publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy społecznej i narodowej Janiny Wrzesińskiej

Janina Wrzesińska należała do Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego (LKP PW) w Kielcach przez cały czas funkcjonowania tej organizacji, tj. w latach 1914–1921. Pracowała najpierw w sekcji intendentury, szyjąc i reperując bieliznę w schronisku dla Legionistów, a po zlikwidowaniu tej placówki w latach 1916–1917 – w sekcji szpitalnej, gdzie opiekowała się rannymi i chorymi. Pracowała także w sekcji opieki nad rodzinami Legionistów. W latach 1918–1919 wraz z innymi członkiniami LKP pełniła dyżury w utrzymywanej przez Ligę herbaciarni dla żołnierzy w koszarach przy ul.

publikacje

Wróć do listy

Wieńczysława z Miłkowskich Buchawiecka

Regina Tacikowska opisała postać Wieńczysławy Buchawieckiej, żony generała Stefana Buchawieckiego, legionisty od 1914 r., potem lekarza w szpitalach wojskowych w Warszawie. Dom Buchawieckich w Olkuszu był już od 1914 r. przystanią dla legionistów, tu odbywały się narady i zebrania. Z tego powodu podczas odwrotu Austriaków zmuszona była opuścić dom. Po powrocie w 1916 r. została przewodniczącą Koła Olkuskiego Ligi Kobiet Polskich, aż do 1919 r.. Na ten okres przypadł największy rozkwit Koła, m.in. założenie muzeum wojennego i biblioteki, finansowanych z dochodów ze sklepu tytoniowego.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy społecznej Stanisławy Olędzkiej, członk. Zw. Pracy Obywatelskiej Kobiet w Kielcach

Stanisława Olędzka opisała swoją działalność niepodległościową. Należała do Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego od sierpnia 1914 r. do 1921 r. W latach 1919–1920 pracowała w bibliotece Ligi Kobiet w Szpitalu Okręgowym. Była w Polskiej Organizacji Wojskowej w latach 1915–1918 – prowadziła pocztę, kolportaż, ewidencję okręgu, była kurierką, a w ostatnich miesiącach komendantką Oddziału Żeńskiego POW. Należała także do Związku Strzeleckiego – od 1919 r.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy narodowej i społecznej Kazimiery Grunterówny, członkini Zw. Pracy Obywatelskiej Kobiet w Kielcach

Kazimiera Grunterówna przedstawiła swoją działalność społeczną. Przed I wojną światową należała do Kieleckiego Oddziału Towarzystwa Kultury Polskiej, a także do Czytelni Naukowej (później Biblioteka Publiczna), założonej przez doktora Jana Daszewskiego. Działała również w ramach Kursów dla Analfabetów Dorosłych, gdzie była prowadzona praca uświadamiania narodowego z kierunkiem dążenia do niepodległości. Była członkinią Ligi Kobiet od jej powstania w sierpniu 1914 r. do likwidacji w listopadzie 1921 r. – początkowo w Komisji Rewizyjnej, a od 1916 r.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy narodowej i społecznej St. Działakówny

Stefania Działakówna organizowała niewielkie komplety kobiet starszych – uczyła je czytać i pisać, urządzała pogadanki z historii Polski. W 1914 r. zapisała się do Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego (LKPW) w Kielcach, gdzie pracowała do likwidacji koła kieleckiego w 1921 r. Udzielała się w sekcjach: dochodowej, agitacyjnej, intendentury i in. Należała do Centralnego Komitetu Narodowego (CKN) od początku – była pełnomocniczką głównego skarbnika. Następnie wstąpiła do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), gdzie zbierała składki i zajmowała się biblioteką. Od maja 1917 r.

publikacje

Wróć do listy

Udział w pracy narodowej i społecznej Emilii z Hoffmeisterów Daszewskiej, b. członkini Ligi Kobiet w Kielcach

Emilia Daszewska z d. Hoffmeister, żona doktora Jana Daszewskiego, opisała swoją pracę społeczną, którą rozpoczęła w 1905 r. Pomagała materialnie i moralnie więźniom politycznym. Była członkinią Czytelni Naukowej (później przemianowanej na Bibliotekę Publiczną), założonej przez jej męża. Jako członkini Kultury Polskiej wspierała Kursy dla Analfabetów Dorosłych. Po wybuchu wojny w 1914 r. i wkroczeniu Strzelców do Kielc wspierała ich jak mogła: mieszkaniem, żywnością, odzieżą itp.

publikacje

Wróć do listy

Chłopiec o smutnych oczach

Praca przesłana na konkurs historyczno-literacki tygodnika „Stolica” pt. „Warszawa moich wspomnień”. Autorka rozpoczyna relację od opisu świąt Bożego Narodzenia 1938 r., kiedy to miała dwanaście lat. Przedstawia moment odwiedzin kolędników, spośród których jednym był - pochodzący z ubogiej rodziny - kolega autorki z ławki. Dziewczynka wraz z rodzicami zaprasza znajomego do domu na herbatę. Od tego momentu postanawia zawsze pomagać ubogim. Wspomnienie kończy informacja o tym, że dom na ulicy Kawenczyńskiej (pis. oryg.), w którym mieszkała, już nie istnieje.

 

publikacje

Wróć do listy

Z czasów niewoli

Tekst stanowi streszczenie działalności społecznej autorki (obrony więźniów politycznych w latach 1905–1914), napisane na życzenie sekcji społecznej komitetu Wystawy Pracy Kobiet w Poznaniu. Autorka opisuje okoliczności poprzedzające działalność jej humanitarno-politycznej placówki. Zaznacza, że pracę społeczną prowadzi od najmłodszych lat, zaś walkę z władzami carskimi zaczęła w 1884 r.

publikacje

Wróć do listy

Współpraca z Polskim Czerwonym Krzyżem w Lublinie 1942–44

Ewa Kołaczkowska wyznaje, że chce dać świadectwo czasów, które przeżyła, dlatego postanowiła spisać swoje wspomnienia po trzydziestu latach od tych wydarzeń. Tekst ma charakter wspomnieniowy i dotyczy działalności autorki w placówce Polskiego Czerwonego Krzyża w Lublinie. Kołaczkowska podjęła współpracę z oddziałem lubelskim PCK pod koniec maja 1942 r. Do jej zadań należało zaopatrywanie jeńców polskich w paczki żywnościowe. Kołaczkowska wspomina, że podczas pracy prowadziła zeszyt, w którym wynotowywała imiona i nazwiska więźniów, numery i liczbę paczek oraz darczyńców.

publikacje

Wróć do listy

Fragment pamiętnika

Fragment pamiętnika dotyczy Aleksandra Świętochowskiego, który od wczesnych lat studenckich był bliskim przyjacielem ojca autorki, Antoniego Gustawa Bema. Autorka zaznacza, że wspomnienia będą miały charakter osobisty. Pierwsze z nich jest właściwie opowieścią o tym, w jaki sposób symbolicznie złączono ją ze Świętochowskim zaraz po urodzeniu (położono ją na – redagowanym przez niego – „Przeglądzie Tygodniowym”).

Strony