publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.07.1996–30.06.1997

Autorka, która z każdym rokiem coraz dotkliwiej odczuwa swój wiek, bardzo szeroko rozpisuje się przede wszystkim na temat stanu swego zdrowia. Jest to zarazem pretekst do rozważań nad polską służbą zdrowia oraz mentalnością pacjentów polskich szpitali, w większości, zdaniem Marii, zobojętniałych i apatycznych. Za zaistniałą sytuację nie obwinia jednak lekarzy czy pielęgniarek, którzy w jej opinii wykonują pracę najlepiej, jak to w zastanych warunkach możliwe, ale system, który skąpi pieniędzy na chorych.

W 1994 r. Maria Grabowska, pod wpływem ogłoszeń telewizyjnych Ośrodka KARTA, postanowiła złożyć tam swoje dzienniki z lat 1978–1985. Dzienniki, niespodziewanie dla autorki, zostały wyróżnione, wokół czego lokalna telewizja zrobiła „wiele szumu”. Starsza już Maria nie cieszy się z zainteresowania, z jakim po latach spotkała się jej twórczość: „Rodzina się tą moją t.zw. »promocją« ekscytuje, a ja? To jakiś hałas przechodzący koło mnie. Naprawdę jest mi to doskonale obojętne. Śmieci! Zakłócanie spokoju” (k. 14r–14v). Przyznaje jednak, że w młodszym wieku byłoby to dla niej wielkim uznaniem i przyjęłaby je z dumą.

Duża część dzienników poświęcona jest przemyśleniom autorki nad aktualnie czytanymi lekturami. Zdecydowanie dominuje tutaj literatura religijna, szczególnie mistyczna. Sama Grabowska dostrzega to przejście od literatury pięknej do teologicznej, które zaszło u niej pod koniec życia, nie napawa jej jednak optymizmem: „Naczytawszy się tych ksiąg przeznaczonych przede wszystkim dla zakonników, z początku zachwycona, w końcu popadłam w prostrację. Że to nie dla mnie, że to szczyty dla mnie nieosiągalne [...]” (k. 32v). Lektura tekstów religijnych, zwłaszcza pism filozoficznych Jana Pawła II i innych autorów posoborowych, umacnia jej przekonanie, że żyje w „dniach ostatnich”: „Trzęsienia ziemi i powodzie, jak w tej Ewangelii, okrutne wojny, życie ludzkie warte tyle, co pył, straszliwe okrucieństwa, powszechna deprawacja i demoralizacja” (k. 46r). Pomimo deklaracji, że ze względu na brak sił nie będzie sporządzała szerszych zapisków na temat wizyty Jana Pawła II w Polsce w 1997 r., jej notatki z tej pielgrzymki zajmują blisko piątą część zeszytu. Autorka przytacza obszerne fragmenty homilii głoszonych przez Ojca Świętego, a także przemyślenia na temat stanu jego zdrowia.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Poznań
Opis fizyczny: 
100 k. ; 21 cm.
Postać: 
zeszyt
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
Od 1996 do 1997
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
1789
Uwagi: 
Oprawa twarda, zeszytowa. Dziennik prowadzony naprzemiennie niebieskim i czarnym długopisem, pismo staranne, ale ze względu na wiek autorki mocno rozchwiane i miejscami mało czytelne. Minimalna liczba poprawek i skreśleń. Do k. 77r doklejony wycinek prasowy z „Życia” z 5 czerwca 1996 r. poświęcony kazaniu Jana Pawła II na temat aborcji; do k. 89r doklejony żółty pasek z odręcznie wypisaną definicją „dna”; do k. 90r doklejony wycinek z „Gazety Wielkopolskiej” z 21 stycznia 1997 r. „Babcią być”; do k. 91r doklejony wycinek z „Forum Życia” z 15/16 lutego 1997 r. „W rosyjskiej sieci”; do k. 93r doklejony wycinek z „Forum Życia” z 5/6 kwietnia 1997 r. „Jak żyć ze śmiercią?”; do k. 94r doklejona kserokopia strony z „Gazety Wyborczej” z 26/27 kwietnia 1997 r. poświęconej analizie upadku PRL; do k. 95r doklejony list z życzeniami dla Marii Grabowskiej z Centrum Opieki Paliatywnej w Poznaniu.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Osoba, której dotyczy treść: 
Główne tematy: 
zdrowie, śmierć, pamiętnikarstwo, literatura religijna, przemyślenia o świecie, brutalizacja życia, Jan Paweł II, pielgrzymka, diarystyka kobieca o charakterze religijnym, komentarz Jana Pawła II do kwestii aborcji
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1996 do 1997
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
dziennik/diariusz/zapiski osobiste