Donimirska, Maria

Działaczka społeczno-polityczna. Członkini Związku Polaków w Prusach Wschodnich, Związku Polaków w Niemczech, Towarzystwa Ziemianek i Towarzystwa Kobiet pod wezwaniem św. Kingi. Pisarka i poetka. Jej wiersze publikowane były w „Gazecie Olsztyńskiej”. Jest autorką Hymnu Ziemi Malborskiej, legendy Kartka z dziejów Sztumu i pamiętnika, którego większa część została opracowana przez Andrzeja Lubińskiego i wydana drukiem w 2012 r. pod tytułem Bóg dał nam czas próby. Wspomnienia z lat 1918–1935. Donimirską pasjonował teatr. Przewodniczyła teatrowi amatorskiemu i wystawiała liczne sztuki na terenie Polski północnej. Jej ojciec Teofil był znanym lekarzem i działaczem polityczno-społecznym. Donimirska ukończyła liceum Danyszowej w Poznaniu. 27 kwietnia 1909 r. w Lubawie wyszła za mąż za Kazimierza Donimirskiego. Zamieszkali w majątku w Małych Ramzach. Małżeństwo jeszcze przed wybuchem I wojny światowej prężnie działało w ramach różnych akcji patriotycznych i narodowowyzwoleńczych, brało także czynny udział w organizacji plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu. Przekonywało miejscową ludność do głosowania za przyłączeniem tych terenów do Polski. Dom Donimirskich stał się miejscem spotkań z wieloma wybitnymi umysłami epoki. W 1935 r. odwiedził ich Melchior Wańkowicz (spotkanie to autor opisał później w swej książce Na tropach Smętka). Donimirscy mieli ośmioro dzieci, z czego siedmioro dożyło dorosłości. 3 maja 1939 r. Niemcy skonfiskowali majątek w Małych Ramzach, małżeństwo musiało wraz z dziećmi uciekać. Ukrywali się przed hitelorowcami, posługując się rodowym przydomkiem Brochwicz. Okupację spędzili w Kluczkowicach, Brzózie i Gawartowej Woli. W tej ostatniej miejscowości Donimirska zmarła 26 sierpnia 1942 r.