Wspomnienia J. Ł.

Autorka wychowała się we wsi Koniuchy, pow. Brzeżany, woj. stanisławowskie. Była to duża wieś z przewagą Ukraińców. W 1939 r. Ukraińcy wymordowali Żydów i stopniowo zaczęli zabijać Polaków. Jej ojciec był sekretarzem gminy zbiorowej, sam prowadził pięć wsi. Był szanowany wśród lokalnej społeczności, dlatego być może ich rodzina została oszczędzona. Po śmierci rodziców (matka zmarła w 1942 r, ojciec w 1942 r.) autorka została sama w dużym domu, żyła w ciągłym strachu. W marcu 1944 r. sąsiad ostrzegł ją, żeby wyjechała, bo jest niebezpiecznie. Zaproponowała mu, żeby zamieszkał w jej domu i zajął się wszystkim. Zawiózł ją do Brzeżan, gdzie mieszkała do 1945 r. Latem wyjechała w ramach repatriacji do Zielonej Góry. Transport trwał trzy tygodnie. Razem z nią jechała siostra z trojgiem małych dzieci (jej mąż przepadł bez wieści w Trembowli). W listopadzie tego samego roku wyszła za mąż. Dostała list od brata, który zgłosił się na ochotnika do wojska i jako wojskowy otrzymał małe gospodarstwo rolne w Ręczynie, pow. Zgorzelec. Jego jednostkę przenosili właśnie do Chorzowa, zaoferował więc, by Janina z mężem zamieszkali na jego gospodarstwie. Mąż wychował się w mieście i nie znał się na roli. Brat po odbyciu służby wojskowej nie wrócił na wieś, zdał maturę i podjął studia medyczne na Śląskiej Akademii Medycznej. Małżonkowie zostali na gospodarstwie, ale nie szło im dobrze. Wkrótce urodziły im się dzieci (w latach: 1946, 1948, 1950), pierwsze zmarło. W 1953 r. mąż został skazany na 4,5 miesiąca więzienia za niewywiązanie się planów. Janina postarała się o zboże i męża zwolniono po 1,5 miesiąca odbywania kary, ale do domu już nie wrócił, pojechał do rodziców do Zielonej Góry. Autorka oddała gospodarstwo i również przeniosła się do miasta. Znalazła pracę w Zielonej Górze i sama wychowywała dwójkę dzieci. Po kilkunastu latach wyjechali na Śląsk. Tam córka skończyła medycynę, a syn prawo. W 1980 r. Janina przeszła na emeryturę. Chcieli wyjechać ze Śląska, ponieważ nie czuli się tam dobrze fizycznie i psychicznie. Próbowali przenieść się do Warszawy, ale nie mieli możliwości otrzymania mieszkania. Za mienie pozostawione na wschodzie nie otrzymali żadnego odszkodowania.