publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia związane z 40-leciem PRL

Autorka opisuje swoją działalność kulturalną w ZWM (Związek Walki Młodych), przekształconym później w ZMP (Związek Młodzieży Polskiej). Opowiadanie zaczyna się od momentu, gdy w październiku 1946 r., mając 23 lata, wraz mężem przybyła do Dzierżoniowa w ramach przesiedleń. Zgłosili się od razu do Powiatowego Komitetu PPR, skąd zostali skierowani do Zarządu Powiatowego ZWM. I tak rozpoczęli pracę z młodzieżą w ramach przygotowań do pierwszych wyborów do Sejmu PRL, które miały odbyć się niebawem (styczeń 1947 r.).

publikacje

Wróć do listy

Poezja obozowa: wiersz Mieczysławy Lucik

Wiersz bez tytułu, podzielony na czterowersowe strofy, poświęcony realiom obozowym. Autorka wspomina rozkład dnia w obozie, przypomina współwięźniarki, ich zachowania i wygląd, a także – może ironicznie – pisze, w jaki sposób można było, uśmiechając się do kapo, zdobyć dodatkowe jedzenie. Utwór kończy wiara w rychłe odzyskanie wolności.

publikacje

Wróć do listy

Wrześniową nocą

Wiersz Wrześniową nocą odnosi się do ukrywania w czasie wojny dwóch młodych Żydówek, którym udało się uciec z transportu, oraz do starań związanych z uzyskaniem dla nich fałszywych dokumentów. Mężczyzna – podmiot liryczny – wysyła ukrywane kobiety na roboty do Niemiec. Uważa, że tam będą bezpieczne, a po zakończeniu wojny dostaje od nich list, że przeżyły. Ostatnie dwie strofy zmieniają ton. Podmiot liryczny twierdzi, że jego przykład powinien wszystkim rzucającym oskarżenia o współudział Polaków w Zagładzie zamknąć usta.

publikacje

Wróć do listy

Poezja obozowa: wiersze Elżbiety Kościelniak

Na zbiór składa się jedenaście utworów Elżbiety Kościelniak. Wszystkie poświęcone są tematyce obozowej. Styl cechuje się brutalnością i dosadnością. Kościelniak dokonuje jednoznacznej oceny nieludzkich warunków i nieludzkiego traktowania ofiar wojny, przy czym posługuje się toposami natury i męczeństwa jako metaforami losów więźniów i więźniarek Majdanka. Wątek dolorystyczny pojawia się w wierszu bez tytułu, Chrystus wygląda jak więzień Majdanka, modli się do Boga, prosząc o powtórne ukrzyżowanie, bo nie może patrzeć na zło. Pierwsze dwa wiersze z cyklu odnoszą się m.in.

publikacje

Wróć do listy

Poezja obozowa: wiersze Zofii Karpińskiej

Zbiór wierszy poetki Zofii Karpińskiej, powstały w czasie II wojny światowej. W utworach autorka skupia się na doświadczeniu więziennnym i obozowym, wpisując je w szerszą perspektywę odniesień kulturowych. Istotnym elementem, powtarzającym się w tej poezji, są liryczne portrety współwięźniarek.

publikacje

Wróć do listy

Modlitwa

Utwór rymowany, piętnastowersowy. Podmiot liryczny wyraża tęsknotę za ojcem i ma nadzieję, że szybko będą mogli się zobaczyć.

publikacje

Wróć do listy

Poezja obozowa: wiersze Izy Jarnickiej

Zbiór zawiera cztery wiersze o charakterze autobiograficznym, odnoszące się do pobytu Izy Jarnickiej w obozach koncentracyjnych. Tematem dominującym tego wyboru poezji Izy Janickiej jest tęsknota – motyw utworów Do Matki, Błędne koło i Do ukochanego. Pierwszy wiersz – osobiste wyznanie skierowane do matki – powstał w obozie w Ravensbrück. Drugi, o charakterze nostalgicznym, wyraża też nadzieję na bliski koniec wojny. Trzeci z utworów to erotyk.

publikacje

Wróć do listy

Zapach wiatru

Podzielony na osiem strof wiersz rymowany; wspomnienie Holokaustu Irena Florecka pisze o przedziwnym zapachu wiatru, który przywodzi na myśl wojnę – zapachu palonych włosów i kości. Nazywa wiatr świadkiem masowej zagłady. Przez lata, gdy wiał od strony Majdanka przez cały Lublin, nie było słychać żadnych głosów sprzeciwu. Wiersz kończy zdanie: „pamięci Ofiarom Majdanka słowa te poświęca – Lublinianka”.

publikacje

Wróć do listy

Poezja obozowa: wiersze Zofii Karpińskiej i Marii Bielickiej

Teczka zawiera skrócony życiorys autorki Marii Bielickiej oraz dwa utwory. Pierwszym jest dumka napisana dla autorki przez jej koleżankę obozową Zofię Karpińską. Utwór odnosi się do tęsknoty za bliską osobą. Drugi z wierszy to kolęda spisana przez autorkę w grudniu 1943 r. i śpiewana chorym więźniom.

publikacje

Wróć do listy

Poezja wojenna: wiersze Honoraty Banach

Dwa wiersze Honoraty Banach z lat wojennych, uzupełnione wprowadzeniem historycznym. Pierwszy z nich, napisany w 1943 r., nosi tytuł „Do Matki Polki” i jest nawiązaniem do utrwalonego w polskiej kulturze fantazmatu. Autorka odnosi się do motywu ofiary matki – opisuje lęk o synów, z których pierwszy, walcząc na froncie, został pojmany i skatowany w Dębicy, a następnie powieszony, drugi zaś również walczył i został uwięziony na Zamku w Lublinie.

Strony