Moraczewski, Jędrzej

Działacz patriotyczny i społeczny, historyk i publicysta. Studiował na uniwersytetach w Lipsku, Heidelbergu i na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1829 roku uzyskał patent magistra obojga praw. Współpracował z Biblioteką Klasyków Polskich, wydawaną w Poznaniu przez Edwarda Raczyńskiego, dla której przetłumaczył i opracował Elegie i wiersze Albiusza Tybulla. W okresie powstania listopadowego przebywał w Niemczech, gdzie agitował za poparciem dla trwającej insurekcji. W ostatnich miesiącach powstania wziął czynny udział w walkach, ranny w bitwie pod Pińczowem (24 września 1831 r.) dostał się do rosyjskiej niewoli, z której udało mu się zbiec i przedostać za granicę. Uczestnik powstania wielopolskiego 1848 r. W pacy naukowej był przedstawicielem lelewelowskiej szkoły historycznej. Autor dziewięciotomowych Dziejów Rzeczypospolitej Polskiej oraz Wypadków poznańskich z roku 1848. Znawca epoki Jagiellońskiej, jego prace historyczne utrzymane były w duchu republikańskim, stawiał tezę o wczesnych tendencja elekcyjności tronu polskiego. Dzieła Moraczewskiego cechował krytycyzm wobec polskich monarchów (z wyjątkiem Zygmunta Starego) i papiestwa pozytywny stosunek do reformacji. W odróżnieniu od Lelewela był powściągliwy wobec pochwały szlacheckiego gminowładztwa.