Życiorys mojej cioci – Bożeny Matuszewskiej

Życiorys Bożeny Matuszewskiej zawiera najważniejsze fakty z jej życia, przede wszystkim oscylujące wokół drugiej wojny światowej. Po krótkiej informacji na temat urodzenia i wykształcenia (Szkoła Handlowa w Poznaniu) autorka opisała zatrudnienie w Banku Wzajemnych Ubezpieczeń „Vesta” i działalność w utworzonej tam w październiku 1939 r. organizacji konspiracyjnej „Ojczyzna”. 3 lutego 1940 r. na skutek denuncjacji została aresztowana i przewieziona do aresztu śledczego przy ul. 27 Grudnia, następnie do Fortu VII, a 25 kwietnia wywieziona w pierwszym transporcie kobiet do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Autorka opisuje trudy obozowego życia, prace, które jej przydzielano, koszmar ewakuacji oraz problemy z powrotem do rodzinnego miasta. Do Poznania wróciła 16 maja 1945 r., po czym podjęła pracę zawodową (kolejno w Zrzeszeniu Spółdzielni Wojskowych RP, Zachodniej Agencji Prasowej, Spółdzielni Pracy „Perfecta”). Matuszewska wspomina o złym stanie zdrowia, w związku z którym została zakwalifikowana do drugiej grupy inwalidów wojskowych. Na koniec opisuje losy wojenne rodziny: brata Czesława, który zmarł w sierpniu 1947 r. po przebytej gruźlicy płuc, oraz rodziców, którzy podczas okupacji zapewnili schronienie Kazimierzowi Cwojdzińskiemu, poznańskiemu matematykowi, który w mieszkaniu Matuszewskich prowadził komplety tajnego nauczania. Całość zgromadzonych materiałów przedstawia życiorys Matuszewskiej w zdecydowanie merytorycznej formie. Brak w tekstach walorów literackich, a autorka nie snuje opowieści, jedynie przytacza fakty ze swojego życia. Jednocześnie jest wielce interesującą postacią, pozytywnie odbijającą się we wspomnieniach współpracowników i współwięźniarek.

Teczka osobowa oprócz krótkiego życiorysu przepisanego komputerowo w pierwszej osobie przez członkinię rodziny Matuszewskiej zawiera również liczne świadectwa potwierdzające spisane wspomnienia, które stanowią ich integralną część. Wśród nich znajduje się korespondencja autorki z matką wysyłana z obozu w Ravensbrück na specjalnym formularzu, w języku niemieckim. Treść listów była cenzurowana, nieodpowiednie fragmenty zostały wycięte. Te, które się zachowały, dotyczą pytań o życie codzienne i zdrowie rodziny. Dalej umieszczono m.in oświadczenia dwóch świadkiń: Barbary Górskiej i Moniki Dankowskiej, współuczestniczących w pracach „Ojczyzny”. Obie kobiety podkreśliły w swoich zeznaniach ofiarność i opiekuńczość Matuszewskiej, obdarzanie ją autorytetem przez współwięźniarki pomimo młodego wieku, a także silne poczucie przynależności narodowej. Opinie wydane przez pracodawców przedstawiają autorkę jako osobę kompetentną, skrupulatną, terminową i oddaną pracy. Dodatkowo w teczce znajdują się materiały urzędowo poświadczające przekazane w życiorysie informacje: pobyt w obozie, karierę zawodową, stopień niepełnosprawności.