publikacje

Wróć do listy

Notatki z czasów okupacji Bronisławy Bobrowskiej

Notatki Bronisławy Bobrowskiej z czasów okupacji niemieckiej, uzupełnione dopiskami (głównie o losach różnych osób) z lat późniejszych. Rozpoczynają się 30 sierpnia 1939 r., ostatni wpis datowany jest na 8 maja 1941 r. Początkowo zapiski prowadzone są codziennie, następnie z niewielkimi przerwami – przeważnie jedno- bądź kilkudniowymi. Z czasem przerwy między wpisami wydłużają się i robią się coraz częstsze (najdłuższa, trzymiesięczna przerwa w pisaniu pokryła się z okresem aresztowania starszego syna).

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Marii Łoskowicz-Paszkowicz

Spisane po II wojnie światowej wspomnienia Marii Łoskowicz-Paszkowicz zostały podzielone na trzy rozdziały, które obejmują okres dzieciństwa, lat szkolnych oraz II wojny światowej, a dokładniej – ich fragmenty. Pierwszy rozdział to pełen nostalgii powrót pamięcią do rodzinnego domu i dzieciństwa spędzonego na wsi nad morzem Bałtyckim, koło Lipawy na Łotwie. Autorka wspomina beztroskie i szczęśliwe czasy życia rodzinnego w idyllicznej scenerii nadmorskiej wsi, które kończy opuszczenie domu rodzinnego i przeprowadzka do Lipawy w celu rozpoczęcia nauki w miejscowym gimnazjum.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z powstania warszawskiego sanitariuszki z kompanii dyspozycyjnej „Koszta”

Wspomnienia sanitariuszki Wandy Majer z powstania warszawskiego zostały podzielone na trzy części: Szpital, Nasza kwatera oraz Pożegnanie. Autorka opisała przede wszystkim swoją pracę w szpitalu: codzienne dowożenie rannych, drastyczne przypadki, jakie szczególnie zapadły jej w pamięć, oraz te, które z innych względów uznała za wyjątkowe. Kilkakrotnie zamieściła krótkie opowieści o pacjentach, z którymi się zetknęła – nie tylko o ich obrażeniach, ale również o przeżyciach osobistych. Zapiski dotyczą także pracowników szpitala – lekarek, lekarzy, sanitariuszek.

publikacje

Wróć do listy

Harcerstwo

Osobne wspomnienie, będące uzupełnieniem opowiadań Hanny Znatowicz obejmujących lata 1945–1946 i dotyczących pobytu autorki w obozie dla dipisów, w całości poświęcone działalności polskiego harcerstwa w strefie amerykańskiej Niemiec. Znatowicz krótko opisuje aktywność i prace harcerstwa, które zaczęło odradzać się wśród polskiej społeczności zaraz po przybyciu do obozu, rozwijając się równolegle z powstawaniem i organizowaniem nauczania. Wśród jego aktywności autorka wymienia m.in.: organizowanie obozów harcerskich, regularne zbiórki, ogniska, wycieczki, rekrutację itp.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Barbary Pawlik

Rodzice Barbary Pawlik prowadzili restaurację przy ul. Kamiennej w Krakowie, w lokalu dzierżawionym od rodziny Nagoschinerów, którzy zostali przesiedlena do getta w czasie okupacji niemieckiej. Obie rodziny nadal utrzymywały kontakt. Edmund Nagoschiner znał Stefanię Brandstaedter, Żydówkę, konfidentkę gestapo, która utrzymywała bliskie relacje z szefem i oficerami niemieckiej tajnej policji w Krakowie. Wiosną 1943 r. Pawlikowie starali się uwolnić znajomą i potrzebowali pomocy Brandstaedter, która w zamian za pieniądze obiecała pomoc. Po kilku dniach aresztowaną zwolniono.

publikacje

Wróć do listy

Skarżysko Werk A

Relacja bez daty, z informacji zawartych w dokumencie wynika jednak, że powstała na przełomie 1945 i 1946 roku.

Na dokumencie tytuł nieuwzględniony w inwentarzu archiwalnym: "Skarżysko Werk A".

Relacja dotyczy pobytu Autorki w obozie pracy w Skarżysku Kamiennej. Kobieta opisała pobieżnie panujące tam warunki, koncentrując się na relacjach więźniów ze strażnikami.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Gizy Petranker

Giza Petranker opisuje pobyt w getcie i pracę w tartaku w Żółkwi. W 1942 r. zdobyła tzw. aryjskie papiery i zamierzała wyjechać do pracy w Niemczech. Została rozpoznana jako Żydówka, po aresztowaniu przebywała dwa miesiące we lwowskim więzieniu (przy ul. Łąckiego). Uciekła z wagonu podczas transportu do obozu w Bełżcu. Wspomina, że miejscowa ludność ściągała ubrania z zastrzelonych Żydów, a zbiegów przekazywano Niemcom. Petranker wróciła do Żółkwi (towarzyszy jej dziewczynka), została złapana i czeka wraz z innymi uciekinierami na kolejny wywóz do Bełżca.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Sali Pacierkowskiej

Relacja dotyczy wydarzeń z lat 1939-1945.

Protokolantka Mirska zaznacza na wstępie, że relacja Pacierkowskiej ma formę zeznań obciążających dwie konkretne osoby.

Zeznanie dotyczy obciążenia dwóch Żydów zarzutem kolaboracji z Niemcami. Ich zadaniem miały być donosy na osoby przebywające, czy starające się ukryć w schronach.

W relacji pojawia się informacja o zabraniu dzieci na Rynek Bałucki.

 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Ity Radzyner

Ita Radzyner przebywała w łódzkim getcie wraz z synem, jej mąż zmarł w 1941 r. Autorka została wywieziona do Auschwitz 28 sierpnia 1944 r. Po pięciu dniach trafiła do obozu w Stutthof, następnie do Drezna. Opisuje bombardowanie miasta. Podczas ewakuacji szła przez dwa tygodnie w tzw. marszu śmierci z Drezna do Theresienstadt.

 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Sary Zofii Jaffe

Relacja dotyczy wydarzeń z lat 1941-1945.

Strony