Relacja Rozalii Kożuchowicz

Relacja obejmuje lata 1939 – 1945.

Autorka rozpoczyna wspomnienie od informacji o wyrzuceniu jej wraz z rodziną z domu po wejściu Niemców. Autorka wspomina trzy nieudane próby przedostania się na stronę radziecką.

Opisuje ona moment utworzenia getta – pretekst jakim było podpalenie młyna rzekomo przez Żydów.

Bez żadnych emocji opisuje ona swoją pracę. W tym samym ciągu myśli pojawia się informacja (jako informacja – również bez emocji) o śmierci jej siostry i brata. W dalszej części opisuje ona rozdzielenie się z rodziną – Autorka zostaje powierzona pod opiekę Polakom (ze względu na najbardziej „aryjski wygląd”) a reszta rodziny ukrywa się w lesie.

W dalszej części Autorka opisuje swoją tułaczkę po pobliskich wsiach. Raz, natrafiła na patrol niemiecki, który ją przepuścił mimo braku dokumentów. Opisuje ona jednak, że gdy zobaczyli to mieszkańcy wsi chcieli ją odprowadzić na posterunek z informacją, że jest ona Żydówką.

Autorka opisuje ukrywanie się w kolejnych miejscach – podaje nazwiska ukrywających. Opisuje również, że chodzi do kościoła i powtarza dokładnie te same gesty, które wykonują inni.

W dalszej części relacji opisuje ona kolejne miejsca w których się ukrywała. Pojawia się też w opisie wiele sytuacji, gdy jest „rozpoznawana” przez Polaków i szczuta.

Wraz z siostrą zamieszkują w Warszawie po „stronie aryjskiej” w 1943 roku. W trakcie powstania warszawskiego opuszczają miasto i tułają się po obozach przejściowych (Modlin, Zakroczym, Piła).