publikacje

Wróć do listy

Relacja Musi Wechler

Relacja bez daty, dotyczy wydarzeń z okresu od 1941 do 1945 roku.

Tekst otwierają informacje o śmierci matki Autorki w 1941 roku, w getcie w miejscowości Szawle. Autorka, mieszkając w getcie, uczęszczała do szkoły wykładającej w języku jidysz. Pod koniec pobytu w Szawle została wysyłana do pracy przymusowej, zbyt ciężkiej jak na jej wiek – sortowała kartofle w piwnicy lub pracowała w ogrodzie.

Autorka opisała zabawy dzieci w getcie – między innymi udawanie żołnierzy przeprowadzających w bramie wiodącej do dzielnicy  żydowskiej rewizje.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Rywki Jofe

Autorka poświęciła dokument dość lakonicznemu opisaniu swoich wojennych losów. Nie zawarła informacji dotyczących rodziny. Rozpoczęła od doniesień o założeniu i organizacji getta w Szawlach. Pobieżnie zrelacjonowała przeprowadzane w nim akcje wymierzone w ludność żydowską. Opisała też ostateczną akcję likwidacyjną. W jej wyniku została deportowana do obozu pracy Stutthof. Tam, po przejściu selekcji, została skierowana do pracy.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Pai Pawłowskiej

Relacja sporządzona w roku 1945, obejmuje wydarzenia z okresu 1944-1945.

Autorka poświęciła pierwszą część relacji warunkom mieszkaniowym, higienicznym i aprowizacji obozu pracy Stutthof na przełomie 1944 i 1945 roku.

Stosunkowo dużo miejsca przeznaczono na zrelacjonowanie przygotowań do ewakuacji obozu, w tym spaleniu części baraków. W zniszczonych w ten sposób pomieszczeniach znajdowały się więźniarki chore, starsze i niezdolne do dalszej pracy czy ewakuacji.

Relację kończą informacje o przebiegu samej ewakuacji.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Berty Rachmil

Berta Rachmil została wywieziona z getta w Szawlach do obozu pracy Stutthof (Sztutowo) latem 1944 r. Opisała akcję likwidacyjną osób niezdolnych do pracy – starszych i chorych więźniów. W grupie liczącej tysiąc więźniarek trafiła następnie do podobozu Stutthof w Melken (Małki, k. Brodnicy) w listopadzie 1944 r. Przebywała tam do stycznia 1945. W czasie ewakuacji obozu próbowała uciec. W zakończeniu relacji krótko informuje o obozie pracy przymusowej w Pruszczu Gdańskim. 

publikacje

Wróć do listy

Relacja Goldy Eliasz

Golda Eliasz wraz z rodziną została wywieziona z getta w Szawlach (Litwa) do obozu koncentracyjnego w Stutthof (22 lipca 1944 r.). Matka i siostra trafiły do Auschwitz, mąż i brat przebywali w męskiej części obozu Stutthof. Opisała więzienne warunki życia: częste selekcje, apele i wymierzane kary. Kopała ziemię i pracowała przy budowie umocnień. Potem trafiła do podobozu w Gutowie, a następnie zachorowała i znalazła się w obozowym szpitalu w Stutthof. W styczniu 1945 r.