Dziennik: 15.11.1908–12.12.1909

Dziesiąta część dziennika Marceliny Kulikowskiej obejmuje okres od listopada 1908 do grudnia 1909 r. Notatki z tego czasu podzielić można na refleksje skupiające się na kwestii kobiecej oraz brudnopisy wierszy czy dramatów. Sprawa kobiet stanowiła dla Kulikowskiej ważny temat rozważań, tym razem pisze o relacji kobiet i mężczyzn – mężczyźni postrzegają kobiety jako stworzone do małżeńskiego i macierzyńskiego jarzma z winy kobiet właśnie. Decydują się one podporządkować mężczyznom, nie mówiąc wcale, jak przeszkadzają im drobiazgi życia codziennego czy obciążenia dyktowane społecznymi przekonaniami co do roli płciowych. Mężczyźni, odwrotnie niż kobiety, nie poświęcają czasu na obserwację kobiet, dlatego nie ma w nich zrozumienia dla różnic między płciami; zaakcentowanie tych różnic mogłoby wpłynąć pozytywnie na rozwój i spotęgowanie uczuć pojawiających się w relacjach (k. 7rv). Diarystka snuje rozważania na temat społeczności Galicji, dokonuje porównań między Lucjanem Rydlem a Stanisławem Witkiewiczem: jeden za bardzo poddaje się opinii arystokratów, mimo iż stara się być demokratą, drugi z kolei ukochał lud i do tego stopnia wczuwał się w jego położenie, że z ludem mieszkał i odrzucił światowe zaszczyty. Poetka notuje obserwacje ludzi w podróży oraz wrażenia z Berlina, gdzie wszystko jawi się jako nowe i szablonowe, a tym samym jest dla niej wstrętne. Kultura zachodnia przeraża ją (k. 35v). Pozostałe wątki obejmują poczucie rezygnacji i wygaszania swoich ambicji. Nie opuszczają diarystki samotność i uczucie, że strasznie się w tym życiu męczy. Przyznaje się do tego, że wydarła z dziennika wiele kart. Oprócz notatek o charakterze refleksyjnym w dzienniku znajdują się utwory, m.in. Znad morza, Do wieszczów starych, W mej piersi drżącej, Pieśń wielkanocna, oraz brudnopis nowelki.