publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 16.01–17.04.1910 (tom 67)

Dziennik pisany w okresie 16.01–17.04.1910, opatrzony przez autorkę numerem 67.

Ten tom dziennika Adeli Kieniewicz powstał w trzy miesiące zimy i początku wiosny 1910 roku w Bryniowie. Tylko kilka dni autorka spędziła w tym czasie w Warszawie i Wilnie. Oczywiście jak zawsze często odwiedzała sąsiedzki majątek rodzinny w Dereszewiczach. 

W tym okresie życia autorki nie dzieje się w nim nic szczególnego, a zatem opisuje on dość spokojne życie na wsi. Kieniewiczowa z lubością oddaje się rozmyślaniom pobożnym o celu swojego życia i samodoskonaleniu wewnętrznym. Cieszy się z samotności i niemal klasztornego życia w Bryniowie. Jest w tym okresie pod wpływem lektury pism ks. Piotra Semeneńki i rozmyśla dużo o tym, na czym w jej przypadku polega posłuszeństwo Woli Bożej, właściwy stosunek do modlitwy, a także codziennych obowiązków i relacji z innymi ludźmi. Te spokojne rozmyślania i westchnienia za życiem wiecznym przerywają mniej spokojne relacje dotyczące spraw rodzinnych.

Powraca wątek niechęci do Madzi, napiętych relacji z despotycznym teściem, ale i zagniewań na męża, pomimo fragmentów opisujących ich niemal idylliczne pożycie. Autorka napomina się z powodu swej wybuchowości, ale i uskarża na nicość życia światowego – konieczność przebywania w towarzystwie, na obiadach, przyjęciach, polowaniach, która odrywa ją od wewnętrzego świata i obowiązków wobec Boga.

W tym okresie Kieniewiczowa mniej boleje nad bezdzietnością, deklarując powierzenie tej sprawy Bogu i nie wyzbywając się nadziei, że w końcu jednak zajdzie w ciążę.

Posłuszna wskazaniom przewodników duchowych, stara się głębiej zaangażować w codzienne obowiązki – sprawy gospodarskie, ale i opiekę – w tym moralną – nad oficjalistami i miejscowym chłopstwem. Odwiedza chorych, wygłasza kazania, przygotowuje dzieci do komunii. 

W lutym i marcu Kieniewiczowa czyta biografię Słowackiego i wiele jego dzieł, przygotowując Wieczór Słowackiego w Dereszewiczach. Przy okazji zestawia utwory Słowackiego z własnym pomysłem na „Sataniella”. Wspomina, że jego pierwsza część jest napisana, ale nie jest z niej zadowolona, ponieważ, jej zdaniem, nie powstała z „bożego nakazu”. Zdradza się z wewnętrznym utożsamieniem z „okrutnym” bohaterem swojego dramatu.

W tym czasie z powodów towarzyskich autorka sięga po swoje dawne dzienniki. Ich relekturę opisuje jako duże upokorzenie: jest niezadowolona z wad, które w sobie rozpoznaje, głównie kokieterii i „lubieżności”. Kaja się z nich przed Bogiem, przeciwstawiając wciąż „człowieka cielesnego” „człowiekowi duchowemu” i powtarzając za Semeneńką, że warunkiem życia duchowego jest zadanie gwałtu ziemskiej naturze.

Przy okazji wizyty w Wilnie pisze krytycznie o Wincentym Lutosławskim i mateczce Kozłowskiej. Ma skomplikowany, naznaczony zazdrością i podziwem, stosunek do filozofa Adama Żółtowskiego, który stał się właśnie narzeczonym Janiny Puttkamerówny (córki siostry męża).

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Bryniów na Polesiu, Warszawa, Wilno
Opis fizyczny: 
[229] k.: 2 il; 23 cm.
Postać: 
zeszyt
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
Dostępny na zamówienie.
Data powstania: 
1910
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
f 2227 op. 1 nr 970
Tytuł kolekcji: 
Kolekcja Muzeum Wołyńskiego
Uwagi: 
Pismo w dzienniku w wielu partiach niestaranne, dużo przekreśleń i poprawek na czerwono. Nagłówki typu „pisane pod natchenieniem”, „ważne!”, świadczą o relekturze dziennika. Partie medytacyjne często pisane pismem powiększonym i bardzo starannie, zdarzają się tu całe zdania na czerwono, a także długie wypisy z książek pobożnych, po polsku i po francusku, na przykład z „Mistyki” ks. Piotra Semeneńki.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Data dzienna: 
16 sty 1910
Osoba, której dotyczy treść: 
Główne tematy: 
życie w majątku na wsi i sprawy gospodarskie, życie rodzinne, życie towarzyskie, relacja z mężem, rozmyślania pobożne, dążenie do doskonałości, poddania się Woli Bożej, teatr dworski, bezpłodność, pragnienie dziecka, własny dziennik
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1880 do 1910
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
dziennik/diariusz/zapiski osobiste
Tytuł ujednolicony dla dziennika: