Pierwsza kobieta odznaczona krzyżem Orderu Virtuti Militari, pierwsza kobieta w wojsku polskim, która dostała promocję do stopnia sierżanta; jedna z pierwszych kobiet na świecie, która otrzymała order za bohaterstwo w walce oraz pierwsza Polka, która otrzymała najwyższe odznaczenie bojowe. Urodziła się 24 maja 1782 r. w Berdyczowie w powiecie żytomirskim. Jej rodzicami byli Jan i Anna Pasławscy. Miała dwie siostry i jednego brata. Była najstarsza z rodzeństwa. W wieku lat trzynastu poznała Domusławskiego, za którego po niedługim czasie wyszła za mąż, pomimo licznych oporów rodziny, i z którym żyła w Żytomierzu do jego śmierci. Mieli czwórkę dzieci: dwóch synów i dwie córki. Joanna po śmierci męża poznała Macieja Żubra. Wyszła za niego za mąż w maju 1805 r. W 1807 r., gdy Maciej wyruszył, by dołączyć do formujących się sił wojskowych w czasie wojen napoleońskich, dołączyła do niego. Brała udział w kampanii galicyjskiej przeciw Austrii (wojna polsko-austriacka). Wraz z mężem przeniosła się do 17. Pułku Piechoty, którym dowodził płk Józef Hornowski. Z tą jednostką Żubrowie wyruszyło na kampanię rosyjską (inwazję na Rosję 1812). W tym samym roku 1812 Joanna otrzymała awans do stopnia sierżanta i wraz ze swoimi żołnierzami brała udział w wielu potyczkach, patrolach, zdobywała jeńców i żywność, kwaterowała żołnierzy. Uczestniczyła w walkach pod Żłobinem i Żurawicami, w bitwie pod Bychowem, pod Dobrem, Borysowem i Berezyną, podczas której została ciężko ranna i cudem uszła z życiem. Razem z wycofującymi się wojskami dotarła do Warszawy (Praga). Po częściowym rozbiciu swego pułku podążyła za mężem do Kalisza, a później wspólnie Żubrowie trafili do Częstochowy. Tam wspomagali obleganych przez Rosjan i walczyli. Po kapitulacji Częstochowy podążyli do Kalisza, później Lublina, tam Joanna zachorowała, więc nie dotarli do fortecy Zamość, która była ich celem. Ostatecznie ze względu na przedłużającą się chorobę Żubrowa pozostała. Po powrocie Macieja z resztą Korpusu Polskiego w 1814 r. udali się do Siedlec, gdzie miały się koncentrować siły dawnego 17. Pułku Piechoty, przydzieleni jednak zostali do 7. Pułku Piechoty Liniowej. Maciej dostał jednak nagły przydział do pułku 6., a Joanna miała pozostać w 7. W tym wypadku i w sytuacji pogarszającego się zdrowia Żubrowa zdecydowała się zrezygnować z czynnej służby wojskowej (chociaż nie z munduru) i towarzyszyć mężowi w 6. pułku. Po tym jak Maciej złożył dymisję, małżeństwo wyruszyło do Warszawy szukać środków do życia. Po bezskutecznych próbach udało się ostatecznie Maciejowi uzyskać poprzez protekcję posadę nadleśnego w Nadleśnictwo Wieluń. Zamieszkali w Popowicach. Sytuacja finansowa Żubrów poprawiła się po przyznaniu Joannie w 1818 r. należnego jej Orderu Virtuti Militari. Przyznano jej również pensję i wojskową emeryturę. Po śmierci męża Joanna zamieszkała w Wieluniu. Tam zmarła w czasie epidemii cholery w 1852 r. Postać Joanny Żubr została opisana w powieści Huragan przez Wacława Gąsiorowskiego.
