publikacje

Wróć do listy

[Janusz Drac]

Odpis anonimowego donosu podpisanego fałszywym nazwiskiem Olga Dostojewska. Autorka zarzuca mężczyźnie o nazwisku Janusz Drac sutenerstwo i stręczycielstwo. Twierdzi, że oszukuje on kobiety, które są nieświadome jakiego rodzaju pracę mają wykonywać. Narażone są na przemoc, szantażowane, odbierane jest im 80% wynagrodzenia. Autorka pisze, że sama tego doświadczyła. Tekst kończą dramatyczne wyznania. Pisze, że miała męża i dziecko. Jej mąż popełnił samobójstwo po tym jak dowiedział się w jaki sposób pracuje, a ona jest zmuszona zrobić to samo.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Nomy Futerman

Relacja dotyczy wydarzeń z lat 1939-1942.

Autorkę wojna zastała w Łodzi. Już na samym początku zaznacza, że ze strachu przed utratą mienia, zaczęła wszystkie kosztowności i „mienie rodziny bliskiej i dalszej” przewozić do Warszawy. Opisuje, że mimo nakazu noszenia opaski z gwiazdą Dawida, ona swojej nie nosiła.

Autorka wspomina również swoje podróże pociągiem. Zaznacza, że wsiadała do wagonu dla Niemców i tak przemierzała drogę.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Poli Achtman

 

List Poli Achtman dotyczy wydarzeń z lat 1943-1945. Autorka zobowiązuje się zapłacić osobom, które ukrywały jej syna w czasie okupacji niemieckiej.

 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Ady Rems

Rodzina Ady Rems przed wojną posiadała fabrykę gumy Rygawar. Po wkroczeniu Niemców do Warszawy część pracowników podpisała volkslistę i awansowała. Remsów wysiedlono z mieszkania, a po roku wszyscy trafili do getta. Zamieszkali w jednym pokoju, ojciec pracował w sklepie z puchem i pierzem. Po 21 lipca 1942 r. pojawiły się obwieszczenia o możliwości podjęcia pracy w gospodarstwach rolnych. Ochotnikom obiecywano trzy kg chleba i dwa kg marmolady. W getcie rozpoczęły się pierwsze łapanki, ale żydowscy policjanci nie przeszukiwali starannie mieszkań.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Marii Jasiukowicz z powstania warszawskiego

Relacja rozpoczyna się od informacji o powstaniu Wojskowej Służby Kobiet w 1941 roku, która współdziałała z Szarymi Szeregami. W październiku 1942 roku WSK została wcielona do Armii Krajowej. Autorka wspomnienia skupia się na działalności kobiet w szeregach AK; sama na jesieni 1942 roku objęła sanitariat Szarych Szeregów, liczący 600 dziewcząt. Dokładnie streszcza schemat organizacji oddziałów sanitarnych WSK: „Warszawa podzielona była na 8 obwodów. Przy każdym dowódcy obwodu był szef sanitarny obwodu, a przy nim referentka sanitarna obowdu.

publikacje

Wróć do listy

Łączniczka. Migawki

Relacja anonimowej łączniczki, składająca się z dziewięciu samodzielnych fragmentów. Osnową narracji jest praca łączniczek podczas okupacji niemieckiej w Warszawie. W relacji nie zostały podane żadne nazwiska. Opisy dotyczą wydarzeń sprzed powstania warszawskiego. Autorka koncentruje się na oddaniu subiektywnego doświadczenia (stąd wynika brak szczegółów faktograficznych) – przerażenia podczas łapanek, zmęczenia, żałoby po stracie aresztowanych koleżanek, nieufności.

publikacje

Wróć do listy

Relacja sanitariuszki „Maji” jednego z trzech patroli przydzielonych do dyspozycji szefa sanitarnego K.O.A.K. Doktora „Bakcyle”

Relacja dotyczy działalności autorki w powstaniu warszawskim. Sanitariuszka o pseudonimie „Maja”. W 1944 roku zdała maturę. Przed wybuchem powstania pracowała jako łączniczka referentki sanitarnej „Haliny”, prowadziła też siedmioosobowy zastęp w drużynie harcerek nr 6 przy szkole im. Cecylii Zyberk-Platerowej w Warszawie. Przez kilka dni po wybuchu powstania pracowała ona jako sanitariuszka – odkopywała rannych w domu przy ulicy Szkolnej i przenosiła ich do budynku P.K.O. Zajmowała się też noszeniem rannych na salę operacyjną i wynoszeniem zmarłych.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Marii Łoskowicz-Paszkowicz

Spisane po II wojnie światowej wspomnienia Marii Łoskowicz-Paszkowicz zostały podzielone na trzy rozdziały, które obejmują okres dzieciństwa, lat szkolnych oraz II wojny światowej, a dokładniej – ich fragmenty. Pierwszy rozdział to pełen nostalgii powrót pamięcią do rodzinnego domu i dzieciństwa spędzonego na wsi nad morzem Bałtyckim, koło Lipawy na Łotwie. Autorka wspomina beztroskie i szczęśliwe czasy życia rodzinnego w idyllicznej scenerii nadmorskiej wsi, które kończy opuszczenie domu rodzinnego i przeprowadzka do Lipawy w celu rozpoczęcia nauki w miejscowym gimnazjum.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z powstania warszawskiego sanitariuszki z kompanii dyspozycyjnej „Koszta”

Wspomnienia sanitariuszki Wandy Majer z powstania warszawskiego zostały podzielone na trzy części: Szpital, Nasza kwatera oraz Pożegnanie. Autorka opisała przede wszystkim swoją pracę w szpitalu: codzienne dowożenie rannych, drastyczne przypadki, jakie szczególnie zapadły jej w pamięć, oraz te, które z innych względów uznała za wyjątkowe. Kilkakrotnie zamieściła krótkie opowieści o pacjentach, z którymi się zetknęła – nie tylko o ich obrażeniach, ale również o przeżyciach osobistych. Zapiski dotyczą także pracowników szpitala – lekarek, lekarzy, sanitariuszek.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie – życiorys Jerzego Lalewicza spisany przez żonę Antoninę Lalewiczową

Wspomnienia zostały poświęcone przez autorkę jej mężowi, słynnemu pianiście – Jerzemu Lalewiczowi. Antonina z Lewaków jako dziecko trafiła na wychowanie do Lalewiczów po tym, jak zmarła jej matka, a ojciec powtórnie się ożenił. W swoich wspomnieniach skupia się przede wszystkim na dokładnym oddaniu sylwetki męża – szczegółowo charakteryzuje jego działalność zawodową i artystyczną, narrację opatruje fragmentami pokoncertowych recenzji, a w niewielkim stopniu skupia się na własnej biografii.

Strony