publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny Lerchenfeld (1945)

Anna Lerchenfeld wspomina, że w marcu 1943 r. jej mąż Artur został wywieziony do obozu pracy na terenie III Rzeszy. Obawiając się o życie córki Linki, wysłała ją do Jasłowca (niedaleko Buczacza), do swojej rodziny, która ukrywała się na „aryjskich papierach” (jako Konopińscy). Pomógł jej opłacony niemiecki kolejarz (otrzymał 10 tys.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Sali Kanner

Relacja powstała w 1945 roku, dotyczy okresu od 1942 do 1945 roku.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny Lerchenfeld (1946)

Anna Lerchenfeld opisała getto w Będzinie i akcję likwidacyjną: publiczne i masowe egzekucje, poszukiwania ukrywających się Żydów, topienie ich w rzece nieopodal Sławkowa, a także transporty wysyłane do obozów Auschwitz, Blechhammer (Blachownia Śląska) i Annaberg (Góra Świętej Anny). Obszernie relacjonuje zachowania członków Żydowskiej Służby Porządkowej. W zakończeniu znalazły się informacje o pracy, jaką wykonywała w jednym z szopów w getcie. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny Lerchenfeld na temat getta w Będzinie

Relacja Anny Lerchenfeld jest zapisem historii Żydów z getta będzińskiego – od jego założenia we wrześniu 1939 r. do likwidacji w sierpniu 1943. Autorka opisała znane jej osoby i codzienność getta – głód, biedę, choroby, strach, pracę, a także ostateczną akcję likwidacyjną, egzekucje i transporty do obozów.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Estery Rusinek

Estera Rusinek opisuje getto w Pilicy i jego likwidację w lutym 1943 r. Wtedy uciekła z grupą samoobrony żydowskiej, ukrywała się w lasach i u chłopów, m.in. znalazła schronienie u rodziny Janusów. Po denucjacji (styczeń 1943 r.) doszło do strzelaniny między Żydami i niemieckimi żołnierzami, gospodarstwo Janusów zostało podpalone, zginęła część chłopskiej rodziny i żydowskich zbiegów. Autorka obszernie przypomina o brutalności Niemców oraz śmierci Polaków, którzy pomagali Żydom. Potem Rusinek trafiła do obozu w Będzinie.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Tamary Cygler

Relacja z datą dzienną: 9 grudnia 1945 roku.

Tekst obejmuje wydarzenia z okresu od 1939 do 1945 roku.

Relację otwierają informacje dotyczące będzińskiego getta. Autorka pisała o różnicach w życiu przed wojną i w getcie – we wcześniejszym okresie pozostawała pod opieką guwernantki, która bez wiedzy rodziców prowadzała ją do kościoła.

publikacje

Wróć do listy

Wywiad ze samą sobą

Hela Honigman opisała likwidację getta w Będzinie. Została wywieziona do obozu w Gliwicach i pracowała w fabryce gumy. Znajomy więzień (Żyd pochodzący z Francji) pomógł jej w ucieczce tuż przed ewakuacją obozu na początku 1945 r. 

publikacje

Wróć do listy

Spotkanie klasowe

W swojej pracy Autorka skoncentrowała się na przedstawieniu swoich przedwojennych i wojennych doświadczeń związanych z nauką i życiem młodzieży w getcie.

Tekst rozpoczynają wspomnienia z okresu przedwojennego i nauki w żydowskim gimnazjum w Będzinie. Autorka wspomina także tajne nauczanie w getcie i problemy związanie z kontynuacją nauki. Opisuje działalność młodzieżowych organizacji syjonistycznych, którym sympatyzowała i z którymi współpracowała.

Strony