Góra nieczarodziejska. Do cyklu: Blaski i Cienie

Zbeletryzowane wspomnienie Niny Gradstein o pobycie w Głównym Domu Wczasowym w Krynicy w 1953 r. Autorka zaczyna od przedstawienia ośrodka, do którego wstęp mieli tylko „zasłużeni” (sama zapisuje to słowo w cudzysłowie, dodając, że jej jedyną zasługą jest bycie żoną Alfreda Gradsteina), po czym przechodzi do opisów drobnych incydentów, których była świadkiem. Kolejne epizody opowiadają głównie o osobach przebywających w tym samym czasie w ośrodku: Leonie Schillerze, Ludwiku Solskim, Andrzeju Panufniku i jego żonie Skarlet (parze, która po skandalu związanym z zarzucanym im dzieciobójstwie uciekła z Warszawy – Gradsteinowa pisze również o tej tragedii). Wspomina także, że poznała Nikifora. Utwór zawiera wiele szczegółowych informacji. Autorka przedstawia na przykład, jak postrzega grupę przebywających w ośrodku. Jednocześnie sama zdaje się dystansować od plotek i skandali, podając wszystko w formie zasłyszanych opowieści. Z opisów kolejnych epizodów wyłaniają się także inne historie, niezwiązane bezpośrednio z wczasami – na przykład obraz relacji między małżonkami (mężowi autorki miało sprawiać ogromną przyjemność to, że podobała się innym mężczyznom) czy też wspomnienia dotyczące Kresów (zarówno pochodzącej z Wilna autorki, jak i np. Mateusza Borowca, który jej mężowi opowiada o swoim żydowskim pochodzeniu i roku 1939 na Kresach). Gradsteinowa nie stroni także od opisów cielesności i seksualności. Pisze o swoich doświadczeniach – na przykład o wstręcie, który odczuwała na myśl o tym, że budziła erotyczną fascynację w starym profesorze. Wspomina wieczór na basenie, kiedy podszedł do niej zupełnie nago, prezentując, jak określa to autorka, „swoją męskość”. „Odsunęłam się od profesora jak najdalej. Rozmyślałam nad tym, że w rozkwicie młodości – kiedy jeszcze tyle się mnie należało od życia, jestem skazana na celibat, adoratorzy nadarzają się tacy, że się chce rzygać” – pisze. Opisuje także zabiegi oferowane przez ośrodek – przykładowym zabiegiem na „kobiece przypadłości” była „płukanka kryniczanką”. Wspomina: „Płukanka Kryniczanką sprawiała, że po dziewięciu przepisowych seansach kobiety nabierały innego wyrazu i poruszały się inaczej. Ta istna Niagara wypłukiwała przeróżne zagnieżdżone i zarośnięte grzeszki. Nagromadzone złogi antyzdrowia spływały gdzieś i zasilały glebę. Może dlatego tak bujnie rozrosły się drzewa i krzewy”. Utwór jest niedokończony, akcja urywa się. Na ostatniej kartce maszynopisu widnieje ręczny dopisek autorki, w którym zastanawia się ona nad tym, kiedy uda się jej dokończyć pierwszą część Góry nieczarodziejskiej.