publikacje

Wróć do listy

Wielokrotne poszlaki – duży sukces

Agnieszka Barłóg opisała swoją działalność społeczną, polityczną i zawodową, szczególnie uwzględniając okres przedwojenny i okupację. Oddana była sprawom chłopskim i oświatowym. W jej domu było dziewięcioro dzieci i panowała bieda. Gdy miała cztery lata, wziął ją pod opiekę ksiądz, gdzie się wychowywała z kilkorgiem innych dzieci z biednych rodzin. Autorka napisała, że ten ksiądz zaszczepił jej ideologię marksistowską, opowiadał jej o komunistach, bolszewikach, o wyzysku biednych przez bogatych, o rewolucji październikowej, o Marksie i Engelsie, o Leninie, Dzierżyńskim, Marchlewskim, a także o księdzu Piotrze Ściegiennym. Mówił jej, że osobiście spotkał Lenina w Poroninie i że jego słowa o „należytym życiu człowieka” były zgodne z naukami Chrystusa. Gdy skończyła dziesięć lat, ksiądz posłał ją do gimnazjum w Staszowie, a następnie w Miechowie. Autorka przytoczyła parę epizodów z pobytu w tych placówkach. Po śmierci księdza jej sytuacja się skomplikowała, jednak znaleźli się ludzie, którzy pomogli jej skończyć szkołę. Trafiła do sierocińca w Lublinie – musiała pracować, by opłacić szkołę. W 1929 r. skończyła seminarium i wyjechała do Warszawy. Jeszcze przed wyjazdem wyszła za mąż. Koleżanka z sierocińca pomogła jej znaleźć pracę niani w domu dyrektora Departamentu Kultury Stanisława Strakacza, doradcy Paderewskiego. Po pół roku dostała pracę w szkole w domu dziecka na ul. Freta i zapisała się do gimnazjum, by skończyć ósmą klasę. W tym czasie miała styczność ze środowiskiem komunistów. W 1931 r. wydała książkę o swoim życiu, pt. „Zbłąkana owieczka”, której fragmenty były drukowane w tygodniku „Wici”. W 1932 r . wyjechała z mężem, zaangażowanym działaczem społeczno-politycznym, członkiem SL, do Kazimierzy Wielkiej, gdzie pracowała do 1935 r. W tym czasie publikowała w dzienniku „Naprzód” swoje opowiadania o niedoli na wsi. Prowadziła także założoną przez męża świetlicę, przez co została oskarżona przez miejscowego adwokata o bezbożne wychowanie młodzieży. Mimo podstawionych świadków sprawę wygrała. Następnie mieszkała z mężem w Piotrkowicach k. Kielc, gdzie mąż został p.o. dyrektora szkoły podstawowej. Zastali tam zaniedbany budynek, który sami z pomocą miejscowych wyremontowali. Zorganizowali bibliotekę, teatr dziecięcy. Autorka wspomniała o przychylności tamtejszych mieszkańców, ale też o atakach na nią i na jej męża z powodu marksistowskich poglądów. Wojna zastała ją u rodziców w Sielcach (miała jednego syna, była w ciąży, a mąż na studiach w Warszawie). Już 9 września Niemcy dotarli do wsi. Autorka opisała obszernie swoje przeżycia z czasów okupacji. Pomagała ukrywającym się żołnierzom, wróciła z mężem do Piotrkowic, potajemnie uczyła dzieci polskiego. Niemcy aresztowali jej męża i go ostatecznie rozstrzelali. Została sama z synem, drugie dziecko urodziło się martwe. Po śmierci męża czynnie uczestniczyła w ruchu oporu: angażowała się w organizowanie Batalionów Chłopskich, pozyskiwała ludzi do tajnej roboty, przewoziła tajne materiały. Autorka pisała o kolaborowaniu niektórych Polaków z okupantem, o donoszeniu na swoich, o księżach przychylnych Niemcom. Wspomniała także o łapankach, o rozstrzelaniach, o prześladowaniu Żydów przez Niemców, o ratowaniu współtowarzyszy. Podała wiele szczegółów, nazwisk, opisała różne wydarzenia z jej pracy w ruchu oporu. Pojawiły się tu także wątki zwalczania się ugrupowań prozachodnich i proradzieckich. Wyzwolenie na terenie Kielecczyzny miało miejsce w styczniu 1945 r. Autorka opisała wycofywanie się wojsk niemieckich i wkroczenie Armii Czerwonej, a także tworzenie struktur Polski Ludowej. Jeszcze w styczniu wstąpiła do PPR i została kierownikiem Oddziału Rozwoju Prasy i Kultury w Wojewódzkim Urzędzie Informacji i Propagandy w Kielcach. Po dotkliwym pobiciu przez przeciwników politycznych została przeniesiona do Koszalina. Organizowała koła Ligi Kobiet w okolicznych powiatach. W czerwcu 1946 r. została mianowana inspektorem przysposobienia rolniczo-wojskowego w Komisji Oświaty i Wychowania Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Ze względu na stan zdrowia wróciła w styczniu 1949 r. do Kielc, na stanowisko wizytatora i kierownika OPOR – przez ok. dziesięć lat kontrolowała gospodarstwa i zakładała technika rolnicze. Autorka opisała swoje sukcesy, ale też nieustanne ataki na swoją osobę z różnych stron. Po ciężkiej chorobie (zawał serca i kilka poważnych operacji) przeszła na rentę i pracowała na pół etatu w TPD. W 1969 r. wróciła do pisania – powstało kilka jej książek, m.in. „Walkowa Pani”, „Przystanek Agaty”, „Szara myszka”. W latach 1970–1975 publikowała nowele w „Przemianach". Otrzymała następujące odznaczenia państwowe: Złoty Krzyż Zasługi (1947 r.), Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955 r.), Krzyż Partyzancki (1964 r.), Odznakę „Za zasługi dla Kielecczyzny” (1965 r.), Odznakę Tysiąclecia za działalność społeczną (1969 r.), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974 r.), Złotą Odznakę ZNP (1980 r.), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1980 r.).

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
s.l.
Opis fizyczny: 
142 k. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1984
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
1580/35
Tytuł kolekcji: 
Zbiór wspomnień na konkurs CRZZ związany z pracą w 40-leciu PRL (1982-84)
Uwagi: 
W ramach obchodów 40-lecia PRL Rada Krajowa Związku Zawodowego Pracowników PZPR wspólnie z Referatem ds. Działaczy Ruchu Robotniczego KC PZPR i Instytutem Ruchu Robotniczego ANS organizowała wśród pracowników partii oraz emerytów i rencistów (byłych pracowników PZPR) konkurs na wspomnienia związane z ich pracą w 40-leciu ludowej ojczyzny.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Konkurs: 
Główne tematy: 
II wojna światowa, okupacja, praca w ruchu oporu, wyzwolenie Kielecczyzny
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1929 do 1980
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia