publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Henryki Florek

Pamiętnik Henryki Florek zawiera uporządkowane zapisy opatrzone datami, oznaczające dni, w których autorka spisywała wydarzenia z przeszłości. Wspomnienia są opatrzone dodatkowo bieżącymi komentarzami. Florek sięga pamięcią do swego dzieciństwa, opisuje poszczególne etapy edukacji (od szkoły podstawowej do studiów), które były dla niej szansą na awans społeczny.

publikacje

Wróć do listy

Jadwiga Smolkówna: Kilka słów o rodzinie. Wspomnienia z lat 1880–1939

Wspomnienia są historią rodziny Smolków spisaną przez Jadwigę Smolkównę. Pierwsze cztery rozdziały to portrety męskich przedstawicieli tego rodu. Ze strony ojca byli to: Wincenty Smolka – pradziad autorki, Franciszek Smolka oraz wybitny historyk Stanisław Smolka – ojciec Jadwigi. Po kądzieli dziadkiem autorki był Józef Kremer, profesor filozofii i historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Smolkówna z nostalgią wspomina dom babki (rozdział Stary dom), Marii z Mączyńskich Kremerowej: opisuje jego wnętrza, zwyczaje w nim panujące oraz licznych gości (m.in.

publikacje

Wróć do listy

Ku wolności

Cykl Ku wolności zawiera opowiadania, będące częścią wspomnień autorki z obozu w Ravensbrück. Pięcioczęściowy cykl, z narracją pierwszoosobową, opisuje szczegółowo m.in.: pochód w marszu śmierci, wyzwolenie i kolejne etapy powojennej tułaczki. W kwietniu 1945 r., w czasie ucieczki przed zbliżającym się frontem alianckim, przymusowo wyprowadzono niemal wszystkich więźniów z Ravensbrück. Po sześciu dniach wędrówki grupa kobiet, w której znajdowała się narratorka, została cudem odbita przez wojska amerykańskie i odzyskała wolność.

publikacje

Wróć do listy

Marzenia okupacyjne

Wiersz stroficzny, rymowany, składający się z dwunastu sześciowersowych strof. Podmiot liryczny snuje wizję pierwszych chwil spędzonych w wolnej Warszawie. Wyobraża sobie, dokąd pójdzie i jakie miejsca wówczas odwiedzi. Swoją fantazję powojennego spaceru rozpoczyna od placu Trzech Krzyży, potem kieruje się w stronę Łazienek, m.in. przez plac na Rozdrożu i Ogród Botaniczny. Podczas przechadzki, odnajdując znane fragmenty miasta, przypomina sobie związane z nimi szczęśliwe chwile z przeszłości.

publikacje

Wróć do listy

List Janiny Wyżynkiewicz do Archiwum Wschodniego

W liście do Archiwum Wschodniego autorka stara się sprostować nieprawdziwe informacje dotyczące jej rodziny, podane przez Michała Aniszewskiego w jego wspomnieniach nadesłanych do Archiwum na konkurs (sygn. AWII/1228). Wspomnienia dotyczą bezpośrednio przeżyć autorki i jej bliskich oraz należącego do nich majątku Ostrzyca, położonego 4 km od Janowa, 35 km od Pińska na Polesiu. Autorka wyznaje, że zna bardzo dobrze Aniszewskiego, który jest jej rówieśnikiem. Jego ojciec Stanisław Aniszewski pracował w majątku jej rodziców.

publikacje

Wróć do listy

My repatrianci!

Krystyna Leszczyńska opowiada o losach swojej rodziny na Kresach Wschodnich od momentu wyzwolenia. Mieszkała z rodzicami i młodszą siostrą na wsi w okolicach Stanisławowa. Ojciec był nauczycielem, matka nie pracowała. Pewnej niedzieli, po Wielkanocy 1944 r., ojciec otworzył butelkę szlachetnego trunku, żeby uczcić zbliżający się koniec wojny. Zaraz potem pojawili się Rosjanie. W szkole, w której mieszkali, a ojciec był kierownikiem, urządzili szpital polowy. Do mieszkańców wsi odnosili się raczej przyzwoicie.

publikacje

Wróć do listy

Mróz

Utwór przysłany na konkurs literacki „Dnia Polskiego” z 1936 roku. Jest to opowiadanie o relacji matki i córki. Córka niedawno straciła pracę, nie dostaje pensji za którą utrzymywała się zarówno ona jak i matka. Dodatkowo, matka jest ciężko chorą, niewstającą z łóżka osobą, która wymaga ciągłej opieki i kosztownych leków. Autorka przedstawia codzienność bohaterki. Opisuje ją jako zaradną osobę, starającą się utrzymać siebie i matkę. Kobieta podejmuje różne prace, lecz nie są w stanie zapewnić one niezbędnego do życia minimum.

publikacje

Wróć do listy

Moje dzienniki z PRL

Anna Baruś opisuje swoje losy od czasu II wojny światowej. Urodziła się w 1937 r. w Warszawie. Wraz z rodziną mieszkała na Mokotowie, początkowo na ul. Madalińskiego, potem na ul. Narbutta. Jej ojciec zginął w powstaniu warszawskim – został rozstrzelany wraz z innymi powstańcami. Matka została z trzema córkami (Anna w wieku szkolnym i dwie malutkie siostry). Po powstaniu znalazły się w Pruszkowie, a następnie w Wólce (woj. kieleckie). Matka z młodszymi siostrami zamieszkała w domu gospodyni Krupa, a Annę wzięła do siebie nauczycielka, pani Stępniak.

publikacje

Wróć do listy

Teofila Wichowa do Żanny Kormanowej, 28.12.1959–17.06.1981

Teofila Wichowa korespondowała z Żanną Kormanową. Dnia 28 grudnia 1959 r. przesłała życzenia noworoczne z Zakopanego podpisane: Tetka, Wład i Piotr Wichowie. Dnia 29 marca 1981 r. pozdrowienia od całej rodziny wysłała z Kazimierza Dolnego. Opisała, że są bardzo zadowoleni z pobytu, mają spokój, piękną pogodę, pokój z widokiem na rynek. Prawdziwa oaza, choć są zaniepokojeni [w związku z sytuacją w kraju]. Dnia 17 czerwca 1981 r. autorka napisała list z Warszawy do Kormanowej przebywającej w Nieborowie, z nadzieją, że korespondencja ta zdąży dojść przed jej wyjazdem.

publikacje

Wróć do listy

Czas zaprzeszły

Zapiski rozpoczynają się w 1920 r. i są podzielone na rozdziały zatytułowane: Dom, Ojciec, MatkaIlseGunter; Hans-Andrzej, Goście, Maks Muhlstein. Autorka sięga pamiecią do najwcześniejszego okresu dzieciństwa. Opisuje dom, służbę, rodzeństwo, rodziców, a także odwiedzających ich przyjaciół i gości (załącza zdjęcia przedstawiające ojca Willy'ego i matkę Hertę). Część notatek Garztecka poświęca swojej siostrze Ilse (wspomina także o jej ślubie) i szkole Gross Breesen, której była uczennicą.

Strony