publikacje

Wróć do listy

Materiały do życiorysu Antoniny z Chlewskich Sokolicz-Merklowej

Jest to biografia Antoniny Sokolicz-Merkel opracowana i uzupełniona przez E. Dębnicką na podstawie notatek sporządzonych przez różne osoby (Tadeusza Chlewskiego, Halinę Firth, Anatolię Piotrowską, T. Bolesławskiego, Z. Hryniewicza). Notatki poszczególnych osób dotyczą różnych okresów życia Sokolicz. Są ułożone chronologicznie i uzupełnione przez autorkę, tworząc dosyć obszerną historię życia pisarki/działaczki.

Z tekstu dowiadujemy się m.in., że ojciec Antoniny, Antoni Chlewski, pochodził z drobnej szlachty w Łęczyckiem, posiadał ziemię i młyn. Gdy utracił posiadłość w 1905 r., pracował jako gorzelnik. Chlewscy mieli siedmioro dzieci. W późniejszym czasie przenieśli się do Częstochowy. W rodzinie Chlewskich były silne tradycje powstańcze. Pradziad i jego bracia zginęli w 1831 r., zaś ojciec brał udział w Powstaniu Styczniowym (brat matki zginął wtedy).

Dalej tekst opisuje koleje losów Sokolicz: edukację, działalność społeczną i polityczną, aresztowania, pobyty w więzieniu, pobyty w Rosji, czasy Rewolucji Październikowej, działalność artystyczną i polityczną po powrocie do kraju, wyjazdy do Ameryki (była tam dwa razy w 1923 i 1935 r.), gdzie jeździła po kraju z odczytami, działalność wydawniczą. W tekście znajdują się również informacje o jej twórczości pisarskiej i pracy aktorskiej. Ostatnia część tekstu opisuje czasy wojny i okupacji: śmierć męża, aresztowanie, osadzenie na Pawiaku i wywiezienie do Auschwitz, śmierć w obozie. Autorka opisuje także ostatnie chwile Antoniny Sokolicz przed śmiercią, znane dzięki Marii Czyrko, która była przy niej do końca.  Z tekstu dowiadujemy się też o losach spuścizny po Antoninie, którą przejęła rodzina męża.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
s.l.
Opis fizyczny: 
mps. k.6-31 luź.; ; 30 cm
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
tak
Data powstania: 
2026
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
1473/385/IV t.1 poz. 3, Mf 2611
Tytuł kolekcji: 
Akta Antoniny Sokolicz-Merkel
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
inne