publikacje

Wróć do listy

Relacja NN na temat getta warszawskiego

Brak daty powstania, ale kolekcja relacji zawiera dokumenty tworzone od roku 1945 do około 1948, można więc założyć, że tekst powstał w tym okresie. Relacja skupia się na latach 1939-1942, choć zawiera także informacje o wydarzeniach późniejszych – do jesieni 1945 roku.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Eugenii Gutstadt

Eugenia Gutstadt opisuje początek wojny i okupacji: wkroczenie wojsk niemieckich do Radomia, prześladowania ludności żydowskiej, nakładane kontrybucje, utworzenie getta i powołanie Judenratu, a także akcje likwidacyjne w getcie. W 1943 r. ucieka z mężem i synem do Warszawy, ukrywają się po tzw. aryjskiej stronie.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Dwojry Szczucińskiej

Dwojra Szczucińska opisuje prowokację gestapo (sprawa Hotelu Polskiego) i rolę, jaką odegrał żydowski agent gestapo Lolek Skokowski. Na przełomie 1941 i 1942 r. z inspiracji szwajcarskich organizacji żydowskich na terenie Generalnej Guberni Żydzi mogli ubiegać się o paszporty państw, z którymi III Rzesza nie była w stanie wojny (głównie dokumenty wystawione przez kraje Ameryki Południowej) i uzyskać pozwolenie na wyjazd z Europy.

publikacje

Wróć do listy

The Birds Are Singing Again

Tekst obejmuje lata 1939-1945

Autorka skupiła się na opisaniu swoich wojennych przeżyć – pobytu w warszawskim getcie oraz ucieczce na „aryjską stronę”. Opisała ukrywanie się w Zielonce, na terenie Warszawy i w Bobrownikach.

Sporo miejsca poświęciła warunkom panującym w getcie – niedostatkom, głodowi, przeludnieniu, strachowi. Wspomniała o szmalcownikach i groźbie wydania. Opisała docierające do niej informacje dotyczące powstania warszawskiego, łapanek, egzekucji. We wspomnieniach pojawiają się informacje dotyczące rodziny i życia przedwojennego.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z getta i z „strony aryjskiej”

Autorka poświęciła tekst swojemu bratu, Ariemu „Jurkowi” Wilnerowi, który był syjonistą związanym z Haszomer Hacair.

Bohater tekstu w czasie wojny przebywał w Wilnie i we Lwowie, używał nazwiska Jerzy Borowski. W roku 1942 przyjechał do Warszawy, odpowiadał za zakup i szmugiel broni do getta. Zginął w czasie powstania w getcie warszawskim.

publikacje

Wróć do listy

Sprawa „specjalnych” domów w dzielnicy żydowskiej

Apel (memoriał) o pomoc dotyczący sytuacji ludzi zamieszkujących w „domach specjalnych” w getcie warszawskim w 1942 roku. Mieszkańcy, pozostawieni sami sobie, wegetowali w warunkach określonych przez Autorkę mianem „beznadziejnych”- umierali w skutek chorób, epidemii, niedożywienia i głodu.

publikacje

Wróć do listy

Zagłada getta żydowskiego w Warszawie

Autorka poświęciła tekst kronikarskiemu zapisowi eksterminacji ludności żydowskiej oraz likwidacji getta warszawskiego.

Zapiski otwierają informacje dotyczące sytuacji w getcie warszawskim w 1942 roku (w tym selekcje i wywózki). Autorka odnotowała zabójstwa dokonane w nocy z 17 na 18 maja 1942 roku na działaczach społecznych działających w getcie. Opisała także zasłyszane wieści dotyczące zagłady na Kresach Wschodnich oraz w Kraju Warty, jak i historie dotyczące wywózek do obozów zagłady. Oddała generalną atmosferę strachu w getcie w trakcie akcji likwidacyjnej.

 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z okresu okupacji część I

Wspomnienia z okresu okupacji, część I.

 

Tekst powstał pomiędzy rokiem 1961 a 1967, opisuje wydarzenia z okresu 1941-1945.

 

Autorka opisała grupę dywersyjną, powiązaną z działającą przed wojną Komunistyczną Partią Zachodniej Ukrainy, oraz akcje dywersyjne, w których brała udział lub o których słyszała. Zadania te wypełniała w okresie od 1941 roku, do swojego wyjazdu do Warszawy, który nastąpił na początku 1942 roku.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Romy Elster

Test składa się z dwóch części, obejmuje lata 1939-1945, powstał w okresie od 1960 o 1961 w Thonon-les-Bains, we Francji.

 

Część I

publikacje

Wróć do listy

The Stolen Years

Autorka spisała swoje wspomnienia w 1985 roku w języku angielskim. Tekst otwierają informacje dotyczące oblężenia Warszawy, w tym reakcje ludzi, przewidywania i nastroje panujące wśród warszawiaków. Irena sporo miejsca poświęciła opisowi śmierci jej pierwszego męża, który zmarł w szpitalu jesienią 1939 roku, w wyniku ran odniesionych w kampanii wrześniowej. W dalszej części wspomnień pojawiają się opisy dotyczące wprowadzana antyżydowskich praw i organizacji warszawskiego getta.

Strony