publikacje

Wróć do listy

Materiały i notatki Zofii Reutt-Witkowskiej

Zapiski są zbiorem tekstów rękopiśmiennych i maszynopisowych, dotyczących przede wszystkim kompletowanych przez Zofię Reutt-Witkowską informacji historycznych, prawdopodobnie do jej własnej twórczości. Pierwszy zeszyt to Lektura. Jesienin, Synowie Ziemi, 1933, w którym otwierające zdanie brzmi: „Brat mój, Ukochany w Słońcu, Sergiusz Jesienin” (s. 2), a kolejne notatki zapisano w większości cyrylicą.

publikacje

Wróć do listy

Z dziejów twórczości. Od Bazylissy Teofanu do Królowej Pojutrza

Rękopis stanowi ekstrakt z pisanych w latach 1910–1919 dzienników pod wspólnym tytułem Kartki z raptularza, z komentarzami autorki z 1925 r., prawdopodobnie w czasie, kiedy je przepisywała. Treść została podzielona na sześć rozdziałów zatytułowanych kolejno: Podświadomość, Kanossa, Dzień Święta, Forces ne fastes, Królowa Pojutrza, Avanti!. Na ostatnich kartach autorka odsyła również do innego rękopisu autobiograficznego, Curriculum Vitae Internae.

publikacje

Wróć do listy

Literatura, 1920, styczeń–maj

Rękopis jest połączeniem stworzonych przez pisarkę poematów wierszowanych z zapiskami osobistymi. Na początku znajduje się zbiór utworów o różnorodnej tematyce: wędrówki, samotności, religii chrześcijańskiej, ale również poemat kierowany do Rosji, pogrążonej w „białej żałobie” (s. 8–10):„Rosjo, tęsknoty Ojczyzno! mocarzy Ty wielka chorobo! słyszę, jak wiugi Twe jęczą hen, precz – opętaną żałobą, okrutnie białą żałobą, tak dziwnie, szydersko białą: bo także białym jest Pańskie i gwiezdnym Hostyjne Ciało, jak wielki śniegu płat…”.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 5

Tom piąty dziennika Zofii Reutt-Witkowskiej jest ostatnim z serii Kartki z raptularza. Notatki pochodzą z trzech okresów: od 22 marca do 1 sierpnia 1914 r., od 14 listopada 1916 r. do 15 maja 1917 r. i od lipca do listopada 1919 r. Pomiędzy poszczególnymi częściami zapisków wyrwano niektóre strony. W początkowych notatkach diarystka referuje wydarzenia sprzed wybuchu wojny. Jak w poprzednich tomach wspominała autorka, ten zeszyt zaginął, ale odnalazł się w 1916 r., z tego względu jest uzupełniany w późniejszym czasie i oznaczony cyfrą V: „Odzyskuję ten zeszyt po dwu latach prawie.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 4

Tom czwarty dziennika Zofii Reutt-Witkowskiej obejmuje okres od 28 grudnia 1915 do 5 listopada 1916 r. i stanowi bezpośrednią kontynuację poprzedniego zeszytu. Autorka opatrzyła tekst notatkami z lat późniejszych, zazwyczaj zapisane one zostały niebieską kredką. Niektóre fragmenty są podkreślone kredką lub przekreślone piórem (autocenzura). 

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 3

Trzeci tom Kartek z raptularza jest bezpośrednią kontynuacją tomu drugiego i obejmuje okres od 5 listopada 1914 r. do 27 grudnia 1915 r., z komentarzami autorki z lat późniejszych. Tekst został przepisany ze sporządzonych wcześniej notatek, skondensowany i uzupełniony komentarzami. Niektóre zapiski Reutt-Witkowska przekreśliła, wprowadzając autocenzurę.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 2

Zeszyt obejmuje chronologicznie okres od lutego 1913 r. do listopada 1914 r. z dopiskami autorki z lat 1915–1916. Tekst został przepisany ze sporządzonych wcześniej notatek, skondensowany i uzupełniony komentarzami. Niektóre zapiski Reutt-Witkowska przekreśliła, wprowadzając autocenzurę, szczególnie w przypadku nazwisk i opinii o niektórych postaciach.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 1

Tom I Kartek z raptularza zawiera notatki autobiograficzne z lat 1910–1913 z dopiskami autorki z 1915 r. Tekst został przepisany z wcześniejszych relacji, skondensowany i opatrzony perspektywą autorki z kolejnych lat jej życia („Notuję to wszystko dla dowodu, jak daleko można prowadzić analizę własnych zjawisk, nawet zgoła patologicznych”, s. 122–123). Ta perspektywa uruchomiła autocenzurę w trakcie przepisywania wcześniejszych notatek, stąd pewne części, zwłaszcza imiona i nazwiska oraz opinie o osobach, zostały przekreślone i są nieczytelne.

publikacje

Wróć do listy

List Ireny Grosz do Franciszki Themerson, 1962

Pięćdziesięciopięcioletnia Irena Grosz nie traci zapału w swoich działaniach na rzecz organizacji spraw wystawienniczych i wydawniczych Themersonów w Polsce: „[...] zaczynam od sprawozdania: «figura» w ZAIKSie nazywa się Wołosiuk, nie Wojtasiuk, stąd wynikła komplikacja, ale już załatwione. Tyle, że te 2150 trzeba wpłacić przez redakcję”. Zaangażowanie autorki polega więc nie tyle na formie pośrednictwa, ile na przejęciu pełnej zaangażowania odpowiedzialności, również finansowej, za krajową karierę artystów.

publikacje

Wróć do listy

List Ireny Grosz do Franciszki Themerson, 15.12.1961

Czwarty z zachowanych dokumentów to pocztówka, prawdopodobnie wysłana jednak w kopercie, ponieważ nie ma na niej stempli pocztowych. Irena Grosz przesyła Franciszce Themerson przyjacielskie pozdrowienia, pytając również o to, czy dotarły do nich książki: Spiżowa brama i Urząd Tadeusza Brezy. Jak można wnioskować z całości korespondencji, dziennikarka często i chętnie posyłała Themersonom polskie nowości wydawnicze. Wybór tytułów bywa jednak zaskakujący.

Strony