publikacje

Wróć do listy

Relacja [Mój mąż Marian Stankiewicz…]

Krystyna Stankiewicz opisała działalność konspiracyjną swego męża, Mariana Stankiewicza, pseud. „Kmicic”. W wieku szesnastu lat, w październiku 1941 r., wstąpił do Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), potem Armii Krajowej. Do połowy 1944 r. działał w zespole sabotażowo-dywersyjnym placówki kolejowej w Piotrkowie Trybunalskim. Na rozkaz bezpośredniego dowódcy, Tadeusza Kanapa, pseud. „Orzeł”, wykonywał zadania typu: przecinanie linii telefonicznych, podpalanie transportów kolejowych i magazynów okupanta, uszkadzanie parowozów. Ponadto wykonywał zadania na bezpośrednie zlecenie szefa Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej (Kedywu) Łódzkiego, majora Adama Trybusa, pseud. „Gaj”. Przewoził z Warszawy do Piotrkowa materiały wybuchowe, broń, prasę i korespondencję. W połowie 1944 r. został przydzielony do dowództwa okręgu. Dostarczał broń, leki i rozkazy dla oddziału „Sama”, działającego w rejonie Koluszek i Głowna. Brał udział przy przewożeniu ludzi do tego oddziału, a po powstaniu warszawskim z transportów przejeżdżających przez Piotrków do Pruszkowa. W listopadzie 1944 r. został odznaczony przez komendanta Okręgu, pułkownika Michała Stempkowskiego, Krzyżem Walecznych. Na początku grudnia 1944 r. aresztowało go gestapo w Piotrkowie. Pod koniec miesiąca, w czasie przewożenia z więzienia na przesłuchanie, udało mu się uciec przy pomocy przedstawiciela tajnej policji kryminalnej, który współpracował z AK, występującego pod nazwiskiem Olszanowski. Autorka opisuje kulisy uwolnienia „Kmicica”. Zaraz po jego aresztowaniu powiadomiła o tym majora „Gaja”, od którego otrzymała dziesięć tysięcy złotych, które na jego polecenie wręczyła Olszewskiemu. Pieniądze były przeznaczone dla gestapowca eskortującego więźnia. Natychmiast po ucieczce Stankiewicz został oddelegowany do lasu, gdzie przebywał do wyzwolenia. Zmarł na atak serca w 1982 r., w wieku pięćdziesięciu siedmiu lat.

Autor/Autorka: 
Opis fizyczny: 
2 s. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
wydruk komputerowy
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1986
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
2439/229
Tytuł kolekcji: 
Archiwum Haliny Martin
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
działalność konspiracyjna, ruch oporu, Armia Krajowa, II wojna światowa, powstanie warszawskie
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1941 do 1982
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
relacja