Polityk, dyplomata, pisarz. W młodości odbywał liczne podróże: do Niemiec, Francji, Anglii i Szkocji. W 1788 r. pełnił funkcję marszałka sejmiku w Kamieńcu Podolskim. Jako podpułkownik brał udział wojnie polsko-rosyjskiej w 1972 r. i został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Po wojnie ponownie odbywał zagraniczne podróże: odwiedził Wiedeń, Londyn i Brukselę. W 1795 r. wyjechał do Petersburga, gdyż dobra rodowe Czartoryskich były zagrożone konfiskatą – Adam Jerzy miał wstawić się w tej sprawie u Katarzyny II. Został jej dworzaninem, a następnie adiutantem jej syna, Aleksandra. W latach 1799–1801 pełnił funkcję posła rosyjskiego w Królestwie Sardynii. Odkąd Aleksander został koronowany na cara, Czartoryski jeszcze silniej zaczął angażować się w politykę rosyjską. Działał w tzw. tajnym komitecie reformy państwa. Od 1802 r. pracował jako zastępca ministra spraw zagranicznych, a od 1803 r. – jako kurator wileńskiego okręgu naukowego, w latach 1804–1806 był ministrem spraw zagranicznych Rosji, a od 1805 r. członkiem Senatu i Rady Państwa. Podczas wojen napoleńskich stał po stronie Rosji. W 1814 r. został przewodniczącym Komitetu Reformy Agrarnej w Księstwie Warszawskim. Towarzył Aleksandrowi I jako doradca podczas kongresu wiedeńskiego. Przyczynił się w ten sposób do utworzenia Królestwa Polskiego, dla którego zredagował projekt konstytucji, a także do powstania Wolnego Miasta Krakowa i Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W Królestwie Polskim otrzymał tytuł senatora-wojewody i został członkiem Rady Administracyjnej. Nadal pełnił funkcję kuratora wileńskiego okręgu naukowego – brał udział w reformie uniwersytetu w Wilnie, tworzył sieć szkół, w których nauczano w języku polskim. W 1817 r. wziął ślub z Anną z Sapiehów. W latach 1819–1820 działał jako członek masońskiej świątyni Izis i Kazimierza Wielkiego. Podczas masowych aresztowań członków Zgromadzenia Filaretów w 1823 r. wstawiał się za nimi u cara, jednak ponieważ jego misja zakończyła się niepowodzeniem, złożył dymisję. W powstaniu listopadowym pełnił funkcję prezesa Rządu Tymczasowego (od 30 stycznia 1831 r. – Rządu Narodowego). Po upadku powstania emigrował do Londynu, a następnie do Paryża. Jego rezydencja, Hotel Lambert, stała się centrum monarchistycznej części emigracji polskiej. Czartoryski podejmował zarówno działania o charakterze społecznym, wspierające polskich emigrantów (był mecenasem literatury i nauki, udzielał się w stowarzyszeniach charytatywnych), jak i o charakterze dyplomatycznym – dążył do zjednania polityków francuskich i brytyjskich dla „sprawy polskiej”, a jego agenci polityczni działali na Półwyspie Bałkańskim, w Trucji i Rzymie. Podczas Wiosny Ludów popierał rewolucję węgierską i włoską, licząc na to, że doprowadzą one do rozpadu Austrii. Podczas wojny krymskiej organizował polskie oddziały w armii tureckiej. Do końca życia pozostał aktywny politycznie. Był współzałożycielem Towarzystwa Historyczno-Literackiego, Towarzystwa Pomocy Naukowej i Biblioteki Polskiej w Paryżu. Pisał wiersze, poematy i rozprawy poświęcone polskim literatom, w języku francuskim tworzył pamiętnik oraz pisma polityczne, tłumaczył literaturę antyczną.
