Sapieżyna, Teofila Strzeżysława

Krajczyna litewska, uczestniczka konfederacji barskiej, przeciwniczka Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz Katarzyny Wielkiej. Od wczesnych lat interesowała się wielką polityką. W 1757 r. mianowana przez Marię Teresą damą Krzyża Gwiaździstego, najwyższego kobiecego odznaczenia austriackiego w XVIII w., potwierdzającego pochodzenie arystokratyczne (aby otrzymać tytuł należało wylegitymować się ośmioma pokoleniami szlacheckim, zarówno ze strony matki jak i ojca oraz szesnastoma pokoleniami szlacheckimi ze strony męża). W 1761 r. wyszła za mąż za Józefa Sapiehę, u boku którego zaangażowała się kilka lat później w konfederację barską. Gdy konfederacja chyliła się ku upadkowi, za namową siostry, Anny Jabłonowskiej, wyjechała wraz z mężem do Francji, gdzie przebywała do końca lat 70., względnie do początku lat 80. XVIII w. W trakcie pobytu we Francji związała się z tamtejszą arystokracją oraz francuskim dworem królewskim, starając się rozszerzyć wpływy konfederackie na otoczenie Ludwika XVI. Po powrocie do kraju przeszła wraz z mężem w stan formalnej separacji, osiadając w Czołhaniu (lub Teofilpolu, jak sama go nazywała), gdzie mieszkała do samotnej śmierci w 1816 r.