publikacje

Wróć do listy

Dlaczego?!

Autorka rozpoczyna od wspomnienia transportu do obozu. Na Majdanek trafiła z Pawiaka wraz z grupą „małolatek”, jak nazywano polskie więźniarki Pawiaka w wieku od trzynastu do osiemnastu lat. Danuta Brzosko-Mędryk była jedną z ostatnich wyprowadzanych z więzienia osób, więc ulokowano ją w ostatnim, mieszanym wagonie. Podczas transportu dowodzenie przejął jeden z więźniów, a w drodze kobiety zajmowały się mężczyznami, użyczając im własnych szalików i okryć.

Jednymi z najbardziej problematycznych kwestii na początku pobytu w obozie były tworzenie kartotek i konieczność rozebrania się do naga w obecności mężczyzn, upokarzająca dla autorki. Brzosko-Mędryk trafiła do bloku Pawiaczek. Wspomina o regulaminie wewnętrznym, jaki powstał na bloku, i różnych funkcjach, które rozdzieliły między sobą więźniarki, a także o organizacji samopomocy blokowej. Autorka, wraz z grupą młodszych koleżanek, pracowała początkowo przy opróżnianiu latryn na polu piątym. Trafiła w końcu „na rewir”, czyli do obozowego szpitala. Wraz z koleżanką, więźniarką polityczną z Pawiaka, pracowały jako pielęgniarki. Brzosko-Mędryk opisuje przyjmowany przez nią do szpitala transport chorych kobiet z obozu Ravensbrück. Wspomina, że część kobiet z chorobami wenerycznymi została umieszczona w szóstym bloku. Na skutek warunków panujących w obozie autorka miała kłopoty zdrowotne – zarówno ona, jak i jej koleżanki przestały miesiączkować. Po porady w związku ze zdrowiem zwracały się do starszych, bardziej doświadczonych więźniarek.

Kilkakrotnie we wspomnieniu pojawia się informacja o puffie obozowym. Początkowo miał zostać zorganizowany na piątym polu. Akces do tego komanda więźniarki zgłaszały dobrowolnie. Po pewnym czasie pracujące tam kobiety z wydzielonego i odrutowanego baraku zwolniono. Nie zostały one dobrze przyjęte przez współwięźniarki. Inna wzmianka dotyczy tworzenia specjalnego komanda do sprzątania domku oficerskiego. Młode kobiety wybrane spośród innych (już niedobrowolnie), a wśród nich i autorka, obawiały się, że zostaną zmuszone do świadczenia usług seksualnych oficerom niemieckim. Autorka jednak takich doświadczeń nie miała, ale inne jej koleżanki poza sprzątaniem wykonywały pracę seksualną.

Brzosko-Mędryk opisuje ponadto przebieg akcji listopadowej, podczas której zabito ponad osiemnaście tysięcy Żydów. Wspomnienia kończy na informacji, iż zbliża się czas ewakuacji obozu i wraz z koleżankami zostają przesiedlone do Ravensbrück. Wspomnienia autorka zaczęła spisywać bezpośrednio po powrocie z obozu. Są one beletryzowane, m.in. za pomocą dialogów.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Warszawa
Opis fizyczny: 
268 k. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1966
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
VII/M-186
Tytuł kolekcji: 
Relacje więźniów KL Majdanek
Uwagi: 
Strona tytułowa zawiera fotografię autorki. Autorka opublikowała swoje wspomnienia obozowe (w dużej mierze bazując na tej pracy konkursowej) pod tytułem „Niebo bez ptaków” w 1968 r. Inne materiały wspomnieniowe autorki są dostępne online: 1. wywiad w ramach wystawy Lagertheater w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego (https://www.youtube.com/watch?v=U2-mBeA4EkM, cz. 1 i kolejne), 2. wywiad ze zbiorów Muzeum Niepodległości (https://www.youtube.com/watch?v=QZJh_hwTEp8, cz. 1 i kolejne). Zdjęcie: Wglądówka, 1-12. Po wiecu na Majdanku byli więźniowie tego obozu zostali w Prez. WRN udekorowani wysokimi odznaczeniami państwowymi. Krzyże Oficerskie Orderu Odrodzenia Polski otrzymali: Hanna Mierzejewska, Feliks Siejwa, Gertruda Wleklińska. Krzyżami Kawalerskimi Orderu Odrodzenia Polski zostali udekorowani: Danuta Brzosko-Mędryk, Zofia Filak, Katarzyna Frost,Maria Malicka, Dekoracji dokonał wicepremier Kazimierz Olszewski. Źródło: http://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/dlibra/doccontent?id=55468. Red. EK.
Załącznik: 
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Data dzienna: 
18 wrz 1966
Główne tematy: 
życie obozowe, praca przymusowa, przemoc, praca seksualna, puff
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1943 do 1944
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia