Relacja Janiny Marcinowskiej z zajść studenckich na USB w Wilnie w listopadzie 1931 r.

Relacja obejmuje wydarzenia z początku listopada 1931 r., jakie miały miejsce na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie w 1931 r. W owym czasie wśród studentów i studentek istniał wyraźny podział na „studentów-Żydów” i „studentów-chrześcijan”. Sytuacja ta doprowadziła do zamieszek na terenie Uniwersytetu i poza nim.
Autorka rozpoczyna relację od wspomnienia z dnia 9 listopada 1931 r. Tego dnia, w późnych godzinach popołudniowych, prowadziła proseminarium z teorii prawa. Marcinowska wspomina, że na sali wykładowej obecnych było tylko troje „studentów-Żydów”, podczas gdy zazwyczaj liczba ta sięga 45%. Nie poddaje jednak analizie tej sytuacji, a krótką relację kończy informacją, że tego dnia nie doszło do żadnych „zajść” między młodzieżą.

Autor/Autorka:

Marcinowska, Janina

Instytucja:

Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie

Miejsce powstania:

Wilno

Opis fizyczny:

1 k. ; 30 cm.

Postać:

luźne kartki

Technika zapisu:

maszynopis

rękopis

Język:

Polski

Miejsce przechowywania:

Lietuvos centrinis valstybės archyvas

Dostępność:

dostępny do celów badawczych

Data powstania:

1931

Stan zachowania:

dobry

Sygnatura:

F 175 ap. 1(I) A b. 605

Tytuł kolekcji:

Akta dochodzenia wstępnego w sprawie zaburzeń studenckich w listopadzie 1931 r.

Uwagi:

Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. Relacja spisana została przez jednego z sędziów Sądu Akademickiego. Protokołował prof. Iwo Jaworski Kontekstem do relacji jest sytuacja, z jaką mierzyła się kadra uniwersytetu w listopadzie 1931 roku. Grupa „studentów chrześcijan” zażądała od prof. Michała Reichera, kierownika Zakładu Anatomii Opisowej, którego częścią była pracownia prosektoryjna, by nie dopuszczał do pracy na „chrześcijańskich noworodkach” „studentów-Żydów”. W efekcie, odwołał on zajęcia i zamknął pracownię. Tego samego dnia odbywały się wiece i pochody „chrześcijańskich organizacji studenckich” mające na celu wymuszenie na władzach uniwersyteckich rozdział preparatów według wyznania. Dotychczas, władze uniwersytetu nie rozdzielały preparatów wedle wyznania. Spowodowało to kolejne zajścia, które z terenu uniwersytetu, w formie demonstracji, przeniosły się na ulicę miasta. W wyniku konfrontacji grup studentów, mających sprzeczne interesy, został ranny, po czym zmarł w szpitalu, student pierwszego roku prawa Stanisław Wacławski. Śmierć ta, spowodowała kolejne „zajścia” (m. in. kolejne wiece organizowane przez „młodzież chrześcijańską” bez zgody władz akademickich, wybijanie szyb w żydowskich sklepach i lokalu Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Studentów Żydów, wyrzucanie „studentów żydów” z sal wykładowych), które doprowadziły do zamknięcia Uniwersytetu na ponad miesiąc.

Słowo kluczowe 1:

nauka

Słowo kluczowe 2:

przemoc

Data dzienna:

23 lis 1931

Główne tematy:

zajścia antyżydowskie, antysemityzm,

Nazwa geograficzna - słowo kluczowe:

Wilno

Zakres chronologiczny:

1931