publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 05.08.-08.10.1914

Dziennik pisany od 05.08. do 08.10.1914 roku w Wolicy na Wołyniu i w Kijowie. Nie posiada numeru nadanego przez autorkę. 
Ten tom dziennika Adeli Kieniewicz zdominowany jest przez wydarzenia historyczne, czyli I wojnę światową.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1889-1904

Dziennik prowadzony od 1889 do 1904 roku z jednym uzupełnieniem w roku 1907. Na pierwszej karcie widnieje wpis „1889 rok. Mój pierwszy karnawał”, jednak po tytule tym nie następują wpisy, które by go rozwijały. Pojawiają się notatki, nie zawsze datowane, wskazujące na późniejszą porę roku. Pierwszy datowany wpis pochodzi z 21 VIII. 

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.08.–17.11.1891 (tom 8)

Dziennik pisany od 1.07 do 17.11.1891 roku w majątku rodziny Jodko-Narkiewiczów, Wolicy, oznaczony przez autorkę jako 8. tom jej dziennika.

publikacje

Wróć do listy

Z Kresów w nieznane

Spisana przez Aleksandrę Korus historia członków rodziny Pacholczyków, którą rozpoczyna w 1924 r. przeprowadzka na Kresy Wschodnie pochodzącego z Wielkopolski Stanisława – pradziadka autorki. Stanisław Pacholczyk – funkcjonariusz policji – został w tym rejonie przydzielony do pracy i tak rodzina autorki zamieszkała w Równem na Wołyniu (dzisiejsza Ukraina). Wygnała ją stamtąd wojenna zawierucha: część rodziny została zesłana na Syberię i po powrocie trafiła na tzw. Ziemie Odzyskane, część rozproszyła się po świecie, nie wiedząc o swoim istnieniu przez następne kilkadziesiąt lat, np.

publikacje

Wróć do listy

Działalność Anny Szarzyńskiej-Rewskiej w ZWZ i AK w l. 1941–1944

Większość wspomnień i relacji dotyczących pracy konspiracyjnej Anny Szarzyńskiej-Rewskiej do wybuchu powstania  to szkice i notatki, których niewielka część została opracowana przez autorkę, a część przez jej siostrę Krystynę Szarzyńską (podpisującą teksty przez siebie zredagowane). Brak dokładnej informacji, kiedy powstały notatki, a kiedy – maszynopis (z pewnością później).

publikacje

Wróć do listy

Repatrianci – relacja Władysławy Gilewskiej

Władysława Gilewska jako młoda dziewczyna została w 1945 r. przesiedlona z Wołynia, z terenów dzisiejszej Ukrainy. Autorka podkreśla w swoich wspomnieniach ogromne poczucie zagrożenia (grasujące bandy mordujące ludność polską), które sprawiło, że nie żałowała wyjazdu. W krótkiej, rzeczowej relacji Gilewska przybliża m.in.: warunki, w jakich osadnicy przybywali na tzw. Ziemie Odzyskane, sytuację po dotarciu na miejsce (poszukiwanie miejsca do osiedlenia, niebezpieczeństwa) i życie w nowym domu – dzielone przez jakiś czas z jego niemieckimi mieszkańcami.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 08.08–26.10.1909 (tom 65)

Dziennik prowadzony od 08.08.1909 do 26.10.1909, opatrzony przez autorkę numerem 65.

Ponieważ w kolekcji brak poprzedzającego ten dziennika, nie wiemy, jak przebiegał pierwszy okres po majowej operacji łyżeczkowania macicy. W sierpniu autorka przebywa natomiast w majątku swojej rodziny w Wolicy. Jej zapiski w tym tomie dziennika poświęcone są niemal wyłącznie tematyce religijnej. Być może przyczyniło się do tego niedawne trudne doświadczenie, być może – lektura "Ćwiczeń duchownych" Ignacego Loyoli.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z dzieciństwa na Wołyniu Franciszki Pawluk

Franciszka Pawluk wspomina swoje dzieciństwo na Wołyniu. Mieszkała we wsi Wola Ostrowiecka (obecnie nieistniejąca), pow. lubomelski (obecnie Ukraina). W dniu 30 sierpnia 1943 r. Ukraińcy otoczyli ich wieś i kazali wszystkim stawić się na zebraniu w szkole. Ojciec autorki zdecydował, że pójdzie sam, a reszcie rodziny nakazał się schować. Ze swych kryjówek słyszeli napastników, jak rabowali z domu cenniejsze rzeczy. Brat zauważył, że palą dom sąsiadów. Wtedy postanowili uciec w zarośla, gdzie przeczekali do wieczora.

publikacje

Wróć do listy

List Anny Nartowskiej do redakcji „Młodego Rolnika”

List został przesłany do redakcji „Młodego Rolnika” w odpowiedzi na konkurs Wschodnie losy Polaków ogłoszony przez Archiwum Wschodnie. Autorka w 1945 r. została wysiedlona wraz z dziećmi z Łucka. Jej mąż brał udział w działaniach zbrojnych, w czasie których dostał się do niewoli niemieckiej. Powrócił do rodziny w 1947 r. Nartowska opowiada też o losach Polaków z tzw. Kresów, wysiedlonych lub wywiezionych w głąb Rosji. Wspomina wywózki profesorów, dyrektorów, osadników z 1918 r. Pozostałym skonfiskowano ich ziemię i założono w gospodarstwach kołchozy.

publikacje

Wróć do listy

Relacja p. Ludwiki Orlik o zamordowanej rodzinie na Wołyniu w 1942 r.

Autorka opisuje zbrodnię dokonaną na jej rodzinie przez członków Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w dniu 7 listopada 1942 r. Rodzina piszącej mieszkała w miejscowości Wołkowyje, pow. Dubno, zamieszkałej przez Ukraińców, Czechów i kilka rodzin polskich. Znajdowały się tam cerkiew, kościół, dwie szkoły podstawowe z językami czeskim i ukraińskim, oraz browar i mały szpital. Wieczorem do mieszkania Sierżyckich zapukała sąsiadka, Zofia Koszałkowska, z pochodzenia Polka. Często znajdowała u nich schronienie, ukrywając się przed mężem Ukraińcem (członkiem UPA), który ją maltretował.

Strony