publikacje

Wróć do listy

Denník

Na dzienniki Zory Jesenskej składają się dwa tomy, które obejmują okres od 1928 do 1937 r. Jesenská rozpoczęła swoje zapiski od książkowych wspomnień (Błok). Szczególną uwagę poświęciła spotkaniom i rozmowom z panią Zbrinowską, która spędziła kilka lat w Moskwie i w Warszawie. Jesenską interesowała zwłaszcza teozofia, którą Zbrinowska gorliwie propagowała. Światopogląd Zbrinowskiej nie był jasny dla autorki, nie rozumiał jego filozoficzno-religijnych fundamentów, ale była zaciekawiona nowością, zafascynowana.

publikacje

Wróć do listy

Denník

Dziennik Terézii Vansovej obejmuje zapiski z lat 1877–1878 (od 11 marca do 28 grudnia). Wszystkie wpisy są opatrzone datą dzienną, zazwyczaj skupiają się na codzienności, życiu rodzinnym i towarzyskim. W latach 1877–1878 Vansová mieszkała w miejscowości Lomnička (na Spiszu) z mężem Jánem Vansą, pastorem ewangelickim. Zaznaczyła, że „udalosti zvláštne sú u nás veľmi zriedkavé“ / „nic wyjątkowego się u nas nie wydarza” (s. 1). Życie rodzinne opisywała jako sielankowe, spokojne, o mężu Janie pisała z największą sympatią: „Dnes je v Bušovciach piknik.

publikacje

Wróć do listy

Autobiografia

Riznerová-Podjavorinská rozpoczyna autobiografię komentarzem na temat swojego pochodzenia, podkreśla długoletnią tradycję nauczycielską Riznerów w miejscowości Bzince. Ceni sobie przynależność do środowiska słowackiej inteligencji protestanckiej, z dumą pisze o wykształceniu teologicznym pradziadka, wspomina chłopskie pochodzenie matki.

publikacje

Wróć do listy

Listy Anny Dzieduszyckiej do Tadeusza Dzieduszyckiego (1914–1917)

Druga część kolekcji listów Anny Dzieduszyckiej do męża Tadeusza obejmuje lata 1914–1917. W korespondencji autorka omawia głównie sprawy rodzinne i gospodarskie. Kilka pierwszych listów zostało napisanych w Jaryczowie, gdzie autorka spędzała czas u swojej synowej Wandy. Prawdopodobnie pomagała jej w opiece nad wnukiem. W liście z 1 września 1914 r. Dzieduszycka zaznacza, że dowiedziała się „o tragedii w Sarajewie i śmierci arcyksięcia i jego żony” (k. 17). Listy z 1916 r. zostały napisane w Zarzeczu. Autorka opisywała stan pałacu i gospodarstwa.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.01.1846–31.07.1853

Trzeci dziennika Pauliny Kończyny. Pierwszy wpis pochodzi z 1 stycznia 1846 r., autorka pisze już z Łukini, po zwolnieniu z zesłania, w międzyczasie przyszedł na świat kolejny syn Kończów, Paweł. „Dom pokochałam i dobrze mi teraz i nigdzie wyjeżdżać nie chcę. Gospodarstwo moje powoli przyjdzie do ładu” (k. 11v) – zapowiada na pierwszych kartach diarystka. Dziennik ten, aż do końca, przedstawia codzienne życie rodziny ziemiańskiej i rolę w nim kobiet. Kończyna pełni z oddaniem i pracowitością rolę gospodyni, zajmuje się wydawaniem dyspozycji w kuchni, prowadzeniem ksiąg gospodarskich.

publikacje

Wróć do listy

Maria Krasińska do Eufrozyny Nowakowskiej, 30.01.1871

Maria Krasińska niepokoi się o zdrowie adrestaki, gdyż dawno nie otrzymała żadnej od niej wiadomości. Martwi się, że zapewne poruszyła Eufrozynę śmierć Antoniny Jachowicz, żony Stanisława Jachowicza. Dalej pisze, że jej brat Władzio często choruje na żołądek, ciocia Jadwiga, co reumatyzmy przywiozła ze Szwajcarii, raz tylko była je leczyć promieniami ciepłymi tutejszego słońca. Wuj Aleksander już jest na Ukrainie, zostawił wuja Ksawerego w Londynie, a wuja Konstantego spodziewają się lada dzień.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnieniowe zapiski Wandy Siwińskiej, z. 1

Pierwszy zeszyt pamiętnika Wandy Siwińskiej zawiera wspomnienia z lat dziecinnych, nastoletnich oraz wczesnej dorosłości. Autorka buduje je na bazie krótkich charakterystyk danej osoby, a następnie opisuje różne sceny z dzieciństwa. Odnotowuje z pamięci dialogi (domowe, studenckie). W tekście czasami wydzielone są części tematyczne: Studia, Uniwersytet lub Posada. Poza tym dokument nie jest ściśle uporządkowany – brak dat rocznych, ponadto Siwińska stosuje często retrospekcje i dygresje. Autorka spisała swoje życie z dłuższej perspektywy czasu.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Jadzi Szyłłejko, cz. 1

Na wewnętrznej stronie okładki znajduje się zapis: „Własność Jadzi Szyłłejko. Wilno ul. Świstopol 32 Kuprianiszki”. Najstarszy wpis pochodzi z 18 maja 1943 r., ostatni z 12 sierpnia 1948 r. Ogólny stan zachowania dobry, jednak widać, że ze środka zostało wyrwanych kilka kart. Pamiętnik ten stanowi dokumentację życia w wojennym Wilnie z perspektywy dzieci (najpewniej nastoletnich). W jednym przypadku wprost miejsce określone jest jako „Wilno w niewoli” (podpisała Zocha, wpis z 4 września 1944 r.).

publikacje

Wróć do listy

Moje wspomnienia, cz. 2

Do spisywania drugiej części swoich wspomnień Maria Obertyńska przystąpiła, jak sama pisze, późno, bowiem dopiero w 84. roku życia. W swojej opowieści ponownie powraca do czasów młodości, gdy wyrwana już nieco spod twardej ręki guwernantki „Femci”, zaczęła jeździć na lekcje do Lwowa: „[…] przede wszystkim dla lekcji rysunku, bo bazgrałam z wielkim zamiłowaniem” (k. 1r). Lekcje pobierała także młoda Obertyńska, coraz bardziej nakłaniana do ślubu, w samym Zadworzu: „Dwa razy w tygodniu przyjeżdżał malarz, uczeń Siemiradzkiego.

publikacje

Wróć do listy

Zapamiętane. 1915. Dalszy ciąg

Wspomnienia z 1915 r. rozpoczyna Tekla Bogusz od opisów gorączkowych przygotowań na nadejście powracającego z zachodu frontu rosyjsko-austriackiego. Autorka, wraz z mężem i pozostałą służbą w majątku derewlańskim, nieustannie kontynuuje rozpoczętą rok wcześniej akcję zakopywania dobytku, mając nadzieję, że uda jej się uratować cokolwiek na rozpoczęcie powojennego życia.

Strony