publikacje

Wróć do listy

Wschodnie losy Polaków

Historia rodziny autorki, pochodzącej z Wileńszczyzny. Babcia Michalina, biedna dziewczyna, pracowała jako pokojówka w majątku Rejentpol w woj. wileńskim. Zakochał się w niej syn dziedzica, Bronisław. Ponieważ rodzice chłopaka nie zgadzali się na małżeństwo, młodzi uciekli z domu. Wzięli ślub w Piotrogrodzie (obecnie Petersburg) i wyjechali do Suwałk. Dziadek pracował jako technik drogowy, a babcia zajmowała się domem i dziećmi (urodziła ich pięcioro). W 1916 r., gdy miało urodzić się piąte dziecko, Maria (matka autorki), rodzice dziadka przyjęli ich rodzinę do majątku Rejentpol.

Maria wyszła za mąż w 1935 r. za Leonarda, mierniczego. Młodzi również zamieszkali w Rejentpolu. W następnym roku urodziła im się córka Danuta. Po wybuchu II wojny światowej wojska radzieckie zajęły tereny zamieszkałe przez rodzinę autorki. W dniu 12 listopada 1940 r. Rosjanie aresztowali jej ojca. Przebywał w więzieniu Berezwecz k. Głębokiego, woj. wileńskie (wcześniej był to klasztor). Początkowo przychodziły od niego listy, ale potem słuch o nim zaginął. Gdy po wkroczeniu Niemców na te tereny otwarto więzienie, okazało się, że ojciec nie żyje.

26 marca 1941 r. w Rejentpolu urodziła się Jadwiga, a w czerwcu razem z matką i siostrą zostały wywiezione na Syberię, do Kraju Ałtajskiego, gdzie pozostały do marca 1946 r. Matka ciężko pracowała fizycznie, by utrzymać córki. Po powrocie do kraju zatrzymały się w Dębienku, woj. poznańskie, u siostry matki, Aliny. Po dwóch miesiącach PUR (Polski Urząd Repatriacyjny) skierował je na Ziemie Odzyskane, do Czaplinka w woj. koszalińskim. Otrzymały mieszkanie oraz zapomogę. Matka rozpoczęła pracę w tartaku w Czaplinku, Jadwiga chodziła do przedszkola, a jej siostra, Danuta, do szkoły. Obie założyły rodzinę. Danuta mieszka w Szczecinku, a Jadwiga ze swoją rodziną i z matką w Czaplinku.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Czaplinek
Opis fizyczny: 
3 s. luź. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
tak
Data powstania: 
1989
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
AW II/150
Tytuł kolekcji: 
Archiwum Wschodnie
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Data dzienna: 
26 mar 1989
Główne tematy: 
historia rodzinna, Wileńszczyzna pod okupacją sowiecką i niemiecką, wywózka na Syberię
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1908 do 1950
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia