Sierpień 1980 – czas nadziei
Relacja wspomnieniowa Czesławy Rejewskiej z sierpnia 1980 r. w Gdyni powstała w odpowiedzi na konkurs Gdańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Autorka określiła ją jako „zobrazowanie osobistych przeżyć dni sierpniowych na Wybrzeżu”. Wspomnienie poprzedziła deklaracją: „Nadszedł czas oczekiwania, czas nadziei – Polski odważnej, pracowitej i roztropnej” (s. 1).
Jako emerytowana pracownica Stoczni Remontowej „Nauta” w Gdyni Rejewska chodziła pod jej bramę wraz z koleżanką oraz siostrą (mieszkanką Poznania). Jej relacja dotyczy tamtejszych wydarzeń, koncentruje się na opisie zbiorowych emocji i nastrojów. Dużo miejsca zajmuje opis religijnego dekorum stoczni: krzyży, kwiatów, wizerunków Matki Boskiej i Jana Pawła II. Rejewska opisywała zmieniające się nastroje strajkujących i zgromadzonych pod bramą stoczni: nadzieję, zmęczenie i zniecierpliwienie przedłużającymi się negocjacjami z komisją rządową, poczucie solidarności i jedności narodowej. Opowiadając się po stronie strajkujących stoczniowców, dzieliła społeczeństwo na „Naród” i rząd, akcentowała ten podział. Wydarzenia w Gdyni opisywała z pozycji naocznego świadka. Zawarte w tekście informacje na temat rozmów komitetów strajkowych z rządem oraz wydarzeń w innych polskich miastach czerpała natomiast z oficjalnych mediów. Wspomnienie Rejewskiej kończy się na podpisaniu porozumień gdańskich 31 sierpnia 1980 r. Całość zamyka akapit poświęcony kwestii odbudowy pomnika poległych w grudniu 1970 r.