publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Antoniny Burczak

W swoim pamiętniku Antonina Burczak wspomina swoją rodzinę i lata nauki w szkole podstawowej, okres panieństwa i konieczność zamążpójścia, losy rodziny w czasie drugiej wojny światowej oraz tuż po wojnie. Urodziła się na wsi położonej nieopodal Buga, w ubogiej rodzinie. Chociaż uczyła się dobrze, ukończyła tylko pięć klas szkoły podstawowej, a opłacenie dojazdów do kolejnej szkoły przekraczało możliwości finansowe jej rodziców. Autorka poświęciła dużo miejsca swojej pierwszej, nieszczęśliwej miłości. Nie została zaakceptowana przez rodzinę ukochanego ze względu na to, że pochodziła z biednej rodziny. Później jej niedoszły narzeczony ożenił się z kobietą, którą wybrali dla niego rodzice, a ona nie zgodziła się na własne zaaranżowane małżeństwo: „Ja za nic się nie zgadzam. Mnie w ogóle nikt nie słucha, robią swoje. Cały tydzień nie wypuścili mnie z domu, ażebym gdzie nie spotkała się z tamtym. I cóż miałam robić, byłam bezbronna, zrobili ze mną, co chcieli”. Miała wtedy siedemnaście lat, jej ukochany wielokrotnie, także po swoim ślubie, proponował Antoninie wspólną ucieczkę. W końcu wyjechał sam, zostawiając żonę i dziecko. Kolejnym ważnym tematem pamiętnika jest druga wojna światowa. Burczak przedstawia wydarzenia związane z atakiem Niemiec na ZSRR: „Bardzo dużo zdobył [Niemiec] jeńców ruskich, nad którymi strasznie się znęcał, mordował ich głodem. Gdy przewoził transportem przez naszą wieś, to leżało ich nawyrzucanych jak szpaków, ludność mieszkająca przy torach musiała ich pogrzebać”. W 1946 r. Burczak została wdową. Miała wówczas dwadzieścia dwa lata i spodziewała się dziecka, które umarło wkrótce po urodzeniu. Jej mąż został zamordowany przez „bandytów, które wtenczas grasowały na naszych terenach”. Pamiętnikarka stwierdza, że jej mąż zginął z ręki swego szwagra, który był przywódcą powojennej bandy, potem został aresztowany, a po pewnym czasie okazało się, że jest kapralem w Urzędzie Bezpieczeństwa. W 1947 r. autorka wyjechała na tzw. Ziemie Odzyskane. Wyszła powtórnie za mąż, urodziła czworo dzieci. W zakończeniu pamiętnika umieściła wiersz Wspomnienia, prawdopodobnie własnego autorstwa.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Skandawa
Opis fizyczny: 
16 k. ; 29,7 cm.
Postać: 
kartki w teczkach
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1962
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
II 77
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. Pamiętnik Antoniny Burczak został napisany na „Wielki konkurs na pamiętniki" (grudzień 1961), zorganizowany przez Komitet Badań nad Kulturą Współczesną PAN we współpracy ze Związkiem Młodzieży Wiejskiej, Zakładem Socjologii Wsi PAN i Ludową Spółdzielnią. Wybrane teksty opublikowano w dziewięciotomowym wydaniu pamiętników młodzieży wiejskiej „Młode pokolenie wsi Polski Ludowej”. Pamiętnik Burczak nie był publikowany. Tekst został przepisany z oryginału przez Ośrodek Dokumentacji Pamiętnikarskiej, działający w ramach Komisji Badań nad Kulturą Współczesną PAN.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
aranżowane małżeństwo, czasy powojenne, przesiedlenie, nieszczęśliwa miłość, ubóstwo, przeszkody finansowe w kontynuowaniu nauki, edukacja dziewcząt z rodzin chłopskich, druga wojna światowa w pamiętnikach kobiecych, osadnictwo na tzw. Ziemiach Odzyskanych, wdowieństwo
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1924 do 1947
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia