publikacje

Wróć do listy

Wiersz dla Amelii Noskowskiej

Wiersz Karoliny Towiańskiej dedykowany towiance Amelii Noskowskiej zachował się w kopii Eustachego Januszkiewicza. Oryginalny tekst powstał 4 października 1846 roku w Einsiedeln. Każda z czterech strof ma inny schemat rymów (zawsze męskich i niedokładnych), w żadnej nie obejmują one wszystkich wersów. Wypowiedź – formułowana konsekwentnie w drugiej osobie liczby pojedynczej – otwiera apostrofa do adresatki: „Ujmij Niewiasto Ducha twego w karb /I do kresy przeznaczenia twego bież” (wszystkie cytaty z k. 1 / 320v notatnika). Stylistycznie tekst nie odbiega od pozostałych wierszy żony mistyka. Jest utrzymany w podniosłym tonie charakterystycznym dla tyrtejskiej konwencji, nasycony aluzjami religijnymi i towianistyczną nowomową. Wielokrotnie powraca motyw „owocu”, czyli efektu duchowych prac. Ziarno, które „wrzucił” w duszę adresatki Sługa – najpewniej Towiański – przyniesie owoc, jeśli spełni ona określone warunki. Ma „budzić do owocu przykładem”, a następnie „zwrócić” go do źródła (czyli, znów, do mistyka). „Nie mową a czynem stwierdź, co żądać masz” – nawołuje podmiot liryczny – „Ofiarą tą dług Mistrzowi płać”. Dług i ofiara względem Towiańskiego miały, jak można się domyślać, charakter ściśle metafizyczny: Amelia i Józef Noskowscy wychowali (na własny koszt) piątkę dzieci mistyka i regularnie wspierali go na emigracji.

Autor/Autorka: 
Inny tytuł: 
Wiersz siostry Karoliny do Siostry Amelii Nos.
Organizacja/Partia: 
Miejsce powstania: 
Einsiedeln
Opis fizyczny: 
13,5 cm; 1 k. [w trzytomowym notatniku 434 k.]
Postać: 
oprawa zeszytowa
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1846
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
1242
Tytuł kolekcji: 
Eustachy Januszkiewicz: „Sprawa Miłosierdzia Bożego w rozpoczętej Epoce Ducha, objawiona i wyjaśniona przez Posłannika Pańskiego, Andrzeja Towiańskiego”
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. Tekst w kopii; autograf nieznany.
Słowo kluczowe 1: 
Data dzienna: 
4 paź 1846
Osoba, której dotyczy treść: 
Główne tematy: 
towianizm, Andrzej Towiański
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
teksty literackie