publikacje

Wróć do listy

Życiorys z obozów

Relacja dotyczy pobytu autorki w obozie koncentracyjnym na Majdanku, obejmuje okres od 25 lutego 1943 do wiosny 1944 r. Tekst spisany został bardzo prostym językiem. Strzyżanowska rozpoczyna swoją relację od wydarzeń z początku wojny. Pracowała wówczas jako szmuglerka i przywoziła do Warszawy produkty spożywcze ze wsi. W wyniku donosu znajomej, u której się zatrzymywała, trafiła do aresztu. Stamtąd była kilkakrotnie przenoszona, aż pod koniec lutego 1943 r. przetransportowano ją na Majdanek. Po ośmiu tygodniach kwarantanny przydzielono ją do pracy na pierwszym polu, a po kilku dniach przeniesiono na pole piąte, by sortowała ubrania po zabitych więźniach (Strzyżanowska opisuje wygląd sąsiadującego z polem krematorium). Ona sama też pewnego dnia została wyznaczona do stracenia, lecz po przekupieniu niemieckiej strażniczki „brylantami” ta wyczytała nazwisko innej osoby – Żydówki. W dalszej części relacji autorka wspomina, jak wraz z innymi więźniarkami w 1944 r. została przewieziona do obozu w Ravensbrück. Krótko po przyjeździe, gdy odmówiła rozebrania się do naga przy strażnikach, została pobita. Straciła zęby, których – jak relacjonuje – „nadal nie ma”. Po ewakuacji autorka trafiła do kolejnego obozu w Leipzig. Tam zaczęła pracę w fabryce amunicji, lecz krótko po tym stała się uczestniczką sześciodniowego marszu śmierci, który skończył się 8 maja 1945 r. Po zakończeniu wojny Strzyżanowska tułała się po okolicznych wsiach. Do kraju wróciła 15 lipca 1945 r., osiedliła się w Szczecinie. Tam poznała mężczyznę, z którym wzięła ślub, lecz po roku doszło do rozwodu, gdy okazało się, że jako ofiara eksperymentów medycznych autorka nie mogła zajść w ciążę. Relację kończy prośba o pomoc w znalezieniu mieszkania.

Autor/Autorka: 
Opis fizyczny: 
6 k. ; 30 cm; odpis: 6 k. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1947
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
VII/M-204
Tytuł kolekcji: 
Relacje byłych więźniów obozu na Majdanku
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
eksperymenty medyczne, przymusowa sterylizacja, bieda, donos, eksterminacja, praca przymusowa kobiet w obozie koncentracyjnym
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1943 do 1945
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
relacja