publikacje

Wróć do listy

Pamiątka z roku 1863 i 1864

Tekst Heleny Ziemiałkowskiej składa się z odpisów listów jej męża Floriana wysłanych z więzienia oraz kopii utworów różnych pisarzy i poetów. Dobór fragmentów obrazuje ideową i historiozoficzną koncepcję autorki, która w ten sposób przedstawia projekt sztuki zarówno uduchowionej, jak i zaangażowanej społecznie. 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia podróży do Niemiec i Włoch roku 1841 dnia 29 czerwca z JW hrabstwem Stadnickimi z Kosiniec

Wspomnienia Karoliny Bylinianki, obejmują okres od lipca 1841 do maja 1842 r. i dotyczą podróży, którą autorka odbyła wraz z Amelią (z Siemieńskich) i Aleksandrem Stadnickimi. Trasa wiodła przez Kraków, Wrocław do Berlina; podróżnicy odwiedzili Saksonię, Czechy, Bawarię, Tyrol, Włochy, a także Austrię i Morawy. Bylinianka opisuje m.in. następujące miasta: Florencję, Rzym, Neapol i Wenecję. Relacje autorki są dokładne i plastyczne, ma dużą wiedzę w zakresie architektury i sztuki, a także zmysł i łatwość pisania.

 

publikacje

Wróć do listy

Fragmenty dziennika Marii Faleńskiej

We Fragmentach dziennika autorka opisała wieczór spędzony z Aleksandrem Krausharem i wrażenia po obejrzeniu obrazu Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem. Wspomniała także o występie Heleny Modrzejewskiej. Ostatni zapis (1896 r.), sporządzony po śmierci autorki, jest autorstwa Felicjana Faleńskiego, jej męża.

publikacje

Wróć do listy

Warszawa moich wspomnień

Praca nadesłana na konkurs tygodnika „Stolica” pt. „Warszawa moich wspomnień”. Jest to wiersz poświęcony oczyszczaniu z gruzów i odbudowie powojennej Warszawy. Autorka przemierza kolejne ulice opisując zniszczenia, ale zwraca też uwagę na to, co już zostało odbudowane.

„I spod samotnych łez moich zasłony

Warszawa inna jak zjawa wypływa

Warszawa silna, tętniąca i żywa

I w ruch wpleciona wartki i skłębiony...”.

 

 

publikacje

Wróć do listy

Jak w starej Warszawie żartowano

Praca nadesłana na konkurs tygodnika „Stolica” pt. „Warszawa moich wspomnień”. Jest to krótkie opowiadanie dotyczące żartów znanych Warszawiaków. W tekście opisano dowcip aktora Żółkiewskiego, który w 1815 r.: „na balkonie swojego mieszkania w dniu iluminacji, urządzonej celem uczczenia traktatu wiedeńskiego, oddającego Królestwo Polskie pod opiekę Cesarstwa Rosyjskiego [...] umieścił jeden tylko wyraz: »Napoleon«”. Zgodnie z relacją autorki, aktor wyjaśnił, że wyraz ten jest akronimem wyrażenia „Najjaśniejszy Aleksander Polski Oswobodziciel Ludów Europy Obrońca Narodów”.

publikacje

Wróć do listy

Z pamiętnika pensjonariuszki warszawskiej

Jest to opowiadanie o kamienicy, w której uczyła się i mieszkała autorka. Kamienica ta znajdowała się na rogu ulic Leszno i Karmelickiej w latach 1900-1908. Tutaj właśnie mieściła się pensja, do której uczęszczała pamiętnikarka. Autorka szczegółowo opisuje plan dnia na pensji, kiedy było śniadanie, o której godzinie obiad itp.: „Często w weekendy przychodził ktoś z krewnych pensjonarki i zabierał ją do domu”. Wspomina też: „Na pensji każda pensjonarka kochała się w jakiejś nauczycielce - i mówiła do niej „paniusiu, paniuteczko!”.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniki Grażyny Bacewicz

Dzienniki Grażyny Bacewicz obejmują lata 1954–1956 i ukazują nieznaną stronę osobowości kompozytorki i skrzypaczki, która zmagała się z wieloma trudnościami, m.in. ze strony środowiska muzycznego. W nieregularnie prowadzonych zapiskach – dotyczących spraw prywatnych, wydarzeń kulturalnych, poglądów na sztukę, życia towarzyskiego, działalności zawodowej – pojawia się sporo skreśleń. Data pierwszego wpisu – 5 lutego – jest dniem urodzin kompozytorki, która w tym czasie skończyła czterdzieści pięć lat.

publikacje

Wróć do listy

Notatki z podróży do Indii

Zasób składa się z luźnych notatek, wśród których znajdują się fragmenty dziennika, wspomnień i inne notatki oraz szkice oficjalnych listów i wystąpień. Wśród papierów znajduje się pięciostronicowe przemówienie, w którym Bacewicz dziękuję za możliwość zobaczenia Indii i opisuje aktualny stan polskiej kultury muzycznej, podkreślając rolę zespołów ludowych i regionalnych. Autorka charakteryzuje język muzyczny Karola Szymanowskiego i kładzie nacisk na jego związki z folklorem.

publikacje

Wróć do listy

Noc nad Warszawą (wiersze)

Natalia Turowicka przesłała cztery wiersze na konkurs pt. „Warszawa moich wspomnień”, ogłoszony przez tygodnik „Stolica” w 1947 r. Pierwszy z nich, Noc nad Warszawą, powstał w styczniu 1941 r. Kolejny, zatytułowany Pierwsza kaźń (z października 1943), przedstawia egzekucję dwudziestu Polaków rozstrzelanych na terenie Śródmieścia. Wiersz Barykada (niedatowany) w swoim przekazie stanowi nawoływanie do kontynuacji powstańczych walk. Ostatni utwór, Miastu mojemu (grudzień 1944), opisuje Warszawę zniszczoną na skutek działań wojennych.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Władysławie Podkowińskim

Wspomnienia Stanisławy Kiniorskiej z Jasieńskich rozpoczynają się od 1893 r., kiedy poznała Władysława Podkowińskiego za sprawą krytyka, kolekcjonera i mecenasa sztuki Feliksa Jasieńskiego, podczas wakacji w Sobótce i Bidzinach (Sandomierszczyzna), które były rodzinnymi majątkami Jasieńskich. Miała wtedy trzynaście lat, a malarz prawie trzydzieści. Między Podkowińskim a jej rodziną nawiązała się przyjaźń. Autorka przedstawia Podkowińskiego jako nerwowego, cichego, wrażliwego artystę i porównuje go do rozkapryszonego dziecka.

Strony