publikacje

Wróć do listy

Dokument pamięci

Jest to dość długi wiersz o Wilnie, w którym autorka po latach, z wielkim wzruszeniem, wspomina rodzinne miasto. Opisuje Wilno, przechadzając się w myślach jego ulicami – mija kolejno: Ostrą Bramę, zwaną dawniej Bramą Gedymina; klasztor Bazylianów z celą Konrada, o której Mickiewicz pisał w Dziadach; barokowy Ratusz; ulice Wielką i Zamkową; kościół Świętojański; Uniwersytet Wileński założony przez Stefana Batorego; kościoły: św. Anny i Misjonarzy; rzeki Wilejkę i Wilję; Górę Zamkową z ruinami Zamku Gedymina; miejsce straceń ze starym krzyżem; cmentarz na Rossie.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Sonji Staar, 22.11.2005

List do dr Sonji Staar z Gedenkstätte Buchenwald (Mauzoleum w Buchenwaldzie). Autorka odpowiadała na list doktor Staar z 25 października 2003 r., w sprawie Mieczysława Lurczyńskiego. Staar pisała do niej w związku z poszukiwaniem informacji na temat więźniów obozu - artystów, którzy tworzyli w tych ciężkich warunkach. W 1999 r. ich muzeum prezentowało wystawę pt. „Leben. Terror. Geist” [„Życie, terror, duch”], na której zaprezentowano twórczość ok. 80 artystów i intelektualistów, którzy byli więźniami obozu Buchenwald. Wtedy nie mieli jeszcze informacji na temat Lurczyńskiego.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Wandy Lesisz, 3.05.2004

List do Wandy Lesisz, żony Tadeusza Lesisza. Martin była pod wrażeniem opowiadań męża Wandy pt. Od deski do deski, które ukazały się w prasie. Autorka obiecała Lesisz opisać jej swoje wspomnienia z dzieciństwa. Przytoczyła wydarzenia, gdy w okresie międzywojennym mieszkała z matką w Gdyni. Opisała podróż pociągiem do Pucka, w którym stacjonował eszelon wojskowy. Podróżowały z żołnierzami jako rodzina wojskowa. Po drodze zostały zatrzymane na granicy przez Niemców. Na pomoc przyszli Anglicy, którzy stacjonowali wówczas w Wolnym Mieście Gdańsku.

publikacje

Wróć do listy

[Eilėraščiai]

Pod powyższą sygnaturą znajduje się zeszyt będący zbiorem wierszy autorki. Tematyka utworów jest różna – od wojennej aż po teksty osobiste, odnoszące się do tęsknoty za mężem. Jednym z najciekawszych utworów jest wiersz Močiutė [pol. Babcia] traktujący o relacji z babcią. Prócz wierszy, zeszyt zawiera również drobne notatki, które nie mają charakteru literackiego.

publikacje

Wróć do listy

[Korespondencija]

W liście do redakcji „Trečias frontas” autorka żąda niepublikowania uwag dotyczących powodów jej przyłączenia się do pisma. Do listu załącza ona też wiersz pod tytułem Išbalusi moteris (pol. Blada kobieta). Wiersz ten nigdy nie został opubliowany na łamach „Trečias frontas”.

publikacje

Wróć do listy

Wiersze i tłumaczenia z fragmentów dziennika [Eilėraščiai ir vertimai su dienoraščio intarpais]

Rekord stanowi zbiór zapisków pisarki . W ich zakres wchodzą wiersze ze skreśleniami i luźne notatki. Do zeszytu dołączone zostały również maszynopisy – tłumaczenia na język rosyjski. Nigdzie jednak nie ma informacji o tym, czy sama autorka jest twórczynią owych tłumaczeń. Interesującym fragmentem zapisków są zbiory piosenek: każda z nich posiada tytuł: Daina apie... [Piosenka o...]. Część z nich posiada swoją kopię maszynową.

publikacje

Wróć do listy

Zeszyt Salomėi Bačinskaitė-Bučienė

Zeszyt zawiera różne zapiski z lat 1941-1945. Autorka odnotowuje w nim swoje wiersze, lecz nie tylko – można znaleźć bowiem również jej przemyślenia odnośnie sztuki Czechowa. Tematyka wierszy jest różnorodna; od wojennej (wierszem opisuje na przykład wejście wojsk litewskich do Polski), aż do bardzo prywatnej, która dotyczy trudu rozłąki i tęsknoty za mężem. Miłość nazywa autorka czekaniem. Druga strona zeszytu jest rodzajem notatnika. Znajduje się tam wiersz Pergalės kelias z licznymi poprawkami i skreśleniami.

publikacje

Wróć do listy

Na szalę zwycięstwa

Utwór przysłany na konkurs literacki „Dnia Polskiego” z 1936 r. Jest to zimowe opowiadanie o chłopcu przemierzającym drogę do ojczyzny. W fabułę wpleciono wiele opisów krajobrazów, są one napisane w poetyckim stylu. Bohatera utworu do powrotu zainspirowały opowiadania o kraju, które słyszał od wuja Macieja. Opowiadał on chłopcu o ojczyźnie, ale i o wojnie w taki sposób, że historie te wpływały na wyobraźnię chłopca. Wyobrażał on sobie siebie walczącego w okopach. Droga przez śnieg była dla bohatera wyjątkowo trudna.

publikacje

Wróć do listy

Jeden z pierwszych

Utwór przysłany na konkurs literacki „Dnia Polskiego” z 1936 r. Jest to opowiadanie napisane w duchu patriotycznym. Bohaterem jest młody chłopak mieszkający we wsi, w stodole. Tęskni za utraconą ojczyzną. Opowiadanie traktuje o tęsknocie chłopców za męskością. Pragną oni pójść na wojnę i walczyć o swoją ojczyznę. Imponują im „Panowie” – ładnie ubrani, bogaci i męscy. Bohater opowiadania marzy o tym by walczyć, by wypędzić wroga z ojczyzny (w żadnym momencie nie pojawia się informacja kto jest wrogiem i co rozumie on pod pojęciem ojczyzny).

publikacje

Wróć do listy

Mróz

Utwór przysłany na konkurs literacki „Dnia Polskiego” z 1936 roku. Jest to opowiadanie o relacji matki i córki. Córka niedawno straciła pracę, nie dostaje pensji za którą utrzymywała się zarówno ona jak i matka. Dodatkowo, matka jest ciężko chorą, niewstającą z łóżka osobą, która wymaga ciągłej opieki i kosztownych leków. Autorka przedstawia codzienność bohaterki. Opisuje ją jako zaradną osobę, starającą się utrzymać siebie i matkę. Kobieta podejmuje różne prace, lecz nie są w stanie zapewnić one niezbędnego do życia minimum.

Strony