publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1961–1967

Pierwsze karty dziennika poświęcone są niemal wyłącznie trudnej sytuacji w domu – brutalnym kontaktom z synem, brakowi wsparcia ze strony męża (który wyjechał do Moskwy), przepracowaniu, a także samotności w odczuwanym cierpieniu: „»Bicie po twarzy« to mógłby być tytuł mojego życia. Dziś dostałam od Jacka tak, że choć minęła godzina, jeszcze to czuję. Boli, ach jak boli. Jestem już tylko zwierzęciem” (k. 8r).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1954–1959

Pierwsze 30 kart zajmują notatki poświęcone „wiadomościom ogólnym historycznym”, wśród których znajdują się m.in. informacje o Gabrieli Zapolskiej, streszczenia niektórych sztuk teatralnych, a także informacje na temat obsady niektórych powojennych przedstawień. Właściwa część pamiętnika zaczyna się od wpisów z grudnia 1954 r., poprzedzonych pięcioma krótkimi wzmiankami na temat ucieczki Józefa Światło oraz jej skutków dla Polski.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik życia Joanny Żubr, dymissyowaney w randze Podporucznika Woysk Polskich i ozdobioney krzyżem „pro virtute militari” z r. 1828

Pamiętnik życia Joanny Żubr… jest opisem wydarzeń z życia autorki, która postanowiła walczyć w wojsku o wolność ramię w ramię ze swoim mężem. Pamiętnik został własnoręcznie spisany przez Żubrową w 1828 r. i obejmuje wydarzenia od 1782 (narodzin Joanny) do 1828, czyli momentu spisania.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 7.01.1968–7.08.1972

W odróżnieniu od pierwszego dziennika, który skupiony był przede wszystkim na jak najdokładniejszym opisaniu losów trzech pacjentów, drugi zeszyt dokumentuje codzienne życie i pracę autorki w nieco szerszy, a zarazem mniej szczegółowy sposób.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys Joanny Weigelt

Rękopis Joanny Weigelt opisuje lata 1901–1974 i wspomnienia autorki z jej aktywności poznańskiej nauczycielki, harcerki i społeczniczki. Nieznane są przyczyny sporządzenia przez autorkę życiorysu – prawdopodobnie mogło mieć to związek z uzyskaną przez nią w 1974 r. Złotą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Heleny Szpilman

Helena Szpilman opisuje prześladowania ludności żydowskiej po zajęciu Częstochowy przez Niemców. 4 września 1939 r. zgromadzono mężczyzn, kobiety i dzieci na placu Magnackim. Kobiety i dzieci zwolniono, część mężczyzn zamknięto w koszarach. Wprowadzono nakaz noszenia opasek przez Żydów, nałożono kontrybucje, skierowano Żydów do prac przymusowych, powołano Judenrat i żydowską Inspekcję Ruchu Ulicznego (IRU): „zadaniem IRU było dopilnowanie by Żydzi przestrzegali przepisów o ruchu ulicznym, by nie gromadzili się, itp.”. W 1941 r. powstało getto.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Reny Sztul

Relacja bez daty, prawdopodobnie powstała w 1945 lub 1946 roku, dotyczy wydarzeń z okresu od 1939 do 1945 roku.

Tekst otwiera data 15 sierpnia 1940 roku, wtedy Autorka z rodziną wyjechała z Krakowa do Częstochowy. Przez dwa miesiące mieszkali w mieście, później utworzono getto i wszyscy musieli przeprowadzić się w jego granice. Kobieta opisała pobieżnie zasady panujące w dzielnicy żydowskiej, dodała też jak wyglądał pierwszy okres jego istnienia z powstającymi kawiarniami, kwitnącym handlem i częstymi wizytami ludzi spoza dzielnicy.

publikacje

Wróć do listy

Apolonia Borowik do Żanny Kormanowej, 1.09.1953

Autorka listu wspominała w nim ich spotkanie sprzed miesiąca. Zapewniała, że myślami zawsze była z Kormanową, pytała ją o zdrowie. Chciała się z nią zobaczyć, gdy przyjedzie do Warszawy. W tym czasie jej rodzina przeżywała żałobę z powodu śmierci jej wnuczka Romualda, który w czasie wakacji utopił się w jeziorze na Mazurach. Był poszukiwany przez osiem dni, zanim jego ciało co stało odnalezione. Został pochowany na cmentarzu w Częstochowie. Zygmunt jeszcze o tym nie wiedział.

publikacje

Wróć do listy

Wejście Strzelców w Proszowskie w dniu 6 sierpnia 1914 r.

Helena Rzadkowska opisała wejście Strzelców do Szreniawy w dniu 6 sierpnia 1914 r. Zobaczenie Wojska Polskiego było dla niej ogromnym wzruszeniem, napisała, że dzień ten będzie miała w pamięci do końca życia. Dla kobiet stało się to impulsem do aktywnego wsparcia czynu orężnego, w wyniku czego powstało Proszowsko-Szreniawskie Koło Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego. Autorka pisała o wieściach, jakie do niej docierały: mobilizacja, wkroczenie Prusaków do Częstochowy, oczekiwanie wypowiedzenia wojny przez Austrię, a przede wszystkim spodziewane wejście Strzelców do Królestwa.

publikacje

Wróć do listy

Częstochowa

Autorka opisuje historię klasztoru na Jasnej Górze, podkreślając znaczenie cudownego obrazu dla narodu polskiego. Znajdujący się w Kaplicy Matki Boskiej obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, cel pielgrzymek milionów wierzących, został sprowadzony do Częstochowy przez księcia Władysława Opolskiego w 1382 r. i umieszczony w drewnianym kościółku na Jasnej Górze. Następnie na jego miejscu zbudowano murowaną świątynię, która z czasem została rozbudowana. Dobudowano klasztor i mury obronne oraz wieżę, która doszczętnie spłonęła w 1690 r.

Strony