Relacja dotyczy pobytu i przymusowej pracy autorki na wsi w Niemczech podczas II wojny światowej i jest przede wszystkim zapisem poczucia osamotnienia i ogromnej tęsknoty za domem rodzinnym. Trudne warunki egzystencji i ciężka fizyczna niewolnicza praca zostały wspomniane na marginesie opisu stanu emocjonalnego autorki.

Relacja Marysi Wysockiej dotyczy ponadtrzyletniego okresu pracy przymusowej w Niemczech w czasie II wojny światowej. Autorka rozpoczyna swoją opowieść wspomnieniem o dniu rozłąki z najbliższymi, kiedy wbrew swojej woli została wywieziona do Niemiec. Opisała okoliczności rozstania, trasę i sposób transportu do Lubeki, skąd trafiła do gospodarza („jeden spaśny ogrodnik”) z pobliskiej wsi Stockelsdorf. W relacji na pierwszy plan wysuwa się tęsknota za domem i trudności z adaptacją w obcym środowisku.

Regina Kozłowska po zakończeniu II wojny światowej w ramach akcji przesiedleńczej opuściła rodzinne Wilno i w grudniu 1945 r. wraz z matką znalazła się w Bydgoszczy. Autorka opisała losy rozdzielonej rodziny (ojciec pozostał w Wilnie, siostra i brat wyjechali dalej na Zachód) oraz pierwsze lata w nowej rzeczywistości: pracę (pracowała m.in. w Powiatowym Urzędzie Ziemskim w Bydgoszczy) i stosunek miejscowej ludności do przesiedleńców.

Helena Osojca, stosując narrację trzecioosobową, opisała swoje pierwsze dziecięce wrażenia z rozpoczęcia nauki i fakt, że już wówczas, jako mała dziewczynka, podjęła decyzję, że zostanie nauczycielką. W dalszej części wspomnień autorka (pisząc już w pierwszej osobie) skoncentrowała się na latach powojennych, kiedy zaczęła realizować swoje marzenie sprzed lat. Opisała swoje obowiązki w kolejnych placówkach, sposób organizacji nauki, funkcjonowania szkoły i problemy z tym związane.

Wspomnienia Anny Pabiszowej dotyczą początków jej pracy jako nauczycielki, przypadających na lata 1945–1955, i są ciekawym obrazem kształtującego się szkolnictwa na Ziemiach Odzyskanych. Autorka opisuje zapał oraz entuzjazm, który towarzyszył wszystkim – nie tylko nauczycielom – w pierwszych latach po wojnie. Obraz ówczesnych warunków pracy jest jednocześnie historią rozwoju zawodowego autorki: począwszy od pracy z dziećmi po ukończenie studiów pedagogicznych.

Maria Piszczek we wspomnieniach szczegółowo opisuje wojenne losy swej rodziny i długą drogę, którą przebyła ze Lwowa do Krosnowic na tzw. Ziemiach Zachodnich, gdzie trafiła w ramach akcji przesiedleńczej w 1945 r. Autorka przedstawia m.in.: wydarzenia z życia rodzinnego, warunki egzystencji podczas okupacji we Lwowie – najpierw sowieckiej, następnie niemieckiej (aresztowania i wywózki, atmosferę panującą wśród Polaków mieszkających we Lwowie) oraz swoją wędrówkę po opuszczeniu Lwowa w 1942 r.

Wspomnienia dotyczą pracy nauczycielskiej Elżbiety Schönthaler. Autorka opisała okoliczności, w jakich została nauczycielką, swoją pracę z młodzieżą w czasach okupacji oraz powojenne życie szkoły, m.in.: warunki pracy, napotykane trudności, prowadzone lekcje i zajęcia pozalekcyjne (harcerstwo, czyny społeczne). Schönthaler relacjonowała również różne wydarzenia, które szczególnie utkwiły jej w pamięci: dzień, w którym ogłoszono koniec wojny, konferencję Związku Nauczycielstwa Polskiego w Kielcach. Opisała również okoliczności wyrzucenia jej z pracy w 1950 r.

Pochodząca z terenów dzisiejszej Białorusi Jadwiga Urbanowicz jako trzynastolatka razem z rodziną została wywieziona w 1940 r. na Syberię, gdzie przebywała m.in. w posiołku Krywoje (okolice Archangielska), a następnie w sowchozie Tałowka (obw. saratowski). Udziałem autorki była przymusowa ciężka praca fizyczna przy wyrębie tajgi i życie w bardzo trudnych warunkach. W marcu 1946 r. rodzina wróciła do Polski, na Dolny Śląsk. W 1965 r. zamieszkała z mężem Franciszkiem Urbanowiczem w Górze Śląskiej. Do 1986 r. pracowała w gospodarstwie rolnym.

Janina Klawińsz-Wysoczańska odpowiada na 6 pytań ankiety dotyczącej lat zesłania do łagru (ankiety swojego autorstwa najprawdopodobniej). Pytania poruszają kwestie m.in. emocjonalnego bagażu, jakie niosło ze sobą doświadczenie łagrów, wpływu tego doświadczenia na dalsze życie – po powrocie, niezrozumienia przez osoby niebędące na zesłaniu wielu spraw, które dla autorki były i są niezmiernie istotne, czy takich, których nie są w stanie pojąć ze względu na nieporównywalność swoich przeżyć.

Wspomnienie Eulalii Zębek dotyczące wydarzeń sierpniowych. Autorka opisała swoje trudne życie: siedmioro dzieci, brak pieniędzy i perspektyw mimo starań i ciężkiej pracy (pracowała jako urzędniczka w Centrostalu w Olsztynie, mąż był kolejarzem), co w przeszłości doprowadziło ją do myśli o samobójstwie. Zębek opisała emocje towarzyszące jej w dniach protestów: radość i nadzieję związane z ruchem solidarnościowym, strach przed ewentualnym rozlewem krwi i złość na rządzących.