publikacje

Wróć do listy

[List Melanii Parczewskiej do Michała Hórnika]

List dotyczy spraw finansowych i składek przeznaczonych na charytatywną pomoc dla Łużyc i Łużyczan. Sposób formułowania próśb i zabiegania o darczyńców daje wgląd w specyfikę działalności dobroczynnej kobiet w XIX w.  Autorka prosi księdza Hórnika o przesłanie kopii listu pana Hendelsmana z Kutna, aby mogła zweryfikować kwoty przekazane przez niego na rzecz Towarzystwa Pomocy i pragnie zachęcić tego ofiarodawcę do kolejnych wpłat. Brat autorki, Alfons Parczewski, zamierza odwiedzić Budziszyn w ramach swej działalności w Zarządzie Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności.

publikacje

Wróć do listy

[List Melanii Parczewskiej do Michała Hórnika]

List dotyczy tłumaczenia poezji autorstwa Melanii Parczewskiej, która na prośbę Jakuba Barta, śle Michałowi Hórnikowi wiersz do druku. Nadmienia, że utwór ten posyła w takiej wersji, w jakiej publikowany będzie w „Bluszczu”. Autorka zawiadamia, że przed kilkoma dniami wróciła z Warszawy. Spotkała się tam z małżeństwem Smolerów. Pan Smoler zajmuje się zbieraniem składek na cele dobroczynne. Parczewska zaznacza, że do tej pory w Warszawie najwięcej pieniędzy przekazywano ubogim i głodującym na Kurpiach, lecz podkreśla, że teraz nadszedł czas na większą pomoc dla Łużyc.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki 1836–1876

Spuścizna autobiograficzna Kamili Bystrzonowskiej nie stanowi jednorodnej całości, nie jest to również pełen zbiór diarystycznych zapisków autorki. W ośmiu zachowanych zeszytach znajdują się dzienne notatki z kilku okresów: od 29 września 1836 r. do 15 września 1837 r., od 25 czerwca 1844 r. do 3 września 1845 r. i od 1 stycznia 1867 r. do 14 czerwca 1868 r. Zeszyty szósty, siódmy i ósmy zawierają zapiski i rozmyślania o charakterze religijnym, m.in. notatki z rekolekcji księdza Etienne wygłoszonych w 1862 r., wypisy z książek, np. L’homme religieux.

publikacje

Wróć do listy

List Wandy Mojżysz do Archiwum Wschodniego

Wanda Mojżysz opowiada o swoich doświadczeniach zesłania do Kazachstanu, gdzie znalazła się w 1940 r. razem z matką i jedenastoletnią siostrą. Wspomina, jak w 1943 r. w miejscowości Szubar-Kudak, gdzie wówczas mieszkały, panowała epidemia tyfusu. Jej matka zachorowała i trzeba ją było odwieźć do szpitala. Obie z siostrą poszły wtedy na służbę do rosyjskiej rodziny. Po miesiącu matka wróciła do domu, ale niedługo znowu zachorowała. Wtedy i siostra zapadła na tyfus. Czternastoletnia wówczas Wanda musiała zaopiekować się obiema.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Sabiny Kupercyn (Góralczyk)

Relacja obejmuje lata 1939-1945. Autorka rozpoczyna od informacji, że mieszkała w Warszawie w dzielnicy północnej – nie musiała więc wraz z mężem przenosić się po wytyczeniu getta. Wspomnienia rozpoczyna od podkreślenia różnic w sposobie funkcjonowania mieszkańców getta: „[c]ukiernie były przepełnione a przed cukierniami leżały trupy”. W swojej relacji Sabina skupia się na opisie pracy, jaką podjęła. Wspomina, że wówczas w działalność społeczną, pomocową, zaangażowane były przede wszystkim kobiety. Ona sama opiekowała się – poza punktem na Stawkach – punktem na Dzielnej.

publikacje

Wróć do listy

Wanda Lesisz do Haliny Martin, 24.06.2005

Wanda Lesisz w liście tłumaczy się, dlaczego długo nie odpisywała Helenie Martin. Napisała, że oczy odmawiają jej posłuszeństwa – miała cztery operacje (katarakta, glaukoma). Próbowała dzwonić, ale bezskutecznie. Wyjaśniła, że nie przyjedzie do Londynu na 1 sierpnia, ponieważ wybiera się do Ciechocinka, aby podreperować zdrowie. Poinformowała, że zebrali pod kościołem 225 funtów na Fundusz Inwalidów. Pieniądze miała przekazać w najbliższym czasie.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętniki z lat 1848–1849

Pamiętniki z lat 1848–1849 Celiny Treter zawierają osobiste informacje dotyczące autorki i opisy codziennego życia w rodzinnym majątku w Łoniach (województwo tarnowskie, obecnie małopolskie). Treter wspomina także o nastrojach panujących wśród szlachty w czasie Wiosny Ludów. Przedstawia warunki życia i pracy rodzin chłopskich i przypomina, że uczyła wiejskie dzieci, a także leczyła chorych we wsi. Zapiski nie były prowadzone regularnie. 

publikacje

Wróć do listy

1945 r. Repatriacja

 

Autorka opisuje swoje życie na emigracji w Kanadzie, dokąd wyjechała z siostrą w 1947 r.

publikacje

Wróć do listy

Gesteinowa do Żanny Kormanowej, 13.04.1945

Kartka z Syberii. Autorka dowiedziała się od Anieli Truskierowej, że Kormanowa była już w wówczas w Warszawie. Ona również pragnęła przyjechać do stolicy. Prosiła Żannę o opisanie sytuacji ogólnej w kraju, a zwłaszcza w Warszawie. Prosiła także o informacje o działalności Centralnego Komitetu Żydów Polskich oraz o charakter pomocy, której można od niego oczekiwać. Gesteinowa chciała dowiedzieć się jakie było zdanie Kormanowej na temat repatriacji Polaków ze Związku Radzieckiego.

publikacje

Wróć do listy

Praca kobiet w walce o Niepodległość w Przemyślu

Helena Stieberowa, jako jedna z czołowych działaczek organizacji kobiecych w Przemyślu, opisała pracę kobiet w walce o niepodległość. W Przemyślu w 1909 r. powstał Związek Polek z Wincentą Tarnawską na czele. Organizacja ta pomagała powstańcom z 1863 r., prowadziła pracę oświatową, a także, jako pierwsza, zaczęła gromadzić fundusze na walkę o niepodległość. W 1912 r. przyjechał do Przemyśla Walery Sławek i zaprosił Tarnawską do współpracy w zbieraniu składek na polski skarb wojskowy. Praca początkowo przebiegała wśród szykan i kpin rodaków. W 1913 r.

Strony