publikacje

Wróć do listy

Na ścieżkach mojego życia

Grot spisuje wspomnienia z czasów początku II wojny światowej aż do momentu ucieczki z obozu w Ravensbrück. Najpierw przedstawia sytuację w przededniu konfliktu – militarną mobilizację Niemców oraz ich akcje propagandowe służące zyskaniu przychylności Warmiaków i Mazurów. W radiu niemieckim słyszało się wówczas wiele antypolskich przemówień niemieckich spikerów. W sierpniu 1939 r. Mazur Gottfried Krischik odwiedził Grotów. Ostrzegł ich przed prześladowaniami ze strony hitlerowców, Grotowie nie dali mu do końca wiary. Jednak 28 sierpnia 1939 r.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys mojej cioci – Bożeny Matuszewskiej

Życiorys Bożeny Matuszewskiej zawiera najważniejsze fakty z jej życia, przede wszystkim oscylujące wokół drugiej wojny światowej. Po krótkiej informacji na temat urodzenia i wykształcenia (Szkoła Handlowa w Poznaniu) autorka opisała zatrudnienie w Banku Wzajemnych Ubezpieczeń „Vesta” i działalność w utworzonej tam w październiku 1939 r. organizacji konspiracyjnej „Ojczyzna”. 3 lutego 1940 r. na skutek denuncjacji została aresztowana i przewieziona do aresztu śledczego przy ul.

publikacje

Wróć do listy

Wśród nocnej ciszy

Eugenia Deskur opisuje swój pobyt w obozie w Ravensbrück, dokąd zostaje wysłana z Majdanka razem z przyjaciółką Katarzyną Deskur (pierwszą żoną drugiego męża Eugenii) w lipcu 1943 r. P rzebywa tam do kwietnia 1945 r.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Janiny Duszy z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja Janiny Duszy obejmuje jej losy po aresztowaniu w maju 1944 r. do wyzwolenia rok później – pobyt w obozach koncentracyjnych w Ravensbrück i Neubrandenburg. Autorka spisała swoje przeżycia tuż po zakończeniu wojny, podczas powojennego kursu gospodarczego dla dziewcząt w Lubece w 1945 r. Dusza w zwięzłym opisie, bardziej o charakterze faktograficznym niż osobistym, przedstawiła kolejne miejsca internowania, swój rozkład dnia i niewolniczą pracę (m.in. w fabryce).

publikacje

Wróć do listy

Relacja Zofii Prochowskiej z pobytu w Niemczech w okresie II wojny światowej

Zofia Prochowska została wywieziona w trakcie powstania warszawskiego do obozu koncentracyjnego: najpierw, na osiem dni, do Mauthausen, a następnie do Ravensbrück. Autorka krótko relacjonuje przeżycia z obozu: przyjazd, wyniszczającą pracę w fabryce samolotów oraz przeprowadzane na niej eksperymenty pseudomedyczne (badano na niej flegmonę), walkę o przetrwanie i lęk przed śmiercią w krematorium. Przedstawienie dalszego ciągu wspomnień autorka zapowiada w kolejnym wypracowaniu (nieobecnym jednak w zasobach).

publikacje

Wróć do listy

Więźniarka Ravensbrück – Józefa Wesołek

Józefa Wesołek opowiedziała o swoim życiu, koncentrując się na latach II wojny światowej. Opisała m.in.: swoją działalność konspiracyjną, tortury na Gestapo po aresztowaniu w 1941 r., przeżycia i codzienność obozową w Pińczowie i Ravensbrück – katorżniczą pracę, warunki egzystencji, selekcje, eksperymenty. Z wdzięcznością wspominała opiekę Szwedów podczas półrocznego pobytu w Szwecji po opuszczeniu Ravensbrück. Dokument jest efektem sześcioipółgodzinnego wywiadu przeprowadzonego z Wesołek przez Antoninę Hobler.

publikacje

Wróć do listy

Więźniarka Pawiaka, Gross-Rosen, Sachsenhausen

Autobiograficzna opowieść Aleksandry Starosty, w której przedstawiła swoje życie, koncentrując się przede wszystkim na tragicznych latach II wojny światowej, kiedy straciła dziecko, męża i zdrowie. Autorka zrelacjonowała swoje przeżycia m.in. z czasu okupacji oraz z pobytu w kolejnych obozach koncentracyjnych – opisując złe warunki egzystencji i swoją drogę do wolności. Opisała również powojenne lata i przeżycia. Dokument powstał w wyniku przeprowadzonego ze Starostą siedmiogodzinnego wywiadu. Wywiad przeprowadziła Antonina Hobler, spisała Janina Klawińsz.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Jadwigi Elżanowskiej z pobytu w obozie na Majdanku

Relacja dotyczy pobytu autorki na Majdanku w latach 1943–1944. Przez ponad dwadzieścia lat Elżanowska starała się wymazać z pamięci wszystko, co ją spotkało, dlatego też pisanie wspomnienia przychodzi jej – jak wyznaje – z wyjątkowym trudem. Być może ma to związek z formą – zwięzłą, w której pojawiają się krótkie zdania, bezemocjonalną. Autorka skupia się w swoim wspomnieniu na pracy i sposobach oporu wobec rozmaitych zakazów.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Margot Ringer

Margot Ringer została przewieziona z sosnowieckiego getta na Środuli do obozu przejściowego w Gogolinie, a stamtąd do obozu w Gliwicach. Pracowała w fabryce sadzy. Opisała warunki życia w gliwickim obozie, wspominając m.in., że co trzecia niedziela była wolna i wówczas organizowano „amatorskie imprezy”, które były „aprobowane" przez Niemców. Autorka została ewakuowana do Neustadt k. Berlina i następnie do Ravensbrück. Pracowała przy kopaniu okopów. W obozie panował głód i choroby. Dzienne racje żywnościowe wynosiły 10 dkg chleba i dwie łyżki zupy, potem pół litra zupy. 2 maja 1945 r.

publikacje

Wróć do listy

Badanie lekarskie

Akcja opowiadania Hanny Znatowicz Badanie lekarskie toczy się w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück i choć w treści dokumentu nie pada data, dzięki informacjom z innych tekstów autorki dotyczących pobytu w obozie możliwe jest umiejscowienie opowiadanej historii w 1944 r. Tekst jest opisem upokarzającej procedury tytułowego badania, jaką przechodzą nowo przybyłe więźniarki Ravensbrück: kobietom, wszystkim bez wyjątku, nakazywano rozebranie się do naga i wielokrotne okrążanie biegiem dziedzińca obozowego, w obecności obserwujących wszystko kilku młodych esesmanów.

Strony