publikacje

Wróć do listy

Moja praca zawodowa i przeżycia w powojennym Gdańsku do przejścia na rentę w 1953 r. [T. 4]

W czwartym tomie wspomnień Irena Stankiewiczowa opisuje wyjazd z Bydgoszczy do Gdańska i notuje informacje dotyczące poszukiwania mieszkania i pracy w powojennym Gdańsku. Znalazła zatrudnienie w szkole (uczyła w gimnazjum, liceum, na kursach dla nauczycieli). Dostrzega wiele zalet państwa socjalistycznego, zwłaszcza związanych z kwestiami socjalnymi, bezpłatną edukacją, równouprawnieniem kobiet. Razi ją stosunek komunistów do Kościoła katolickiego i zniekształcanie, jakim jest poddawana historia Polski.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik od 19 do 31 VIII 1980 r.

Fragment dziennika Krystyny Bednarczyk, prowadzonego w sierpniu 1980 r., dotyczący wydarzeń podczas fali sierpniowych strajków. Dokument zawiera osobiste zapiski z 19, 25, 27, 29–31 sierpnia, w których autorka komentuje ówczesną rzeczywistość polityczną, wyraża swoje wątpliwości i nadzieje.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Eulalii Zębek z Sierpnia ‘80

Wspomnienie Eulalii Zębek dotyczące wydarzeń sierpniowych. Autorka opisała swoje trudne życie: siedmioro dzieci, brak pieniędzy i perspektyw mimo starań i ciężkiej pracy (pracowała jako urzędniczka w Centrostalu w Olsztynie, mąż był kolejarzem), co w przeszłości doprowadziło ją do myśli o samobójstwie. Zębek opisała emocje towarzyszące jej w dniach protestów: radość i nadzieję związane z ruchem solidarnościowym, strach przed ewentualnym rozlewem krwi i złość na rządzących.

 

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Franciszki Kozłowskiej z Sierpnia ‘80

Konkurs na wspomnienia z wydarzeń Sierpnia ‘80 stał się dla autorki pretekstem do opisania jej problemów i prośby o interwencję. Kozłowska podzieliła się swoimi przemyśleniami na temat ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej w kraju, opisała podejrzane wydarzenia i osoby, podkreślając, że wielokrotnie już zwracała się do różnych podmiotów z apelem o podjęcie działań – pisała m.in. do „Trybuny Ludu” i „Dziennika Warszawy”.

publikacje

Wróć do listy

Uwagi o sytuacji w Polsce

Refleksje zatroskanej emerytki po wydarzeniach sierpniowych. Uznając pozytywy Sierpnia ‘80, Cecylia Owczarek krytykuje jednocześnie polskie społeczeństwo (leniwe i niemądre) za upieranie się przy postulacie wolnych sobót jako demoralizującym i antypatriotycznym i przepowiada zgubne skutki takiej postawy.

publikacje

Wróć do listy

Losy pozostałych członków rodziny Szumerów

Autorka opisuje losy rodzeństwa swojego męża, Stanisława Szumery, a także powojenne losy braci Kleszczyńskich. Bogusław Szumera, najstarszy brat Stanisława, przed wojną ukończył studia rolnicze i chemiczne, potem pracował w krakowskim Monopolu Tytoniowym. W sierpniu 1939 r. został powołany do wojska i przedostał się do Anglii. Latał w RAF jako strzelec pokładowy. Został zestrzelony przez Niemców i lekko ranny dryfował przez kilka dni po morzu. Z obustronnym zapaleniem płuc został wyłowiony przez angielski statek.

publikacje

Wróć do listy

Moja praca w szpitalu podczas okupacji

Kinga Kosiedowska opowiada o swojej pracy w szpitalu zakaźnym na Rossie w Wilnie podczas okupacji radzieckiej. Dyrektorką placówki była Żydówka. W tym czasie dużo ludzi chorowało na tyfus. Początkowo siostra Kinga sprzątała poczekalnię, potem przydzielono ją do pomocy starszej pielęgniarce. Podawała chorym naczynia do łóżka, myła je. Czasem wyręczała pielęgniarki, nauczyła się robić zastrzyki. Do szpitala przychodzili księża, ojcowie karmelici, z posługą kapłańską. W tym czasie mieszkała u sióstr bernardynek. Codziennie rano wychodziła bez jedzenia i często przez cały dzień nic nie jadła.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Bronisławy Feigenbaum

Adresatką listu Bronisławy Feigenbaum jest Emilia Fei. Autorka prosi Musię (Fei) o informacje dotyczące transportu, w którym wywieziono jej siostrę do obozu. Natępnie opisuje fabrykę mydła w Gdańsku (na terenie Państwowego Instytutu Higieny), w której Niemcy podczas wojny produkowali mydło z ludzkich zwłok. Dodała, że po pobycie w tym miejscu „dostała psychozy”. W czasie nocnych dyżurów nie gasi światła (Feigenbaum była pielegniarką).

publikacje

Wróć do listy

Felicja Kalicka do Heleny Marek, 1952–1972

Kolekcja zawiera cztery listy i dwadzieścia trzy kartki pocztowe pisane w formie listów. Korespondencja wysyłana z różnych miejsc, zarówno z Warszawy, jak i z wyjazdów, m.in. z sanatoriów, z urlopów, z wyjazdów służbowych. Autorka zwraca się do Heleny Marek z dużą życzliwością, w bardzo ciepły sposób, co może świadczyć o dużej zażyłości obu kobiet. Duża część korespondencji, zwłaszcza z najwcześniejszego okresu, dotyczy głównie spraw zawodowych.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny Lempert

Anna Lempert została przesiedlona z Wiednia do getta w Rydze. Wśród 20 tys. osób przebywających w getcie znajdowali się Żydzi z Austrii, Niemiec i Czech. Po selekcji autorka znalazła się w grupie przeznaczonej do likwidacji. Stała na wykopanym dołem, a postrzelona kobieta obok, spadając, pociągnęła ją. Lempert udawała martwą, potem wydostała się z grobu i wróciła do getta. Widziała matkę w drodze na egzekucję. W listopadzie 1943 r. Lempert pracowała w fabryce mebli, a noce spędzała w wyludnionym getcie. Opisała swoją bezsilność i przerażenie.

Strony