publikacje

Wróć do listy

Dzienniki (zesz. 30-32)

Matylda Wełna zapisuje swoje przemyślenia w w kolejnych zeszytach od marca 1986 r. Streszcza pracę nad wierszami i powieścią, problemy z publikacją utworów. Dużo miejsca zajmują refleksje o sztuce i literaturze, notatki z lektury książek i artykułów. Wypowiada się krytycznie o niektórych edycjach, m.in. Sztuce Taborskiego – uważa, że za jej opublikowaniem stoją układy, które działają na jej niekorzyść: „Nadęty grafoman […]. Pewnie dlatego, że emigracja garnąca się do socjalizmu, pewnie dlatego to wzięcie. Ale chyba nie u czytelników. I tyle tego w różnych czasopismach, i tyle recenzji. Niewielki cwaniak, ale taki, na którym »im« zależy. Ręka rękę myje. Obopólny interes” (k. 16/30). Autorka notuje rozważania na temat twórczości Witkacego: „Witkacy był oryginalny może, ale niezbyt głęboki […]. Kiedy patrzę na malarstwo Witkacego, zwłaszcza na jego rysunki, doznaję wrażenia niedosytu. Taki talent, taki umysł i takie wykształcenie, a efekty? Niepełne. Jest w nich niedostatek, nieporadność, niespełnienie” (k. 24-25/30). Autorka odnotowuje też pewne sukcesy na gruncie literackim. W kwietniu odbywa się kilka udanych wieczorów poetyckich, podczas których czyta swoje wiersze. Cieszy ją także przyjęcie do druku jej wierszy przez wydawnictwo „Akcent”. Składa do wydania poprawioną powieść I w sto koni i podpisuje umowę na publikację książki Mój Paryż.

Wełna opisuje kolejne dramatyczne sytuacje w domu swojej krewnej: „Zadzwoniła M.... P... brutalnie ją pobił. Złamał jej już drugi raz rękę. Głowę jej pobił. Tak wyzywał, że się zleciała cała kamienica […]. Milicja go wzięła i puściła. Nie chcą mu zrobić kolegium. Oto produkt pop-muzyki i kultury telewizyjnej”. Krewna ma do niej żal, że nie wspiera jej wystarczająco. Autorka stwierdza jednak, że nie może się bardziej zaangażować, czuje się bezsilna w tej sytuacji: „Nie, ja nie dam sobie zniszczyć życia. Wystarczy mi tych brudów, które do mnie docierają […]. Ten dorosły drań powinien pracować. Ale kto ma go do tego zmusić?” (k. 67/30). Kilka dni później spotyka się z krewną i jej córką, które są pogrążone w apatii. Próbuje je nakłonić do wyjścia z domu, trudno jej zrozumieć ich stan emocjonalny: „Okazuje się, że miały zły nastrój. Nie chce im się żyć. To na ulicy tyle ludzi, tak pięknie ubrani, spacerują, a te nie, gniją. Czemuś nie przyszła na lody? Z K...? Tak, jak ludzie. Ona – że ona nie chce się obudzić. Kłótnia” (k. 78/30). Autorka uskarża się również na ciągłe pretensje krewnej, że zbyt mało jej pomaga. W czerwcu dowiaduje się, że K. nie zdała matury – informacja ta ją przygnębia, ale jednocześnie ubolewa nad podejściem M. do jej wychowania: „Szkoda dziecka. Jaka ona jest nieszczęśliwa. W Bibliotece nie chce pracować, bo tam jest matka. Pisać nie chce, bo to robi ciotka […]. M. chce wydoić od państwa tę rentę, która K. przysługuje do 25 lat. Kiedy ta dziewczyna nauczy się pracować?” (k. 56/31). Miesiąc później krewna urządza autorce awanturę pod zarzutem braku pomocy finansowej z jej strony. Diarystka jest tym wstrząśnięta i zrywa kontakty.

Pisarka opisuje również sytuację w kraju w związku z katastrofą w Czarnobylu – relacjonuje bieżące informacje o skażeniach, zgonach osób napromieniowanych i dyrektywach rządu. Wspomina też o zaleceniach dotyczących aborcji: „W Polsce panika. Dwie młode literatki [...] dowiedziały się, że powinny dzieci usunąć [...] Są w rozpaczy bo długo oczekiwały dzieci” (k. 72/30).

Standardowo pojawia się motyw jej prześladowań ze strony sąsiada. Autorka tym razem rejestruje zaginięcie kilku pocztówek i notatek z podróży do Francji. Potem jednak je odnajduje. Uskarża się też na pogarszający się stan zdrowia – miewa bóle serca, problemy z nerkami. Lekarka zaleca jej odpoczynek i regularne spacery.

Miejsce powstania: 
Lublin
Opis fizyczny: 
240 k. ; 20,5 cm.
Postać: 
zeszyt
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1986
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
3070
Uwagi: 
Pismo czytelne.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
Praca, literatura i kultura, problemy rodzinne, przemoc domowa, refleksje osobiste, katastrofa w Czarnobylu, problemy zdrowotne.
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
1986
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
dziennik/diariusz/zapiski osobiste