dzienniki

Wróć do listy

Grabowska, Maria [dziennik]

Dzienniki Marii Grabowskiej składają się z 24 zeszytów, prowadzonych między 1964 a 2000 r. W początkowym okresie wpisy są nieregularne i przypadkowe, czego winą jest ogrom pracy, z którym zmagała się autorka w tym czasie (pierwsze zeszyty obejmują kilka, czasami nawet kilkanaście lat). Dopiero od 1978 r. wpisy są uporządkowane i pojawiają się na bieżąco. Dzienniki prowadzone bądź to w zeszytach, bądź w kalendarzach na dany rok. Pismo jest najczęściej równe i staranne, pozbawione błędów. Wyjątkiem są ostatnie dzienniki, prowadzone po 80. roku życia, w których pojawiają się okazjonalne błędy ortograficzne.

Rozciągłość tematyczna dzienników Marii Grabowskiej jest duża, do najważniejszych zaliczyć należy zapiski z pracy naukowej (w początkowych zeszytach, bez podawania danych osobowych, opisuje przypadki, z jakimi styka się w swojej pracy zawodowej), życie codzienne, politykę oraz religijność i duchowość, które spinają pozostałe tematy. Ważna kwestią jest upadek religijny i moralny polskiego społeczeństwa, Grabowska rozważa działania, jakie należałoby podjąć w celu odwrócenia tego trendu. Od końca lat 70. jednym z podstawowych tematów zaprzątających głowę autorki jest polityka międzynarodowa, szczególnie rywalizacja polityczno-militarna pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim – w zasadzie aż do ostatniego dziennika, każdy nowy konflikt zbrojny, wybuchający gdzieś na świecie, wpędza diarystkę w panikę, iż może doprowadzić do wojny atomowej i zagłady ludzkości. Pomimo aktywnej działalności na polu społecznym i politycznym (Klub Inteligencji Katolickiej, Solidarność), w dziennikach Grabowskiej brak niemal całkowicie wzmianek o konkretnych osobach, działających w tych organizacjach (jeśli jakieś się pojawiają, to najczęściej jako samo imię), a zapiski skoncentrowane są głównie na samej autorce.

 

Autorka/autor: 
Sygnatura: 
1763–1783, 1788–1792
Chronologia: 
Od 1964 do 2000
Główne tematy: 
praca, życie codzienne, polityka, komunizm, zimna wojna, Solidarność, Klub Inteligencji Katolickiej, religijność, duchowość, diarystyka kobieca, diarystyka duchowa