastoletniej dziewczyny, jaką wówczas była autorka. Dziewczęce lata są pełne humorystycznych anegdotek dotyczących okresu dorastania i nauki, zapisków z życia kulturalnego i towarzyskiego, jakie toczyło się wówczas wokół młodej uczennicy. Wspomnienia zawierają ponadto obrazy samego Kijowa, relacje z urządzanych wycieczek w okolice miasta oraz opisy najważniejszej kwestii, jaką z czasem stała się dla autorki matura. Kończą się wzmianką o zjeździe szkolnym w 1934 r. i śmierci ukochanej Przełożonej kilka lat później.

Miejsce powstania: 
s.l.
Opis fizyczny: 
30 k. ; 30 cm.
Postać: 
inne
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
Zbiór zinwentaryzowany, z założenia udostępniany jest mikrofilm. Możliwość otrzymania oryginału do wglądu w celach badawczych, po złożeniu pisma rekomendującego z uczelni/projektu badawczego etc.
Data powstania: 
1962
Stan zachowania: 
bardzo dobry
Sygnatura: 
15562/II, mf 9922
Uwagi: 
Maszynopis z ręcznymi nadpisaniami w przestrzeni wersowej, z rzadka skreślenia (długopis, niebieski tusz). Kartki oprawione przez ZNiO (oryginalnie luźne kartki zostały podklejone grzbietem strony, każda z osobna, całość scalona okładką).
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Osoba, której dotyczy treść: 
Główne tematy: 
edukacja kobiet, dorastanie, szkolne życie, szkoła dla polskich dziewcząt, patriotyzm, matura, opisy Kijowa, wycieczki w okolice miasta, tajne nauczanie
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1903 do 1934
Nośnik informacji: 
papier
mikrofilm
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia