publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik

Zachowany dziennik Marii Dłuskiej z lat 1920–1921 nie był pierwszym tego rodzaju notatnikiem autorki – w pierwszej datowanej notatce z 28 marca 1920 roku wspomina, że nałóg spisywania myśli właśnie nad nią zwyciężył. Do pisania wraca więc w okresie studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim. Notowania nieregularne, od początku 1921 roku głównie własne wiersze, m.in. Hypnotyzer, W teatrze, Kobold.

publikacje

Wróć do listy

Dzienniczek (fragmenty)

Dziennik charakteryzuje się nieregularnością – pojawiają się nieliczne odniesienia do konkretnych elementów codzienności. Pod datowanymi notatkami kryją się właściwe dla wczesnej (przełomu XVIII i XIX w.) kobiecej diarystyki uwagi dotyczące charakteru człowieka, jego wad oraz refleksje na temat celowości życia.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Gustawie Daniłowskim

Wspomnienie powstało już po śmierci pisarza, ale autorka przywołuje spotkanie autorskie z Gustawem Daniłowskim w Morskim Oku przed laty, w roku 1909 (właściwie spotkanie z literatami, ale ostatecznie na miejsce nie dotarli i nie czytali swoich utworów Żeromski i Tetmajer). Szczegóły spotkania, wspomnienie literackie, z wyraźnie poprowadzoną fabułą i nawiązaniem do Joanny Podborskiej z „Ludzi bezdomnych” Żeromskiego, która marzyła o spotkaniu z poetą.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik 1909–1930

Główną treścią tego nieregularnego dziennika są miłosne relacje Chmielakówny i jej w istocie trudno znoszone staropanieństwo. Matka naciskała na zamążpójście, wyklinała ją w kłótniach, że jest samotna. Chmielakówny żywiła przekonanie, że ona jako kobieta może spełnić się tylko przez związek z mężczyzną i macierzyństwo, tylko w ten sposób doświadczy prawdziwego życia. O to się modliła, tego pragnęła najbardziej.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik

Dziennik osobisty Heleny Windakiewiczowej pochodzi z lat 1910–1943. Wpisy są nieregularne (1910–1916, 1922, 1926, 1933, 1943). Zgodnie ze wstępną notatką diarystki, dziennik ten miał być rejestrem spraw prywatnych autorki i jej męża, Stanisława Windakiewicza, profesora historii literatury na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na podstawie tej pierwszej uwagi można wnioskować, że do tej pory Windakiewiczowa nie prowadziła – w okresie małżeńskim – podobnego notowania. Nie wskazuje jednak na to dołączona do dziennika oddzielna kartka z datacją: 4 lipca 1901, pisana w Dobczycach.

publikacje

Wróć do listy

[List Leontyny Chybowskiej do Walerii Bohackiej]

List ten, w przeciwieństwie do poprzednich, zawiera osobiste uwagi dotyczące życia emocjonalnego autorki. Leontyna zwierza się w nim, że choć los uśmiechnął się do niej i dał możliwość życia z mężczyzną, którego kocha, nie może zaznać „osobistego szczęścia” ze względu na rodzinę, która bez niej popadnie w nędzę. Antoni, który otrzymał pracę w Kazachstanie, mimo że jest dla Leontyny ważny, to ma mniejsze znaczenie niż rodzina.

publikacje

Wróć do listy

Ruch oporu na polu kobiecym w obozie na Majdanku

Relacja dotyczy pobytu Eugenii Piwińskiej w obozie na Majdanku od stycznia do lipca 1943 r. W pierwszej części autorka wyjaśnia zasadność użycia terminu „ruch oporu”. Wspomina, że podczas wojny używano w tym kontekście słowa „walka”. W dalszej części rozdziału precyzuje, na czym jej zdaniem owa walka polegała. Od samego początku obóz – a w szczególności pole kobiece na Majdanku – nie był przygotowany na przyjęcie kobiet przywiezionych z Warszawy na początku 1943 r. Transport liczył 311 więźniarek z Pawiaka i „znacznie więcej z ulicznych łapanek”.

publikacje

Wróć do listy

E. Ožeškienės laiškai L. Žyckai. [Lenkų kalbos].

Pierwszy z listów Orzeszkowa tytułuje „Droga, kochana Pani”. Ma on datę dzienną 24 grudnia 1903 roku.

Cały list jest bardzo serdeczny, pisany starannie czarnym atramentem. Orzeszkowa pyta Życką, czy ta przyśle jej do przeczytania swoją pracę. Zaznacza jednak, że jeżeli Życka nie ma ochoty wysłać jej swojej pracy, to mogą przeczytać ją wspólnie w czasie świąt. Zapowiada też, że kiedy się spotkają Orzeszkowa opowie jej „o sobie wszystko”.

publikacje

Wróć do listy

E. Ožeškovos laiškai N. Ivanauskui. (Yra jos padėjėjų V. Chelminskio, V. Makovskio laiškai). [Lenkų kalbos]

Rekord stanowią listy.

  1. Pierwszy datowany jest na 23 stycznia 1882 roku. List Orzeszkowa rozpoczyna od przeprosin za długie milczenie. Wyjaśnia ona iż była bardzo zajęta. Wspomina ona, że planuje służbową podróż do Wilna w niedługim czasie (pojawia się informacja o tygodniu) wraz ze swoimi wspólnikami.

    Z listu można też wywnioskować, że Iwanowski prosi Orzeszkową o wydanie jego twórczości – w liście Orzeszkowa prosi o cierpliwość.

publikacje

Wróć do listy

Michalinos Konopnickos laiškai L.Žyckai. Yra Marijos Konopnickos laiško M.K. nuorašas. [Lenkų kalbos]

Na rekord składają się trzy listy.

  1. List Michaliny Konopnickiej do Ludwiki Życkiej. Konopnicka rozpoczyna od słów: „Kochana Pani Ludwiko”. List dotyczy prośby babci autorki o przekazanie „miłych słów”. W treści listu pojawia się nazwisko Marii Konopnickiej lecz w niejasnym kontekście.

    Z wiadomości można również wywnioskować, że Życka przebywa w tym czasie w Nicei.

    Gdy Michalina Konopnicka zaczyna pisać o sobie, ujawnia ona informację, że jest smutna „jak wszystkie sieroty świata”.

Strony